«Մի հոդվածի համար չպետք է վերադառնանք նոյեմբերի 9-ի հայտարարությանը»․ ՀՀ ԱԽ քարտուղար
ՀՀ-ն կվերադառնա՞ նոյեմբերի 9-ի հայտարարությանը
«Նոյեմբերի 9-ի որևէ հոդված գոյություն չունի, սա է դե ֆակտո իրականությունը»,- լրագրողների հետ ճեպազրույցի ժամանակ, հայտարարել է Հայաստանի Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը։
Լրագրողները Գրիգորյանից հետաքրքրվել են՝ արդյո՞ք ՀՀ իշխանությունները քննարկում են 2020 թ․-ի 44-օրյա պատերազմից հետո ստորագրված եռակողմ հայտարարությանը վերադառնալու հարց։ Մեջբերել են ՀՀ հատուկ հանձնարարություններով նախկին դեսպան Էդմոն Մարուքյանի հայտարարությունը, թե «Ադրբեջանն այս պահին ռազմական հարձակում է ծրագրում, դա կանգնեցնելու միակ ձևը նոյեմբերի 9-ն է»։
Ի պատասխան Գրիգորյանը շեշտել է՝ փաստարկն իր համար անհասկանալի է, քանի որ «ՀՀ-ն եղել է նոյեմբերի 9-ի հայտարարության մաս» և տեսել է, թե ինչ տեղի ունեցավ Լեռնային Ղարաբաղում՝ նկատի ունենալով ԼՂ շրջափակումն ու էթնիկ զտումը։
«Նոյեմբերի 9-ը մեկ հոդված չունի, առնվազն ևս 8 հոդված ունի, և տեսել ենք, թե այդ 8 հոդվածի հետ ինչեր են տեղի ունեցել։ Ինչպես կարող է որևէ մեկը՝ լինի քաղաքական գործիչ կամ ոչ, այդ 8-ի հետ տեղի ունեցած իրականությունը չընդունել և ասել՝ մեկ հոդվածի համար պետք է վերադառնանք։ Կարող է վերադառնանք և կրկնենք նույն ճանապարհը, ինչ եղել է նախորդ 8-ի հետ կապված»,- ընդգծել է ԱԽ քարտուղարը։
Գրիգորյանը չի արձագանքել հարցին, թե ստեղծված իրավիճակում Հայաստանն ինչո՞ւ հետ չի կանչում փաստաթղթի տակ դրված իր ստորագրությունը։ Նշել է միայն, թե «դա արդեն ուրիշ քննարկման հարց է»։
Ճեպազրույցի ընթացքում Արմեն Գրիգորյանն անդրադարձել է նաև ՀՀ Սահմանադրության փոփոխության մասին վարչապետի հայտարարությանը, ազգային նոր ռազմավարության մշակմանը։ Մանրամասները՝ ստորև։
- «Ալիևը սպառնում է, քանի որ չի ստացվում մաշեցնել ՀՀ ներուժը»․ կարծիք Երևանից
- «ՀՀ-ն պետք է օգտագործի իր խաղաքարտը ճանապարհների ապաշրջափակման հարցում». թուրքագետ
- «Ալիևը սպառնում է, քանի որ չի ստացվում մաշեցնել ՀՀ ներուժը»․ կարծիք Երևանից
Ի՞նչ է հայտարարել նախկին դեսպանը
«Լուսավոր Հայաստան» կուսակցության առաջնորդ, ՀՀ հատուկ հանձնարարություններով նախկին դեսպան Էդմոն Մարուքյանը «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ զրույցում հայտարարել է, թե իշխանությունները քննարկում են «ոչ մի բանի դիմաց» Ադրբեջանին միջանցք տալու հարց․
«Ես պաշտոնապես ասում եմ, եթե Հայաստանն ուզում է չտա միջանցք Ադրբեջանին, դրա միակ ճանապարհը նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հարթակ վերադառնալն է»։
Մարուքյանն իշխանություններին զգուշացրել է՝ եթե չվերադառնան նոյեմբերի 9-ի հարթակ, միջանցքն իրականություն է դառնալու։
«Եվ՝ այո, եթե կա Լեռնային Ղարաբաղ, եթե ժողովուրդը գնացել, այնտեղ ապրում է, անվտանգ ապրում է, ժողովուրդը վերադարձել է տուն, ես խնդիր չեմ տեսնում 9-րդ կետի կատարման մեջ այդ պարագայում»,- նշել է նա և հավելել՝ պետք է Ղարաբաղի ժողովրդի վերադարձը ուզենք, որ միջանցքից պրծնենք, ուրիշ ձև չկա:
Մարուքյանը կարծում է, որ Ռուսաստանը կարող է լուծել այս խնդկրները։ Սակայն ուղիղ չի պատասխանել՝ ո՞վ է Բաքվին ստիպելու վերադառնալ նոյեմբերի 9-ի հայտարարությանը։ Նա հարցին հարցով է պատասխանել՝ ասելով․ «ՌԴ-ն բավական ազդեցիկ չէ՞ այս պահին»։
Նախապատմություն
2020 թ․-ին ՀՀ, ՌԴ և Ադրբեջանի ղեկավարների ստորագրած եռակողմ հայտարարությունը վերջին տարիներին հիշատակում են հիմնականում Բաքուն և Մոսկվան։ Հատկապես 2023 թ․-ի սեպտեմբերին Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած էթնիկ զտումից հետո, երբ ԼՂ-ին առնչվող բոլոր դրույթները կորցրին իրենց արդիականությունը։
