Կրեմլում չեն նեղացել, որ Հայաստանի վարչապետը հրաժարվել է մեկնել Մոսկվա Հաղթանակի շքերթին մասնակցելու համար

Հայաստանի վարչապետը Մոսկվա չի մեկնի՝ Հայրենական Մեծ պատերազմի հաղթանակի 75–ամյակի շքերթին մասնակցելու համար։ Նիկոլ Փաշինյանն այդ մասին ՌԴ նախագահին հաղորդել է նամակով՝ իր որոշումը բացատրելով կորոնավիրուսի համաճարակի հետ կապված իրավիճակի սրացումով։

Հայաստանի վարչապետը միակը չէ, ով հրաժարվել է Մոսկվա մեկնել, թեև ավելի վաղ ընդունել էր հրավերը։ Ռուսաստանի մայրաքաղաք չեն մեկնի նաև Թուրքմենստանի, Ադրբեջանի, Խորվաթիայի նախագահներն ու Ճապոյիանի վարչապետը։

Այդ առնչությամբ Ռուսաստանի նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը հունիսի 23–ին հայտարարել է, որ Ռուսաստանում ըմբռնումով են մոտենում նրան, որ որոշ երկրների առաջնորդներ չեն կարող ժամանել «այս կամ այն պատճառով»։ Հրավիրվածների մերժման պատճառը մեծ մասամբ կորոնավիրուսի համավարակի փուլում սահմանափակումների ռեժիմն է։

Սակայն Հայաստանում Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարումը Կրեմլի հրավերից ոչ միանշանակ է ընկալվել։ 

• Հուլիսի 1–ին Պուտինն ուզում է իր իշխանության նոր հաշվարկ սկսել։ Ինչպե՞ս է նա անելու դա, ի՞նչ շանսեր կան, և արդյո՞ք նա հաջողելու է
• Ո՞ւմ և ի՞նչ օգնություն է Հայաստանում տրամադրվում կորոնավիրուսի տնտեսական հետևանքների հաղթահարման համար

Փաշինյանի նամակը

Իր ուղերձում Հայաստանի վարչապետն ընդգծել է, որ Հայրենական Մեծ պատերազմում տարած հաղթանակը «մեր ընդհանուր ժառանգությունն է»․

 «Ինչպես գիտեք, ես մեծ սիրով ընդունել էի հանդիսավոր արարողություններին մասնակցելու Ձեր հրավերը: Սակայն, ինչպես հետագայում պարզվեց, գոյություն ունեցող համաճարակային իրավիճակը թույլ չի տալիս ինձ իրականացնել այդ ուղևորությունը: Ելնելով դրանից՝ ես որոշեցի ձեռնպահ մնալ Մոսկվա կատարելիք իմ այցից, ինչը, ինչպես տեղյակ եք, մանրամասն քննարկվել և համաձայնեցվել է մեր աշխատակազմերի միջև: Ակնկալում եմ մեր մոտալուտ հանդիպումը, որը հնարավորություն կտա քննարկելու մեր երկրների միջև դաշնակցային հարաբերությունների օրակարգի հարցերը»։

Սակայն Հայաստանը ներկայացված է լինելու Մոսկվայի շքերթին։ Այս մասին իր ֆեյսբուքյան էջում հաղորդել է վարչապետի մամուլի խոսնակ Մանե Գևորգյանը․

«Շքերթին Հայաստանը ներկայացնելու է 75 հոգուց բաղկացած զորախումբ` պաշտպանության նախարար Դավիթ Տոնոյանի գլխավորությամբ»։ 

Ի՞նչ են մտածում Հայաստանում Փաշինյանի մերժման մասին

Հարցը մեկնաբանել է խորհրդարանի փոխխոսնակ Ալեն Սիմոնյանը։ Նա ասել է, որ բոլոր երկրների ղեկավարներն այժմ բախվում են կորոնավիրուսի տարածման խնդրին, և ոչ միայն Հայաստանի վարչապետն է ստիպված եղել չեղարկել այցն, այլ նաև ուրիշ երկրների ղեկավարներ։

Հայկական լրատվամիջոցներում հրապարակումներ կային նաև այն մասին, որ Փաշինյանը հրաժարվել է մեկնել, քանի որ նրան առաջարկել են կորոնավիրուսի թեստ հանձնել Մոսկվայում։ Հավանաբար, դա կապված է եղել այն բանի հետ, որ հունիսի 1–ին Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր կորոնավիրուսով վարակվելու մասին։ Սակայն փոխխոսնակը չի հաստատել այս տեղեկությունը։ Նրա կարծիքով՝ «դա չի կարող պատճառ լինել»։

Որոշ տեղացի փորձագետներ կարծում են, որ չմեկնելու պատճառը բնավ կապված չէ կորոնավիրուսային իրավիճակի հետ և պայմանավորված է միջպետական և ներքաղաքական խնդիրներով։

Խոսքը, մասնավորապես, «Բարգավաճ Հայաստան» ընդդիմադիր կուսակցության առաջնորդի և Հայաստանի ամենահարուստ ձեռնարկատերերից մեկի՝ Գագիկ Ծառուկյանի նկատմամբ քրեական հետապնդման մասին է։ Նրա կուսակցությունը Ռուսաստանում համարվում է միակ ռուսամետ ուժը, որը ներկայացված է երկրի խորհրդարանում։ Իսկ դրա առաջնորդին պատգամավորական անձեռնմխելիությունից զրկելն ու քրեական գործ հարուցելը՝ գրոհ «յուրայինների» նկատմամբ։

Բացի այդ, Մոսկվա մեկնելուց Փաշինյանի հրաժարվելը կապում են Հայաստանի նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի գործի հետ։

Բանն այն է, որ Հայաստանում շարունակվում է դատական գործընթացը, որի գլխավոր մեղադրյալը նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանն է։ Իսկ Ռուսաստանի նախագահը չի թաքցնում իր ընկերական հարաբերությունները նրա հետ։ Հայաստանում հրապարակումներ են եղել այն մասին, որ Վլադիմիր Պուտինը Հայաստանի իշխանություններին խնդրել է ազատ արձակել Քոչարյանին, որը մեղադրվում է սահմանադրական կարգը տապալելու մեջ։ Եվ անցյալ շաբաթ Վերաքննիչ դատարանը որոշում էր կայացրել նախկին նախագահին գրավով կալանքից ազատ արձակելու մասին: 

Քաղաքական մեկնաբան Հակոբ Բադալյանն այդ առթիվ հետևյալ եզրահանգմանն է եկել։ 

«Շթերքից առաջ Երևանը «նվեր» մատուցեց Պուտինին՝ փոխվեց Ռոբերտ Քոչարյանի խափանման միջոցը: Հարց, որը Մոսկվա-Երևան հետհեղափոխական բազմաշերտ և համառ խաղի բարդ հանգույցներից մեկն է: Հարց, որը Երևանի վրա Մոսկվայի, այսպես ասած, հոգեբանական ճնշման առիթ էր․․․ Այժմ այդ առիթը Երևանը փաստորեն շրջում է Մոսկվայի դեմ, և դատարանի որոշումից հետո Նիկոլ Փաշինյանը հրաժարվում է մեկնել շքերթի, փաստորեն ակնարկելով Պուտինին, որ կան քննարկելու հարցեր և սպասում է մոտալուտ հանդիպմանը»։