Վրաստան, ընտրությունների երկրորդ փուլ․ ընդդիմությունը՝ ընդդեմ իշխանությունների, երկուսն էլ կարող են հաղթել
Վրաստանի հինգ քաղաքներում և 15 համայնքներում հոկտեմբերի 30-ին անցկացվում է տեղական ինքնակառավարման մարմինների կարևոր ընտրությունների երկրորդ փուլը, որտեղ սուր մրցակցում են ընդդիմության և իշխանության թեկնածուները։
Մնացած 44 համայնքներում առաջին փուլում հաղթել են իշխող «Վրացական երազանք» կուսակցության թեկնածուները։
Փաստորեն, սա առաջին դեպքն է, երբ ՏԻՄ ընտրությունները կարող են դառնալ Վրաստանում իշխանափոխության ամենակարճ ճանապարհը։
2021 թվականի հոկտեմբերի 2-ին տեղի ունեցավ տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրությունների առաջին փուլը, որոնք այս անգամ վճռորոշ նշանակություն ունեն Վրաստանի ապագայի համար. դրանք յուրատեսակ հանրաքվե են։ Ընդդիմության և իշխանությունների միջև Եվրախորհրդի միջնորդությամբ ստորագրված համաձայնագրի համաձայն՝ եթե իշխող կուսակցությունը հավաքի ձայների 43%-ից պակաս, պետք է կատարվի արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ անցկացնելու ընդդիմության պահանջը։
Իշխող կուսակցությունն արդեն խուսափել է այդ վտանգից. առաջին փուլում «Վրացական երազանքը» ստացել է ձայների 46,69 տոկոսը, գլխավոր ընդդիմադիր «Միացյալ ազգային շարժումը» ստացել է 30,7 տոկոսը (կուսակցությունը ստեղծվել է նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլիի կողմից)։
Սակայն նույն առաջին փուլում ընդդիմությունը ցույց տվեց, որ իրեն աջակցում է բնակչության տպավորիչ հատվածը. քաղաքապետի ընտրությունների երկրորդ փուլ նշանակվեց բոլոր խոշոր քաղաքներում՝ Թբիլիսիում, Բաթումում, Քութայիսիում, Ռուսթավիում, Փոթիում և Զուգդիդիում։
Ըստ նախնական հարցումների՝ մեծ մասամբ ակնկալվում է, որ կհաղթի ընդդիմադիր թեկնածուն (գրեթե ամենուր «Միացյալ ազգային շարժումը»)՝ բացի Թբիլիսիից: Այստեղ հարցումները ցույց են տվել գործող քաղաքապետ Կախա Քալաձեի առավելությունը։
Ընտրություններն ընթանում են նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլիի հացադուլի ֆոնին, որը Վրաստան է վերադարձել առաջին փուլից առաջ և բանտարկվել։
Վրաստանում ընտրատեղամասերը բացվել են ժամը 08:00-ին։ Քվեարկությունը կտևի մինչև ժամը 20:00-ն։
Հոկտեմբերի 2-ին կայացած առաջին փուլում ընտրողների մասնակցությունը, ըստ Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի, կազմել է 51,92 տոկոս, այսինքն՝ 1.815.776 մարդ։
Ում են ընտրում Թբիլիսիում և ևս չորս խոշոր քաղաքներում
Թբիլիսիում «Վրացական երազանքի» թեկնածու, Թբիլիսիի գործող քաղաքապետ Կախա Քալաձեն առաջին փուլում հավաքել է ձայների 45 տոկոսը, իսկ «Միացյալ ազգային շարժման» թեկնածու Նիկա Մելիան՝ 34,1 տոկոսը։
Երկրորդ փուլն անցկացվում է այս երկու թեկնածուների միջև:
Բաթումում մրցակցում են միավորված ընդդիմության թեկնածու Գիորգի Կիրթաձեն (առաջին փուլի արդյունքը՝ 41,96%) և իշխող «Վրացական երազանքի» թեկնածու Արչիլ Չիկովանին (41,07%)։
Ռուսթավի. քաղաքապետի պաշտոնին հավակնում են Նինո Լացաբիձեն «Վրացական երազանքից» (44,83%) և Դավիթ Կիրկիտաձեն «Ազգային շարժումից» (43,54%)։
Քութայիսի. ընդդիմության թեկնածու Խատիա Դեկանոիձեն (43,3%) և իշխող կուսակցության թեկնածու Իոսեբ Խախալեիշվիլին (41,45%)։
Փոթի. ընդդիմադիր թեկնածու, Թբիլիսիի նախկին քաղաքապետ Գիգի Ուգուլավան (38,0%) և Փոթիի քաղաքային խորհրդի նախկին պատգամավոր Բեկա Վաչարաձեն (46,8%)։
Բացի այս խոշոր քաղաքներից, ընտրությունների երկրորդ փուլ անցկացվում է նաև հետևյալ ինքնակառավարվող համայնքներում.
