Ռուս պատգամավորն Ադրբեջանին սպառնացել է միջուկային հարվածով, Կրեմլը ստիպված է եղել միջամտել
Ռուսաստանի Պետդումայի պատգամավոր Միխայիլ Դելյագինը ՌԴ պետական հեռուստատեսությամբ ելույթ ունենալիս կոչ է արել «պատժել» Ադրբեջանին Արցախում ագրեսիվ գործողությունների համար։ Այնուհետև նա հարցում է անցկացրել «Արդյո՞ք արժե միջուկային զենքով հարվածել Ադրբեջանի նավթային արդյունաբերությանը» թեմայով։ Ի դեմս ՌԴ նախագահի մամուլի քարտուղարի և ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովայի՝ Կրեմլը ստիպված է եղել միջամտել հարցին։ Միայն դրանից հետո է Դելյագինը ներողություն խնդրել ադրբեջանցիներից։
- «Եռիշխանություն» Արցախի արևելքո՞ւմ։ Երեք գերատեսչությունների հաղորդագրությունները չեն համընկնում
- «Անհրաժեշտ է հետաքննել ռուս խաղաղապահների գործողությունները»․ Փաշինյանը դիմել է Պուտինին
- «Զորքերի էական հետքաշում տեղի չի ունեցել»․ ի՞նչ իրավիճակ է Քարագլուխում
Ի՞նչ է կատարվել
Ռուսական պետական հեռուստատեսության եթերում ՌԴ Պետդումայի «Արդար Ռուսաստան» կուսակցության պատգամավոր, տնտեսական քաղաքականության հարցերով խորհրդարանական կոմիտեի փոխնախագահ Միխայիլ Դելյագինը կոչ է արել «պատժել» Ադրբեջանին։ Պատգամավորին դուր չի եկել Ադրբեջանի ագրեսիան Արցախում, մասնավորապես, այն, որ Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունը ռուս գործընկերներին մեղադրել է ստի համար, որոնք հաղորդել են ադրբեջանական բանակի հետ քաշվելու մասին մարտի 24-ին զբաղեցրած դիրքերից։
Մարտի 24-ին Ադրբեջանի ԶՈւ-ն գրավել է Փառուխ գյուղն Արցախի արևելքում՝ ՌԴ խաղաղապահների պատասխանատվության գոտում, ինչպես նաև Քարագլուխ կարևոր բարձունքը։ Իր գործողություններն ադրբեջանական բանակի ղեկավարությունը բացատրել է դիրքերի ճշգրտմամբ։ Բաքուն Արցախում զորքերի շարժը բացատրոմ է նրանով, որ Հայաստանը և ՌԴ խաղաղապահ զորախումբը չի կատարում 2020թ․ նոյեմբերի 10-ի եռակողմ հայտարարության չորրորդ կետը, որի համաձայն՝ հայկական զինված ուժերը պետք է լքեն Արցախը։ Հայկական կողմն ընդգծում է, որ Լեռնային Ղարաբաղում ՀՀ զինված ուժեր չկան, իսկ փաստաթղթում չի ասվում, որ չճանաչված հանրապետությունը չի կարող զինված ուժեր ունենալ։
Հեռուստատեսությամբ ելույթ ունենալիս Միխայիլ Դելյագինն արդեն սեփական Տելեգրամ-ալիքում հարցում է անցկացրել Ադրբեջանի նավթային արդյունաբերությանը միջուկային հարված հասցնելու թեմայով։
Պատգամավորի ելույթը հեռուստատեսությամբ և նրա անցկացրած հարցումը բուռն վրդովմունք են առաջացրել Ադրբեջանում։ Կոչեր են հնչել «Արդար Ռուսաստան» ռուսական կուսակցությունը, որի անդամ է Դելյագինը, էքստրեմիստական հայտարարելու մասին։
Ադրբեջանցի պատգամավորի մեկնաբանությունը
Կատարվածը մեկնաբանել է Ադրբեջանի խորհրդարանի պատգամավոր Ռասիմ Մուսաբեկովը։
