Վրաստանում աճում է ռուսական հեռուստաալիքների ժողովրդականությունը

Ռուսական НТВ և ОРТ  հեռուստաընկերություններն Վրաստանում ամենատարածված օտարերկրյա հեռուստաալիքներն են:

Այդ մասին են վկայում նախորդ տարվա վերջին արված եռամսյակի հետազոտությունը, որն անցկացվել է Վրաստանի Հեռահաղորդակցության ազգային կոմիտեի պատվերով:

Հետազոտության շրջանակում հարցվել է 2700 հոգի:

Ըստ այդ տվյալների, հարցվածների գրեթե կեսը (47,7%) նշել է, որ արտասահմանյան ալիքներ է դիտում, որոնց մեծ մասը ռուսական է: 33 տոկոսը դիտում է НТВ հեռուստաալիքը, 22 տոկոսը՝ ОРТ, 11 տոկոսը՝ PTP: Բացի այդ, հարցվածների 12 տոկոսը նշել է, որ նրանք դիտում են գրեթե բոլոր ռուսական հեռուստաալիքները: 3 տոկոսը դիտում է BBC, իսկ 16 տոկոսը՝ հայկական հեռուստաալիքներ:

Հետազոտության մեջ չի նշվում ռուսական պետական հեռուստաալիքներ դիտելու նպատակը, արդյո՞ք դիտում են լրատվական հեռուստաալիքներ տեղեկատվություն ստանալու նպատակով, թե սերիալներ կամ շոուներ՝ զվարճանքի նպատակով: Այս հարցը հետազոտության ուշադրության կենտրոնում չի եղել:

Այնուամենայնիվ, Թբիլիսիում նշում են, որ ռուսական հեռուստաալիքների տարածվածությունը տագնապալի փաստ է:
«Տեղեկատվության ազատության զարգացման ինստիտուտ» հասարակական կազմակերպության նախագահ Լևան Ավալիշվիլին հասարակական նախաձեռնության հիման վրա ստեղծված damoukidebloba.com առցանց պլատֆորմի համահիմնադիրն է: Այն վերլուծում է Վրաստանում ռուսական պրոպագանդայի և այսպես կոչված «փափուկ ուժի» տարածումը: Ավալիշվիլիի կարծիքով, վերոնշյալ հետազոտության տվյալները խնդրահարույց է.

«Այդ հետազոտության արդյունքների համաձայն, վրաստանցի հեռուստադիտողը հիմնականում դիտում է НТВ և OPT հեռուստաալիքները… Սակայն դրանք լրատվամիջոցներ չեն: Սա ռուսական հատուկ ծառայությունների կողմից խստորեն վերահսկվող գործիք է, որը հստակ նպատակներ է հետապնդում՝ կրեմլյան պրոպագանդայի տարածում և պարտադրում»:

Ավալիշվիլին կարծում է, որ ռուսական պրոպագանդայի հետ պայքարն անհրաժեշտ է, սակայն դա պետք է անել ոչ թե սահմանափակումների և հակահարվածի տեսքով, այլ ապատեղեկատվությունը բացահայտելու ճանապարհով, ինչպես, օրինակ, անում են Բալթիկ երկրները:

Հետազոտությունը ևս մեկ նշանակալի փաստ է բացահայտել, ըստ Լևան Ավալիշվիլիի այն հաստատում է ռուսական հեռուստաալիքները սահմանափակելու մեթոդի անարդյունավետությունը: Հարցվածների 64 տոկոսը նշում է, որ հեռուստատեսային ծառայությունների համար օգտագործում է արբանյակային հեռարձակումից, 31 տոկոսը՝ եթերային, 18.7 տոկոսը՝ մալուխային, 9.7 տոկոսը՝ համացանցային:

«Բնակչության մեծամասնությունը տեղեկատվություն է ստանում արբանյակով, իսկ դրա վրա սահմանափակումներ դնելը գործնականում անհնար է: Բնակչության 60 տոկոսը, հատկապես գյուղական տեղանքում, օգտագործում է արբանյակային հեռարձակումը», — նշում է Լևան Ավալիշվիլին:

Խորհրդարանական մեծամասնության պատգամավոր, եվրաինտեգրացիայի հարցերով կոմիտեի նախագահ Լևան Բերձենիշվիլին նույնպես կարծում է, որ ռուսական պրոպագանդայի դեմ պայքարն անհրաժեշտ է, բայց ոչ անմիջական արգելքի ճանապարհով:

«Նման դեպքում կարող է ստեղծվել որոշակի օրենսդրական կարգ, որը կպահանջի պատասխանել բոլոր կուտակված հարցերին: Պետք է ժողովրդի կողմից ֆինանսավորվող առաջին ալիքին հանձնարարել մանրամասն ուսումնասիրել ռուսական պրոպագանդան և մի փոքր ժամանակ հատկացնել նույն լեզվով պատասխանելու համար: Վրաստանին ակնհայտ անհրաժեշտ է ռուսալեզու հեռուստաալիք: Այս ճանապարհն ավելի լավ է, քան հեռուստաալիքներ փակելը», — ասում է նա՝ ընդգծելով այդ տեսանկյունից եվրոպական փորձի կարևորությունը:

«Նայեք, թե ինչպես է շարժվում եվրոպական հասարակությունը: «Russia Today» հեռուստաալիքն այնտեղ հեռարձակվում է իրենց լեզվով: Նրանք դա հանդուրժում են, նրանք որոշում են կայացրել (մերկացնել ապատեղեկատվությունը) և քիչ գումար չեն ծախսում դրա վրա», — ասում է Բերձենիշվիլին:

• Վրաստանի մալուխային ընկերությունները դադարել են ռուսալեզու հեռուստաալիքների վերահեռարձակումը 2008թ. պատերազմից հետո:

• Օ-Էռ-Տեն մնացած ռուսական հեռուստաալիքների հետ միասին վերադարձել է վրացական մալուխային ցանց 2014-ին:

• 2014թ.-ին խորհրդարանական փոքրամասնության պատգամավոր Գեորգի Բարամիձեն հանդես է եկել օրենսդրական մակարդակով ռուսական պետական հեռուստաընկերությունների տիրաժավորումն արգելելու նախաձեռնությամբ:

Աղբյուր՝ Նեթգազեթի

Հրապարակվել է 29.03.2016