Այդ հայտարարությամբ սահմանվում էր նաև ԼՂ-ում ռուս խաղաղապահների ներկայությունն ու գործառույթները, Հայաստանն ու Արցախը կապող Լաչինի միջանցքի անխափան աշխատանքը։ Եվ այդ կետերի իրականացման պատասխանատու կողմերը խախտեցին իրենց պարտավորությունները։
Ղարաբաղի հայաթափումից հետո Ադրբեջանն ու Ռուսաստանը փաստաթուղթը հիշատակում են 9-րդ կետի՝ հաղորդակցությունների ապաշրջափակման իրականացման տեսանկյունից։ Բաքուն պահանջում է անխոչընդոտ ճանապարհ, իսկ ՌԴ-ն ակնկալում է, որ իր սահմանապահներին պետք է վստահվի դրա վերահսկողությունը։
Երևանը, սակայն, պնդում է՝ ճանապարհը պետք է գործի ՀՀ իրավազորության ներքո։ Հայտարարում է, որ ռուսների՝ գետնի վրա ներկա լինելու մասին բան հայտարարության մեջ որևէ բան ասված չէ։ Հետևաբար, կարող են իրենց վերահսկողական գործառույթն իրականացնել, օրինակ՝ տեսախցիկների միջոցով։
«Սահմանադրության փոփոխությունը ներքին գործընթաց է»
Նախօրեին վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հանդես էր եկել ուղերձով և ժողովրդին ներկայացրել «Իրական Հայաստանի» գաղափարախոսությունը։ Փաշինյանն անդրադարձել էր նաև երկրի մայր օրենքը փոխելու անհրաժեշտությանը։ Դա Բաքվի կողմից տևական ժամանակ հնչող գլխավոր պահանջներից է։
ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանին լրագրողները հարցրել են՝ արդյո՞ք վարչապետի հայտարարության տողատակերում թաքնված չէ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի պահանջի կատարումը։ Գրիգորյանը պատասխանել է՝ սահմանադրական փոփոխությունների (ոչ նոր Սահմանադրության) հարցը ՀՀ իշխանությունները քննարկում են 2020 թվականից ի վեր։
«Սահմանադրության փոփոխությունը Հայաստանում միշտ եղել է ներքին գործընթաց։ Դա արտաքին որևէ գործընթացի հետ առնչություն չի կարող ունենալ։ Այն եղել է ներքին գործընթաց և շարունակելու է մնալ ներքին գործընթաց»,- հայտարարել է նա։
Իսկ հարցին՝ Անկախության հռչակագրին արված հղումը հանվե՞լու է մայր օրենքից, թե ոչ, պատասխանել է․
«Ես չեմ կարող որևէ բան պնդել սահմանադրական փոփոխությունների մասին։ Կա աշխատանքային խումբ։ Խումբը կաշխատի, նախագիծ կձևավորի, հանրությունը կքվեարկի։ Մենք չենք որոշելու հանրաքվեի արդյունքները, հանրությունն է որոշելու»։
«Որոշել ենք ունենալ ազգային անվտանգության նոր ռազմավարություն»
Կառավարությունը որոշել է ստեղծել ազգային անվտանգության ռազմավարության վերանայման աշխատանքները համակարգող հանձնաժողով։ Դրա կազմում են լինելու նախարարությունների, խորհրդարանի հանձնաժողովների ներկայացուցիչներ, ՊԵԿ փոխնախագահը, Ազգային անվտանգության ծառայության տնօրենի տեղակալը, Արտաքին հետախուզության ծառայության պետի տեղակալը, ԶՈւ գլխավոր շտաբի պետը, փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանի գրասենյակի ղեկավարը, փոխվարչապետ Տիգրան Խաչատրյանի խորհրդականը, Անվտանգության խորհրդի գրասենյակի ղեկավարը։
Միջգերատեսչական հանձնաժողովը ղեկավարելու է ԱԽ քարտուղարը։
«Երբ ազգային անվտանգության նախորդ ռազմավարությունը պատրաստվեց ու հրապարակվեց 2020 թվականի ամռանը, դրանից հետո տեղի ունեցան մեծ փոփոխություններ Հայաստանի շուրջ։ Ու նաև հաշվի առնելով այդ փոփոխությունների դինամիկան՝ մենք որոշ ժամանակ սպասել ենք։ Որոշակի հստակեցումներից հետո որոշել ենք ունենալ ազգային անվտանգության նոր ռազմավարություն»,- ընդգծել է Արմեն Գրիգորյանը։
Անվտանգության խորհրդի քարտուղարը ճեպազրույցում նշել է, որ մինչ այս պահը քննարկումներ են տեղի ունեցել աշխատակարգի և կանոնակարգի վերաբերյալ։ Չի պարզաբանել՝ որ ուղղություններով են փոփոխություններ նախատեսվում։ Գրիգորյանի փոխանցմամբ՝ շատ շուտով կմեկնարկեն աշխատանքային հանդիպումները։ Վստահեցրել է՝ գործընթացը հրապարակային է լինելու։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
ՀՀ-ն կվերադառնա՞ նոյեմբերի 9-ի հայտարարությանը