«Ժիրինովսկին մահվան մահճում է, և Պետական Դումայում ամենաէպատաժային քաղաքական գործչի դերի համար քասթինգ է անցկացվում։ Առաջատարների դերում է նոր պատգամավորներից մեկը՝ ոմն Միխայիլ Դելյագինը։
Որպես տնտեսագետ՝ նրան ոչ ոք և ոչ մի տեղ լուրջ չի ընդունում, այդ թվում՝ Ռուսաստանում։ Երևի այդ պատճառով էլ այդ սուբյեկտը որոշել է աչքի ընկնել աշխարհաքաղաքականության և ռազմական սպառնալիքների համատեքստում։
Մարտի 28-ին «Ռոսիա 1» ալիքի «60 րոպե» խորշելի հաղորդման ընթացքում նա բնակչությանը կոչ է արել ռազմական հարված հասցնել Ադրբեջանի նավթային ենթակառուցվածքին։ Ուկրաինա ներխուժման պատճառով ռուսական էներգակիրների գնման նկատմամբ ԱՄՆ, Եվրամիության և արևմտյան մյուս երկրների հայտարարած էմբարգոյի պայմաններում Մոսկվան ուրիշ ոչինչ չի մտածել, քան նավթ և գազ արտահանող մյուս երկրներից մատակարարման արհեստական սահմանափակումը՝ շուկայում դեֆիցիտ ստեղծելու և պատժամիջոցները խափանելու նպատակով։
Այս նպատակով՝ մտացածին պատրվակով դադարեցվել է ղազախական նավթի արտահանումը Նովոռոսիյսկից։ Ըստ ամենայնի՝ նույնատիպ գաղափարներ են պտտվում Կրեմլի վայ-ռազմագետների գլխում, իսկ Դելյագինին վստահել են միայն դրա հանրային փորձարկումը։
Ի գիտություն այդ անձանց՝ հայտնում եմ, որ Ադրբեջանն ունի հետխորհրդային տարածքում ամենաժամանակակից և հագեցած ՀՕՊ և հակահրթիռային պաշտպանության համակարգը։ Այն հիմնված է հենց Ռուսաստանից գնված նորագույն Ս-300ՊՄՈւ2 «Ֆավորիտ» երկու դիվիզիոնների, մեծ քանակությամբ Բուկ-ՄԲ-ների, ՏորՄ2Է-երի, ինչպես նաև իսրայելական SPYDERSR-ների (հայտնի «Երկաթե գմբեթ» և Բարակ-8-երի վրա։
Ադրբեջանի հակաօդային և հակահրթիռային պաշտպանությունը հուսալիորեն պաշտպանել է էներգետիկ ենթակառուցվածքների օբյեկտները 2020 թ-ի 44-օրյա պատերազմի ժամանակ։
Հիշեցնեմ նաև անգլիացի գրող Ռոբերտ Լյուիսի հայտնի խոսքերը․ «․․․Նա, ով ապրում է ապակե տան մեջ, չպետք է քարեր նետի ուրիշների վրա»։
Դելյագինի քաղաքական և հասարակական կշիռն այնքան փոքր է Ռուսաստանում, որ նա ունակ չէ ապահովելու նույնիսկ իր սեփական հետույքի անվտանգությունը՝ էլ չենք խոսում ՌԴ էներգետիկ ենթակառուցվածքների անվտանգության մասին։
Այնպես որ, չարժեր, որ նա անպատասխանատու կերպով հեռուստաէկրանից սպառնալիքներ դուրս տար դեռևս բարեկամ Ադրբեջանի նավթային ենթակառուցվածքների ոչնչացման մասին», — հայտարարել է Մուսաբեկովը minval.az կայքում։ Ի դեպ՝ այս լրատվականն արգելափակված է Ռուսաստանում Ռոսկոմնադզորի որոշմամբ։
Դելյագինի հասցեին իր բողոքն է արտահայտել նաև Ադրբեջանի ռուսական համայնքը՝ Միլլի Մեջլիսի մեկ այլ պատգամավոր Միխայիլ Զաբելինի գլխավորությամբ։
Կրեմլի արձագանքը
«Պատգամավոր Դելյագինի խոսքերը Բաքվի նավթահանքերին ռուսական հարվածների հնարավորության մասին ոչ մի կերպ չեն համընկնում Մոսկվայի քաղաքականության հետ», – հայտարարել է Ռուսաստանի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը՝ մեկնաբանելով Դելյագինի սպառնալիքները։
