Վերադարձ բե՞մ, թե՞ քաղաքականություն․ Երևանի նախկին քաղաքապետի պլանները
Նախկին քաղաքապետ Մարությանը բեմում
Երևանի նախկին քաղաքապետ Հայկ Մարությանը վերադարձավ բեմ։ Շատերի համար անսպասելի էր, որ 3 տարի քաղաքային իշխանությունը ղեկավարելուց հետո նա կվերսկսի իր դերասական գործունեությունը, նորից բեմ կբարձրանա։
Մարությանի մոնոներկայացման տոմսերը ակնթարթորեն սպառվեցին, նախկին պաշտոնյան ելույթ է ունենում լեփ-լեցուն դահլիճում։
Ներկայացմների սկիզբն ազդարարող տեսահոլովակում դերասանը խոստանում էր պատասխանել հարցին՝ այդյո՞ք մասնակցելու է Երևանի քաղաքապետի առաջիկա ընտրություններին։ Սա առիթ հանդիսացավ, որ քաղաքական դաշտում սկսվեն խոսակցություններ այն մասին, թե նա այսպիսով թաքնված նախընտրական քարոզարշավ է իրականցնում 2023-ին սպասվող ընտրություններին ընդառաջ։
Հայկ Մարության դերասանի քաղաքականություն մտնելու, իշխող քաղաքական ուժի շարքերից հեռանալու պատճառների, ինչպես նաև կրկին քաղաքապետի պաշտոնին հավակնելու հավանականության մասին։
- Երևանն իր աջակցությունը հայտնեց Հայաստանի «հեղափոխական» կառավարությանը
- Երևանի քաղաքապետարանի օգնությունը Լեռնային Ղարաբաղի մայրաքաղաքին
- Երբ քաղաքապետարանն անզոր է․ Երևանի կենտրոնում «օրինական» ծառահատումներ են կատարվում
Դերասանից՝ քաղաքապետ
Հայկ Մարությանն ընտրվեց Երևանի քաղաքապետ 2018 թվականին Հայաստանում տեղի ունեցած «թավշյա հեղափոխությունից» և իշխանափոխությունից հետո։ Մինչ այդ հանրության շրջանում նա հայտնի էր որպես «Կարգին Հայկո»։ Սիրված դերասանի մասնակցությամբ հումորային հոլովակները մինչ օրս պտտվում են հեռուստաալիքներով ու համացանցում, որոշ արտահայտություններ թևավոր խոսքեր են դարձել։
Հեղափոխության օրերին Հայկ Մարությանն ակտիվ մասնակցում էր բողոքի ցույցներին, կանգնում մեկ հարթակում Նիկոլ Փաշինյանի հետ ու խիստ քննադատական ելույթներ ունենում այն ժամանակվա իշխող կուսակցական ուժի հասցեին։
Իշխանափոխությունից հետո նա ընգրկվեց ավագանու ընտրությունների նոր իշխող ուժի ցուցակում, ընտրվեց ավագանու անդամ, ապա զբաղեցրեց քաղաքապետի պաշտոնը։
Սակայն 44-օրյա պատերազմից հետո Հայկ Մարությանի հարաբերություններն իր թիմակիցների հետ լարվեցին։ Մամուլում պարբերաբար հայտնվում էին լուրեր այն մասին, որ նա տարակարծություններ ունի թիմի հետ, չի սատարում իշխող ուժի կողմից վարվող քաղաքականությանը։ Նախ՝ քաղաքապետը լքեց իշխող կուսակցությունը։ Մոտ մեկ տարի անց սկսվեց նրան անվստահություն հայտնելու գործընթաց։
Հայտարարվեց, որ պատճառը Մարությանի և իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության միջև տարաձայնությունների պատճառով առաջացած քաղաքական ճգնաժամն է։ Կուսակցության ներկայացուցիչներն ասացին, որ անտրամաբանական են համարում Հայկ Մարությանի պաշտոնավարումը, քանի որ նա իր կամքով լքել է «Քաղաքացիական պայմանագրի» շարքերը։
Բանն այն է, որ Երևանի քաղաքապետի պաշտոնը նա ստանձնել է 2018 թվականին ավագանու ընտրություններում վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից սատարվող դաշինքի հաղթանակի շնորհիվ։ Մարությանը դաշինքի ցուցակի առաջին համարն էր, ինչն էլ նրան թույլ տվեց առանց որևէ քվերակության գրավել Երևանի քաղաքապետի պաշտոնը։ Իսկ կուսակցությունից դուրս գալը, նրա նախկին կուսակիցների կարծիքով, վկայում էր այն մասին, որ նա մտադիր չէ նրանց հետ կիսել քաղաքական պատասխանատվությունը։
Արդյունքում՝ անցած տարվա դեկտեմբերին Մարությանն ազատվեց զբաղեցրած պաշտոնից։
Մարությանը՝ քաղաքապետի պաշտոնում
Պաշտոնը ստանձնելուց հետո Հայկ Մարությանի համար առաջին մարտահրավերներից մեկը դարձավ մայրաքաղաքի աղբահանության խնդիրը։
2019 թվականին Հայկ Մարությանը խզեց «Սանիթեք» մասնավոր ընկերության հետ պայմանագիրը և մայրաքաղաքի աղբահանությունն իրականացնելու համար ստեղծեց «Երևանի աղբահանություն և սանիտարական մաքրում» հիմնարկը։ Նրա պաշտոնավարման օրոք ձեռք բերվեց մոտ չորս անգամ ավելի աղբարկղ և երկու անգամ ավելի աղբատար, քան կար մասնավոր ընկերության աշխատանքի ընթացքում:
