Հայաստանի երկրորդ նախագահի գնահատմամբ՝ այնպիսի տպավորություն է, որ այս իշխանությանը մարտունակ բանակ պետք չէ։ Նման տեսակետ է հայտնել Ռոբերտ Քոչարյանը փետրվարի 17-ին կազմակերպված մամուլի ասուլիսի ժամանակ՝ ընդգծելով, որ 44-օրյա պատերազմից հետո գրեթե ոչինչ չի արվել բանակի մարտունակությունը վերականգնելու համար։
JAMnews-ն առանձնացրել է ՀՀ երկրորդ նախագահ, ընդդիմադիր «Հայաստան» դաշինքի առաջնորդ Ռոբերտ Քոչարյանի դիտարկումները անվտանգային հարցերի վերաբերյալ։
Երկրորդ նախագահը շեշտել է, որ երբեք դեմ չի եղել Թուրքիայի հետ հարաբերությունների հաստատմանն ու սահմանի բացմանը, սակայն կարծում է՝ ամեն բան պետք է արվեր ըստ ընթացակարգի, ոչ թե «այսօրվա ֆորմատով»։
«Հայ-թուրքական հարաբերությունների հաստատումը բնական ընթացակարգ ունի` նոտաներով փոխանակվում են, դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատում, դեսպանատներ են բացում և այլն։ Իսկ այսօրվա ֆորմատով մենք ոչ թե բանակցում ենք Թուրքիայի հետ, այլ Թուրքիա-Ադրբեջան միավորի հետ. օրակարգը ձևավորել է Ադրբեջանը, որը ներկայացվելու է Թուրքիայի կողմից», — նշել է Քոչարյանն ու հավելել, որ սա երկկողմ հարաբերությունների հաստատման համար ճիշտ ճանապարհ չէ։
Ռոբերտ Քոչարյանի դիտարկմամբ՝ Թուրքիայի հետ սահմանը բացելու համար մենք չպետք է խնդրողի դերում լինենք։
Կարծում է՝ սահմանի բացման արդյունքում թուրքական կողմը շատ ավելի է շահելու, քան Հայաստանը։
Ըստ Քոչարյանի՝ առաջին 5 տարիներին ՀՀ տնտեսությունը շոկ կապրի, ուստի պետք է ունենալ 3-5 տարվա ծրագիր «շուկան պաշտպանելու համար»։
Նրա խոսքով՝ եթե Թուրքիան գերիշխող դիրք ունենա Հայաստանի տնտեսության մեջ և լիարժեք ազդեցություն քաղաքական էլիտայի վրա, ապա կդադարի Հայաստանը դիտարկել որպես խոչընդոտ իր ծրագրերն իրականացնելու ճանապարհին։
«ՀԱՊԿ-ի հետ հույսեր կապել պետք չէ»
Ռոբերտ Քոչարյանի համոզմամբ՝ Հայաստանի անվտանգության ապահովման հարցում կա երեք հիմնական բաղադրիչ՝ ՀՀ Զինված ուժերը, ՀԱՊԿ-ն ու ՌԴ-ի հետ հարաբերությունները։
Կարծում է՝ այսօր հայկական բանակն ի վիճակի չէ ինքնուրույն պաշտպանել երկրի սահմաններն ու անվտանգությունը, քանի որ 44-օրյա պատերազմից հետո գրեթե ոչինչ չի արվել բանակի մարտունակությունը վերականգնելու համար։
«Տպավորությունն այնպիսին է, որ մարտունակ բանակ այս իշխանությանը պետք չէ», — ասել է Քոչարյանը:
Երկրորդ նախագահի խոսքով՝ պետք է մնալ ՀԱՊԿ կազմում, բայց անվտանգության տեսանկյունից այս կառույցի հետ հույսեր կապել պետք չէ․
«Չկա այլ կառույց, որը կարող է փոխարինել ՀԱՊԿ-ին: Պետք է մնալ, համագործակցել, բայց անվտանգության տեսանկյունից հույսեր չկապել․ բացի հայտարարություններից՝ ոչինչ չի լինելու»:
Ասում է՝ կառույցը լավ է աշխատում այն դեպքում, երբ համընկնում են բոլորի շահերը, ինչպես եղավ Ղազախստանի պարագայում։
«Մտածել, որ որևէ կերպ ՀԱՊԿ–ը կարող էր արձագանքել մեզ վրա հարձակման դեպքում, միամտություն է», — ընդգծել է Քոչարյանն ու հավելել, որ կազմակերպության անդամ երկրները ջերմ հարաբերություններ ունեն Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ։
Անվտանգության երաշխիքը՝ Ռուսաստան
Հայաստանի երկրորդ նախագահի գնահատմամբ՝ երկրի անվտանգության երաշխիքը Ռուսաստանի հետ համագործակցությունն է։
Քոչարյանը կարևոր է համարում հատկապես նոր ռազմաարդյունաբերական համալիրի ստեղծումն ու զինամթերքի համալրումը։
Ասում է՝ պետք է հասկանալ՝ ՌԴ-ն ինչ ծավալով է պատրաստ աջակցել Հայաստանին․
«Ռուսաստանի միջնորդ լինելը ԼՂ կարգավորման հարցում էականորեն սահմանափակում է ՌԴ-ի՝ քայլեր ձեռնարկելու ազատությունը։ Բացի այդ, պատերազմի ժամանակ բացահայտվեց տարածաշրջանում Թուրքիայի դերակատարության շեշտակի աճը։ Ես հիմա չեմ տեսնում լուրջ քայլեր, որոնք կփորձեն փոխել այս իրավիճակը»։
«Չպետք է վախենալ ինտեգրման պրոցեսներից»
Քոչարյանի խոսքով՝ աշխարհում կան ինտեգրման այնպիսի մոդելներ, որոնցով բոլորը հիանում են, օրինակ՝ Եվրամիությունով։ Ասում է՝ Ռուսաստան-Բելառուս գործընթացը հեռու է ԵՄ ինտեգրման պրոցեսի աստիճանից, բայց նաև հավելում՝ նման պրոցեսներից վախենալ պետք չէ։
«Չպետք է վախենալ ինտեգրման պրոցեսներից, պետք է նստել և հաշվել, թե ինչ ենք ստանալու, ինչ՝ զիջելու։ Սառը հաշվարկ պետք է անել»։
Երկրորդ նախագահի խոսքերով՝ իր նախագահության օրոք նման հարց չի քննարկվել, բայց հիմա «նման գործընթացներին պետք է պրագմատիկ վերաբերվել»։
Ռոբերտ Քոչարյանի դիտարկմամբ՝ պետք է Ռուսաստանի հետ շատ ավելի խորացված հարաբերություններ ունենալ, քանի որ չկա ուրիշ երկիր, որը «շահագրգռված կլինի մեզ նորից տարածաշրջանում գործոն սարքելու հարցում»։