Պեսկովը Դելյագինին կոչ է արել վերահսկել սեփական հույզերն ու զերծ մնալ Ադրբեջանի հասցեին ոչ բարեկամական հայտարարություններից։
«Այդ հայտարարությունն անձնական հույզերի հարթությունում է, որոնք չափազանց բուռն են։ Մենք կոչ կանեինք զսպել այդ հույզերն ու զերծ մնալ այդպիսի հայտարարություններից, հատկապես՝ մեր գործընկերների հասցեին։ Ադրբեջանը մեր գործընկեր պետությունների շարքին է դասվում», – ասել է Կրեմլի մամուլի քարտուղարը։
«…Ցանկացած նման հայտարարություն մենք բացարձակ անընդունելի և անպատասխանատու ենք համարում։ Դրանք ոչ մի կերպ չեն արտահայտում մեր երկրի, ռուսական ղեկավարության պաշտոնական դիրքորոշումը, որն ուղղված է Բաքվի հետ դաշնակցային համագործակցություն և ռազմավարական գործընկերություն կառուցելուն։ Վստահ եմ, որ համապատասխան գնահատական նման սադրիչ հայտարարություններին կտրվի նաև Պետդումայի ղեկավարության կողմից», — հայտարարել է ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան։
Դելյագինը ներողություն է խնդրել
Պետդումայի պատգամավորի նկատմամբ Կրեմլի կոշտ արձագանքից հետո Միխայիլ Դելյագինը ներողություն է խնդրել ադրբեջանցիներից։ Ֆեյսբուքի իր էջում նա գրել է․
«ՌԴ նախագահի և գերագույն գլխավոր հրամանատարի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը բացարձակ իրավացի է հույզերը զսպելու և ռուս-ադրբեջանական հարաբերություններին չվնասելու խորհրդի հարցում, և ես ամբողջությամբ կհետևեմ այդ խորհրդին։
Իմ արտահայտությունն ու Telegram-ում անցկացված հարցումն ուղղված էին ոչ թե ադրբեջանցի ժողովրդի և պետության, այլ ադրբեջանական բյուրոկրատիայի այն հատվածի դեմ, որը, հավանաբար, որոշել էր, թե ռազմական հատուկ գործողության վրա Ռուսաստանի ուժերի ուշադրության շեղման իրավիճակում նրա խաղաղապահներին կարելի է արհամարհել։
Այդ որոշումն, իմ կարծիքով, արտահայտվել է նրանում, որ այն բանից հետո, երբ հաղորդվել է Ադրբեջանի զորքերի կողմից մեր խաղաղապահների պատասխանատվության գոտում գտնվող բնակավայրի գրավման մասին, մեր պաշտպանության նախարարությունը հաղորդել է, որ խաղաղապահների հետ իրավիճակի քննարկումից հետո ադրբեջանական զորքերը հետ են վերադարձել, իսկ Ադրբեջանի ՊՆ-ն ծայրահեղ քաղաքավարի բացատրել է, որ ադրբեջանական զորքերը ոչ մի տեղ չեն հեռացել։
Անկասկած, լսված լինելու համար պետք էր ուռճացում թույլ տալ, և ես անկեղծորեն ներողություն եմ խնդրում բոլոր ազգություններից (բնավ ոչ միայն ադրբեջանցիներից), որոնք իրենց զգացել են վախեցած, վիրավորված և շփոթված կամ բացասական այլ հույզեր են ունեցել իմ խոսքերից հետո (բնականաբար, սա չի վերաբերում նրանց, ովքեր խոսքերս չեն հասկացել այն պատճառով, որ ռուսերենին տիրապետում են միայն հայհոյանքների մակարդակով»։