«Հեղափոխական քաղաքապետի» կառավարման օրոք են փոխվել նաև «մահվան վերելակ» անունը ստացած վերելակներից 574-ը։ Մինչ Մարությանի պաշտոնավարումը՝ 27 տարիների ընթացքում, մայրաքաղաքում ընդամենը 35 վերելակ էր փոխվել։
Բազում խնդիրներ էլ մնացին չլուծված, ինչպես, օրինակ, քաղաքային տրանսպորտը բարելավելու մասին նրա խոստումը։
Հայկ Մարությանը հիշվեց նաև նոր կառավարության որդեգրած՝ իր թիմին ամեն ամիս պարգևավճարներ տրամադրելու ավանդույթի հակառակորդ։ Հայկական լրատվամիջոցներին տրված հարցազրույցներում նա ասել է, որ իր ստացած 415 հազար դրամ քաղաքապետի աշխատավարձը զգալիորեն քիչ է դերասանական գործունեության ժամանակ ունեցած եկամտից։ Այդ պատճառով վարձակալության է տվել մայրաքաղաքի կենտրոնում գտնվող իր բնակարանը ու ընտանիքի համար վարձակալել ծայրամասում, որպեսզի օգտվի վարձերի տարբերությունից։
Այժմ Մարությանը հայտարարում է, թե անկախ ամեն ինչից չի զղջում քաղաքապետ եղած տարիների համար, ափսոսում է միայն, որ դա եղել է իր սկզբունքներին հակասող, «սխալ քաղաքական թիմի հետ»։
«Հեղափոխականների նպատակը պետք է լիներ բարելավել այլոց կյանքը, մինչդեռ իրականում նրանք եկան ու սկսեցին բարելավել իրենց կյանքը»,- ընդգծել է Երևանի նախկին քաղաքապետը պաշտոնը լքելու օրը։
«Քաղաքական թատրոնում չկարողացավ լավ դեր խաղալ»
Ավագանու ընդդիմադիր «Լույս» խմբակցության անդամ Անի Խաչատրյանը ասել է՝ այսչափ մեծ ուշադրությունը Մարությանի ներկայացումների հանդեպ ցույց է տալիս, որ նրա տեղը բեմում է, ոչ թե քաղաքականության մեջ․
«Այո, Հայկ Մարության դերասանին, կարծես թե, ժողովուրդը սիրում է, բայց ոչ Մարության քաղաքական գործչին: Նա քաղաքական թատրոնում չկարողացավ լավ դեր խաղալ, բայց փաստը ցույց է տալիս, որ իրական թատրոնում բավականին պահանջված է»։
Ներկայացումը դիտած մարդիկ Ֆեյսբուքում գրում են․
«Շատ խորիմաստ էր։ Եվ լրջություն կար, և հումոր»։
«Տպավորված եմ։ Շատ ուրախ եմ, որ նա բեմ է վերադարձել։ Ես մտածում էի, որ Հայկը կլքի Երևանը, պաշտոնից հեռանալուց հետո կգնա երկրից, բայց անչափ ուրախ եմ, որ մնաց, ավելին՝ վերադարձավ բեմ»։
«Կարոտել էինք Հայկին, նրա տեսակից չկա։ Երբ հեռացավ բեմից, նրա պակասը շատ էր զգացում, ուրախ եմ, որ վերադարձավ»։
«Քաղաքականությունը Հայկին չէր փոխել։ Նույն Հայկն է մնացել, շատ գնահատելի է»։
Կմասնակցի՞ Հայկ Մարությանը հաջորդ ընտրություններին
Քաղաքական դաշտում կարծում են, որ նախկին քաղաքապետը պատրաստվում է մասնակցել առաջիկա ընտրություններին և հավակնում է կրկին զբաղեցնել այդ պաշտոնը։
Երևանի ավագանու «Լույս» խմբակցության ղեկավար Դավիթ Խաժակյանը կարծում է, որ Հայկ Մարությանը նախընտրական քարոզարշավ է սկսել․
«Ես գրեթե վստահ եմ, որ մինչև ձմեռ նա կշարունակի խաղալ այս մոնոներկայացումը: Անգամ չեմ բացառում, որ ընտրություններից առաջ նմանատիպ երկրորդ ներկայացումը կլինի՝ ավելի նախընտրական բնույթով: Ի վերջո, նա սրանով երկու հարց է լուծում․ իրականացնում է քարոզարշավ, զուգահեռաբար միջոցներ հավաքում՝ բուն քարոզարշավի ծախսերն իրականացնելու համար»։
Այս ներկայացումը գովազդող տեսանյութի մեջ բեմադրված է շենքից հեռացող քաղաքապետը, որին մի խումբ լրագրողներ հարցեր են տալիս։ Նրանցից մեկը հարցնում է․ «Մասնակցելո՞ւ եք Երևանի քաղաքապետի առաջիկա ընտրություններին»։ Մարությանն ի պատասխան խոստանում է․ «Բոլոր հարցերի պատասխանները՝ ներկայացման ժամանակ»։
Գրեթե երկու ժամ տևողությամբ ներկայացումն ավարտվում է Երևանը սիրելու, քաղաքի մասին հոգ տանելու կոչով։ Բայց խոստացված պատասխանը՝ որպես քաղաքապետի թեկնածու կառաջադրվի՞ դերասանն ընտրություններին, թե ոչ, այդպես էլ չի հնչում։
Նախկին քաղաքապետ Մարությանը բեմում
