Bir həftə susuz: Xankəndidə nə baş verir və məsələ necə həll ediləcək?

Tanınmamış Dağlıq Qarabağ Respublikasının paytaxtı artıq bir həftədir ki, iməli sudan məhrumdur. Söhbət şəhərin təxminən 40 faiz ərazisindən gedir. Problemin həlli üçün Xankəndidə (Stepanakert) həyətlərdə su çənlərinin sayı artırılacaq. Uzunmüddətli perspektivdə Patara su anbarının inşasına başlamaq nəzərdə tutulub.

Xankəndidə su təchizatı ilə bağlı problem yarandığı haqda söhbətlər avqustun 9-da yayılıb. Sosial şəbəkələrdə səbəblərlə bağlı iki versiya müzakirə olunur. İsti və yağıntısız hava üzündən su çatışmazlığı haqda danışırdılar. İkinci versiya isə Azərbaycanın su təchizatının qarşısını aldığı haqda idi. Amma rəsmi səviyyədə bu, təsdiqini tapmadı.

Təfərrüatlar – bu vəziyyət niyə yaranıb, problemin həlli üçün hansı addımlar atılır?

• Qarabağ: “Mənim həyatımda hər şey müharibə vaxtı yox, atəşkəsdən bir həftə sonra dəyişdi”
• Ermənistan-Azərbaycan sərhədində gərginlik. Ölənlər və yaralananlar var

Niyə su yoxdur – bütün səbəblər

Xankəndidə yaranmış vəziyyətdə Azərbaycanın əlinin olması haqda versiyaya cavab olaraq şəhər hakimiyyəti bildirib ki, bu, həqiqətəuyğun deyil.

Şəhərin su təchizatına cavabdeh olan meriya hesab edir ki, su çatışmazlığı birinci növbədə anomal hava şəraiti ilə bağlıdır.

Bundan başqa ikinci Qarabağ müharibəsindən sonra paytaxt sakinlərinin sayı təxminən 30 faiz artıb. Müharibənin nəticələrinə uyğun olaraq Azərbaycanın nəzarəti altına keçən ərazilərdən köçənlərin də bir hissəsi burda yerləşib. İndi Xankəndidə 60 min nəfər yaşayır.

Beləliklə, belə çıxır ki, bu il su anbarlarında su daha az, şəhər sakinlərinin sayı isə daha çoxdur.

Hansı tədbirlər görülür?

Su təchizatına görə cavabdeh qurum bütün həftə boyu insanları su ilə təmin etmək üçün addımlar atıb. Hələlik məsələ sakinlərə sisternlərlə, böyük həcmli çənlərlə və hətta yanğınsöndürən maşınlarla su çatdırmaqla həll olunur.

Bundan başqa insanlara xəbərdarlıq edilir ki, bütün lazımi tədbirlər görülsə də, su təchizatı yalnız hava şəraiti dəyişəndən sonra tam həllini tapacaq.

İndi isə vəziyyətə uyğun tədbirlər görülür. Məsələn, Xankəndi meri David Sarqsyan avqustun 10-dan bütün avtomobil yuma məntəqələrində və istirahət zonalarında sudan istifadə olunmasının dayandırılması qərarını alıb. Normal su təchizatı prosesi bərpa olunmayınca bu qayda davam edəcək.

Avqustun 15-dən Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsinin Dağlıq Qarabağdakı missiyası da sakinlərin su ilə təmin edilməsi işinə qoşulub. Susuz qalan yaşayış binalarının həyətlərində 3-5 tonluq çənlər quraşdırılmağa başlayıb.

Təcili və uzunmüddətli həll yolları

Uzunmüddətli perspektivdə məsələ Patara su anbarının inşası ilə həll oluna bilər. İlkin hesablamalara görə, bu layihə 15 milyard drama (30 milyon dollar) başa gələcək. Amma hələlik şəhərin su təchizatı sistemini Pataraa çayı ilə birləşdirəcək boru xəttinin çəkilməsi planlaşdırılır. Ekspertlərin fikrincə, boru xətti il ərzində istismara verilə bilər.

Ehtimal olunur ki, Patara su anbarı yalnız Xankəndi sakinlərini yox, Əskəran rayonunun ona yaxın kəndini də içməli su ilə təmin edəcək. Eyni zamanda 2500 ha torpağın suvarılması məsələsi də həllini tapacaq ki, bu da fermerlərə böyük kömək olacaq.

Hələlik isə yaşayış binalarının həyətlərində su çənlərinin sayını, o cümlədən də verilən içməli suyun həcmini və dövrülüyünü əhəmiyyətli dərəcədə artırmaq planlaşdırılır. Daha əvvəl qazılan artezian quyularının işə salınması, yenilərinin qazılması da nəzərdə tutulub.