• Թելավ
• Թիանեթ
• Քարելի
• Խաշուրի
• Ցագերի
• Բաղդաթի
• Ծղալտուբո
• Օզուրգեթ
• Սենակ
• Մարտվիլի
• Խոբի
• Զուգդիդ
• Ծալենջիխա
• Չխորոցկի
• Խելվաչաուր
Ընդդիմությունը կարողացավ միավորվել առաջին փուլից հետո
Ընտրությունների առաջին փուլից հետո գլխավոր իրադարձությունն այն էր, որ ընդդիմությունը կարողացավ միավորվել, և այժմ «Վրացական երազանքի» թեկնածուի դեմ հանդես է գալիս միասնական ճակատով 5-րդ համարի ներքո (սա ընտրություններին «Միացյալ ազգային շարժման» ավանդական թիվն է)։
Այս միավորման մեջ չի մտել նախկին վարչապետ Գիորգի Գախարիան, որն առաջին փուլի արդյունքներով զբաղեցրել է երրորդ տեղը։ Գախարիան բավականին հայտնի քաղաքական գործիչ է Վրաստանում: Նա հայտարարել է, որ երկրորդ փուլում ոչ մեկին չի սատարում և իր կողմնակիցներին կոչ չի արել աջակցել թեկնածուներից որևէ մեկին։
Ընդդիմությունը ձևավորել և հրապարակել է նաև Թբիլիսիում կոալիցիոն կառավարության կազմը, որը կառաջադրվի թեկնածու Նիկի Մելիայի հաղթանակի դեպքում։ Եթե դա տեղի ունենա, Թբիլիսիում քաղաքի պատմության մեջ առաջին անգամ բոլոր մակարդակների ղեկավարման մեջ կմտնեն տարբեր կուսակցությունների ներկայացուցիչներ:
Իշխանության ագրեսիվ պահվածքը նախընտրական շրջանում
Իշխանության նախընտրական մարտավարությունը մնաց նույնը, ինչ նախորդ բոլոր ընտրություններում, բայց դարձավ ավելի արմատական։ Հիմնական ուղերձը Միխեիլ Սաակաշվիլիի և «Միացյալ ազգային շարժման» ազդեցությանը վերջ դնելն էր»։
Կառավարության կողմից վերահսկվող ԶԼՄ-ներն ամբողջ նախընտրական շրջանը հեռարձակեցին Սաակաշվիլիի իշխանության ժամանակ վիրավորված մարդկանց պատմությունները՝ ցուցադրելով բանտային բռնության կադրեր, որոնք 2012 թվականին վճռորոշ գործոն էին, որոնք վերջ դրեցին Սաակաշվիլիի իշխանությանը և իշխանության բերեցին միլիարդատեր օլիգարխ Բիձինա Իվանիշվիլիին: Նա շարունակում է համարվել երկրի ստվերային տիրակալը։
Պետական պաշտոնյաների, այդ թվում՝ բարձրաստիճան պաշտոնյաների հռետորաբանությունը չափազանց ագրեսիվ էր։
Ընդդիմությունը կենտրոնացել է միավորման վրա
Ընդդիմությունը կենտրոնացել է կոալիցիա ստեղծելու և ամրապնդելու փորձերի վրա։ Տարբեր կուսակցությունների առաջնորդներ միասին են հայտնվել նախընտրական տեսանյութերում։
Եղել են նաև կոնկրետ խոստումներ. օրինակ, Թբիլիսիում խոստանում են հանրակրթական դպրոցների համար անվճար սննդի համակարգ ներդնել և թոշակառուների կենսաթոշակի ավելացում անել։
«Միացյալ ազգային շարժման» և ամբողջ ընդդիմության թիվ մեկ խնդիրը նախընտրական ողջ ժամանակահատվածում նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլիի ազատ արձակումն էր, որը գտնվում է բանտում և ավելի քան մեկ ամիս է, ինչ հացադուլի մեջ է։
Ընդդիմությունը, մասնավորապես «Միացյալ ազգային շարժումը», հոկտեմբերի 14-ին Թբիլիսիում լայնածավալ հանրահավաք անցկացրեց՝ ի աջակցություն Միխեիլ Սաակաշվիլիի։ Քաղաքական մեկնաբանների ու լրագրողների գնահատմամբ՝ սա «Վրացական երազանքի» իշխանության օրոք ամենախոշոր հանրահավաքն էր։
Ընդդիմության լայնածավալ ցույցեր են անցկացվել նաև Բաթումում, Քութայիսիում, Զուգդիդում և այլ քաղաքներում։
Ընտրություններից երեք օր առաջ իշխանությունները նույնպես իրենց համախոհների բազմահազարանոց հանրահավաք էին անցկացրել Թբիլիսիում։