Polşa Rusiyaya gedən təyyarə şinlərini ələ keçirdi: Alıcı Azərbaycan şirkəti olub
Azərbaycan şirkəti Rusiya üçün sanksiyanı pozub
Mayın 19-da Polşa gömrük xidməti Rusiyaya sanksiyalarla qadağan olunmuş məhsulların daşınmasının qarşısını alıb. Ələ keçirilən yükün göndəricisi İspaniya, alıcısı isə Azərbaycan şirkəti olub.
Şirkətlərin konkret adları ictimaiyyətə açıqlanmayıb.
Bu yaxınlarda Böyük Britaniya Rusiya neftinin daşınmasında iştirak etdiyinə görə Azərbaycana məxsus “Zəngəzur” tankerinə, iki şirkətə və 5 iş adamına qarşı sanksiyalar tətbiq etmişdi.
Sanksiyalar elan olunandan bəri Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi, SOCAR, Caspian Shipping Company və AZƏRTAC bu məsələ barədə heç bir açıqlama verməyib. XİN-in rəsmi hesablarında sanksiyaların elan edildiyi həftə ərzində heç bir mövqe paylaşılmayıb.
Polşanın Milli Gəlir İdarəsi (KAS) Belarusla sərhəddə yerləşən Koroşin sərhəd-keçid məntəqəsində həyata keçirdiyi gömrük yoxlaması zamanı bəyan edilmiş “minik və avtobus şinləri” əvəzinə Boeing təyyarələri üçün nəzərdə tutulmuş təxminən beş tonluq şin partiyasını aşkar edib. Hadisə ilə bağlı gömrük saxtakarlığı şübhəsi ilə cinayət işi başlanıb.
“Sanksiyalar çərçivəsində qiymətləndirilir”
Avropa İttifaqı 2022-ci ildən etibarən Rusiyaya qarşı tətbiq etdiyi sanksiyalar çərçivəsində aviasiya sənayesinə dəstək verə biləcək məhsulların – o cümlədən təyyarə hissələrinin və texniki dəstəyin – ixracını qadağan edib. Avropa Komissiyasının müvafiq normativ aktları bu məhdudiyyətləri açıq şəkildə təsbit edir.
Polşa gömrüyünün açıqlamasında qeyd olunur ki, təyyarə şinləri sanksiyaya məruz qalan mallar kateqoriyasına daxildir və onların Belarus üzərindən Rusiyaya tranzit edilməsi qadağadır. Yükün belə bir marşrutla hərəkət etməsi Avropa qanunvericiliyinin pozulması kimi qiymətləndirilir.
“Reuters”, “The Moscow Times” və Polish National Revenue Administration kimi nüfuzlu mənbələr hadisəni təsdiqləyib və bunun Avropa İttifaqının sanksiyalar rejiminin pozulmasına cəhd kimi qiymətləndirildiyini bildiriblər. “Kyiv Post” və “Aerotime Aero” kimi digər mənbələr isə Rusiyanın belə yollarla sanksiyalardan yayınmağa çalışdığını və üçüncü ölkələr üzərindən kritik texnologiyaları əldə etməyə cəhd etdiyini vurğulayıblar.
İspaniya və Azərbaycan şirkətlərinin bu hadisədə iştirakı, qlobal ticarət şəbəkələrində sanksiyalara riayət məsələsini yenidən gündəmə gətirib. Ekspertlərin fikrincə, konkret şirkətlərin adlarının açıqlanmaması həm ictimai nəzarəti çətinləşdirir, həm də potensial hüquqi qiymətləndirməni ləngidir.
Polşanın vergi və gömrük orqanları tərəfindən aparılan araşdırma nəticəsində, malların real təyinatı və sanksiyaların pozulub-pozulmadığı rəsmi şəkildə müəyyən ediləcək.
Ekspertlər hesab edir ki, bu kimi hallar yalnız bir ölkənin deyil, ümumilikdə beynəlxalq cəmiyyətin sanksiya mexanizmlərinə sadiqliyini sınayır.
Azərbaycan susur
Hadisə Polşanın sanksiyaların icrası istiqamətində atdığı addımların bir nümunəsi kimi qiymətləndirilə bilər. Eyni zamanda, Azərbaycanın da adının bu marşrutda keçməsi ölkənin sanksiyalara münasibəti və iştirakçı tərəf kimi mümkün rolu barədə suallar doğurur. Hazırda konkret şirkətin və ya fərdin məsuliyyəti barədə əlavə informasiya mövcud deyil.
Bəzi analitiklər rəsmi cavabın olmamasını Bakının sanksiyaları rədd etmədən, amma reaksiya da vermədən situasiyanı “soyutmaq” cəhdi kimi qiymətləndirirlər. Bəziləri isə bunu “önəmsizləşdirmə strategiyası” kimi şərh edir. Hər iki halda, nəticə odur ki, cəmiyyətə və beynəlxalq ictimaiyyətə bu proseslə bağlı şəffaf məlumat verilmir.
Azərbaycan şirkəti Rusiya üçün sanksiyanı pozub
