Ռուսաստանը կգնի Բելառո՞ւսը։ Փորձագետների կարծիք
Քաղաքագետներն ու տնտեսագետները կանխատեսում են նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի թուլացում, Ռուսաստանից նրա կախվածության ավելացում և երկրի տնտեսության կոլապս։
Ռուսական The Republic անկախ պարբերականը դիմել է ռուս և բելառուս քաղաքագետների ու տնտեսագետների հետևյալ հարցով՝ «Ի՞նչ է սպասվում Բելառուսին մոտ ապագայում»։
2020 թ–ի օգոստոսի 9–ի նախագահական ընտրություններից հետո, որոնց արդյունքները չի ճանաչել բելառուսական ընդդիմությունն ու արևմտյան երկրներից շատերը, Բելառուսում շարունակվում են բողոքի տևական ցույցերը։
Իշխանությունն ուժ է կիրառում դրանց ճնշման համար, դրա հետևանքով մի քանի մարդ է մահացել, հազարավոր ցուցարարներ կալանավորվել են և կտտանքների ենթարկվել։
Nexta Telegram-ալիքը փաստացի գլխավորել է Բելառուսի ցույցերը։ Ովքե՞ր են դրա թիմի անդամներն, ու ինչպե՞ս է այդ ամենն աշխատում
Առջևում տնտեսական ճգնաժամ է
Ըստ տնտեսագետ, Չիկագոյի համալսարանի պրոֆեսոր Կոնստանտին Սոնինի, «եթե նման դիմակայության պայմաններում նախագահ Լուկաշենկոն իշխանությունը պահպանի ևս մի քանի տարի, ապա կարող է լուրջ տնտեսական ճգնաժամ տեղի ունենալ»։
«Եվ աջակցությունը, որը կարող է տրամադրել Ռուսաստանը, կարող է չհերիքել այն արդյունավետ կերպով կանխելու համար։ Հնարավոր է նաև սցենար, որ տնտեսությունն ամբողջությամբ փլուզվի, իսկ իշխանությունը պատկանի ուժային խմբավորման», — կարծում է տնտեսագետը։
Նրա կարծիքով՝ մի քանի տարուց ավելի Լուկաշենկոն չի կարող պահպանել իշխանությունը․ նրա ունեցած աջակցությունը բնակչության բոլոր խմբերում շատ փոքր է։
Ռուսական պլանը «սահմանադրական բարեփոխո՞ւմն է»
Կարնեգի կենտրոնի վերլուծաբան Մաքսիմ Սամոռուկովը կարծում է, որ Ռուսաստանի նախագահի հետ Լուկաշենկոյի վերջին հանդիպման ժամանակ տրամադրված $1,5 մլրդ վարկի դիմաց Կրեմլն ուզում է սահմանադրական բարեփոխում ստանալ Բելառուսում։
Հաշվարկը հետևյալն է․ արդյունքում՝ Լուկաշենկոն «դադարում է լինել Բելառուսի միանձնյա ղեկավարը», և «դրա փոխարեն հայտնվում է հեղհեղուկ, միմյանց չվստահող և անգամ երկրի ներսում սեփական կարգավիճակի վրա անվստահ իշխող էլիտա», որի հետ Ռուսաստանի համար շատ ավելի հեշտ կլինի պայմանավորվելը։
Լուկաշենկոն, որը նախկինի պես կառավարում է ուժայիններին և վերջնականապես վիճել է Արևմուտքի հետ, բավականին շահեկան է Ռուսաստանի համար, որպեսզի նրան թույլ տրվի շարունակել երկիրը գլխավորել՝ չնայած թույլ լինելուն։
Ռուսաստանը կգնի Բելառո՞ւսը
Քաղաքագետ, University College London–ի գիտաշխատող Վլադիմիր Պաստուխովը կարծում է, որ Ռուսաստանը ֆորմալ առումով Բելառուսին չի կլանի, դա շատ թանկ կարժենա տնտեսական և արտաքին քաղաքական առումով։
Սակայն Լուկաշենկոն իր խոցելի վիճակում, ամեն դեպքում, ստիպված կլինի սակարկության մեջ մտնել և զիջումների գնալ։ Ռուսաստանը կփորձի «հնարավորինս շատ հյութեղ պատառներ ստանալ՝ դրա դիմաց խելամիտ գին վճարելով»։
Այս կարծիքի հետ համաձայն է բելառուս վերլուծաբան Ալեքսանդր Կլասկովսկին։
«Մոսկվան հիմա կնախընտրի ավելի խորը մտնել բելառուսական տնտեսության մեջ, ռազմավարական ակտիվներ ձեռք բերել», – կարծում է նա։
Ռուսաստանի հետ ինտեգրացիա
Քաղաքագետ, Պրահայի Կարլովի համալսարանի աշխատակից Ալեքսանդր Մորոզովը կանխատեսում է, որ Կրեմլը պատրաստվում է շարունակել երկրների ինտեգրումը և «ստեղծել մի իրավիճակ, երբ կարելի է ասել, որ Եվրամիության պես բան է գոյանում․ միասնական արժույթ, միասնական խորհրդարան, սակայն միաժամանակ ազգային կառավարություններն ամբողջությամբ ինքնուրույն են ձևավորում սեփական բյուջեն»։
Լուկաշենկոն, ըստ Մորոզովի, արդեն չի կարող արդյունավետ կերպով դիմադրել այդ պլաններին և ստիպված է դառնալ դրանց մի մասը։
