«Լավ լողափերը թանկ են, անվճարները՝ կեղտոտ ու առանց ավազի»․ ծովափնյա սեզոնը Բաքվում
Ծովափնյա սեզոնն Ադրբեջանում
Ադրբեջանում ծովափնյա սեզոնը բացված է հայտարարվել հունիսի 15-ից։ Սեզոնի մեկնարկի հետ հայտնի են դարձել Կասպից ծովի Ապշերոնի շրջանի վճարովի լողափերի արժեքները։ Լողափի մուտքի վճարները տատանվում են 10-ից մինչև 80 մանաթ [մոտ 6-47 դոլար] մեկ անձի համար և փոփոխվում են՝ կախված շաբաթվա օրերից: Օրինակ՝ Մարդականի (մայրաքաղաքի ծայրամասում գտնվող գյուղ) լողափերից մեկի մուտքն աշխատանքային օրերին արժե 35 մանաթ [մոտ 20 դոլար], իսկ հանգստյան օրերին՝ 50 մանաթ [մոտ 29 դոլար]։ Ավելին, մարդկանց արգելվում է սնունդ բերել այդ լողափեր։ Նրանք կարող են գնել այն ամենը, ինչ անհրաժեշտ է, լողափի հարակից տարածքից։
Մայրաքաղաքի ոչ բոլոր բնակիչները կարող են իրենց թույլ տալ հանգստանալ այս լողափերում։ JAMnews-ի հետ զրույցում քաղաքացիներից շատերն ասում են, որ ունեցած եկամուտներով չեն կարող իրենց դա թույլ տալ։
«Բնակչության կեսից ավելին ապրում է աղքատության մեջ, և նրանց մեծ մասը սոված է։ Ես ինքս հիմա սոված եմ գնում աշխատանքի։ Գրպանումս ոչ մի կոպեկ չկա։ Ինչպե՞ս մտածեմ լողափի մասին»,— դժգոհում է Բաքվի բնակիչներից մեկը։
Մեր զրուցակիցներից շատերն ասում են, որ հանրային լողափեր են գնում հիմնականում այն պատճառով, որ մուտքավճար չկա։ Բայց նման լողափերի պայմանները հուսադրող չեն։ Անվճար լողափեր գնացողները դժգոհում են ջրի և ափի աղտոտվածությունից։
«Քանի որ վախենում ենք գներից, լողում ենք անվճար լողափերում։ Լողափը, որտեղ մենք լողում էինք, մի փոքր կեղտոտ էր։ Հավանաբար հենց այն պատճառով, որ այն անվճար է: Կարծում եմ՝ եթե մուտքավճար լիներ, այն մաքուր կլիներ»,— ասում է մայրաքաղաքի մեկ այլ բնակիչ։
Հանրային լողափեր. առանց ավազի ափ, գարշահոտ ջուր
Նովխանի գյուղ, Բաքվի արվարձան: Ծովի ափին լայն տախտակների վրա հերթականությամբ գրված են տարբեր լողափերի անուններ։ Նրանցից մի քանիսն ունեն անվճար մուտք։
Անվճար լողափերը անմիջապես առանձնանում են հենց ափին մեքենաների կուտակումներով։ Մարդիկ մեքենաներով մուտք են գործում ուղիղ լողափի տարածք, և ոչ ոք դա չի վերահսկում: Ահա թե ինչու որոշ անվճար լողափեր հիշեցնում են հսկայական ավտոկայանատեղիներ:
Ես գնում եմ այս շարքի վերջին հանրային լողափը:
Այստեղ նույնպես լողափի մի մասը նման է ավտոկայանատեղիի։ Ափին գրեթե ավազ չկա։ Տեղի բնակիչների խոսքով՝ որոշ գործարարներ ափերից ավազ են հանում, որպեսզի վաճառեն։ Առանց ավազի լողափը նման է անփույթ, ճաքերով բետոնի:
Որոշ տեղերում կան փոքր փոսեր։ Լողափի ադմինիստրատորներից մեկն ասում է, որ դա արվում է լողափում մեքենաների երթևեկությունը սահմանափակելու համար:
«Ամսվա սկզբին ոստիկանները եկան ու փորեցին այս փոսերը, որպեսզի մեքենաները չգնան այս ու այն կողմ: Բայց անօգուտ։ Նրանք դեռ լողափով մեկ մեքենա են վարում»:
Ափի երկայնքով կարելի է տեսնել տարբեր թափոններ։ Որոշ տեղերում դրանք խառնվում են ալիքների կողմից ափ շպրտված ջրիմուռների հետ։ Ցելոֆանե տոպրակները լողում են ջրի մեջ։
Միակ աղբարկղը հանդերձարանի կողքին է։ Իսկ հենց խցիկը մոտ է փլուզման՝ անտեսման հետևանքով։ Բարակ թիթեղներից բաղկացած խցիկի հատակը ծածկված է կեղտի հաստ շերտով, իսկ դռան ծխնիները կոտրված են։
Այս լողափում ընդհանրապես զուգարան կամ ցնցուղ չկա:
Չնայած այս բոլոր անհարմարություններին, ծովափին շատ մարդիկ կան։ Երեխաները ուրախ խաղում են ջրի մեջ, մի փոքր ավելի մեծերը սովորում են լողալ, իսկ մեծահասակ հանգստացողները նույնպես գոհ տեսք ունեն:
«Տաք եգիպտացորեն, քաղցր բամբակ», — բղավում է մի դեռահաս, որը շտապում է վաճառել իր ապրանքը:
Չորս կամ հինգ հոգուց բաղկացած ընտանիքները նստած են փոքր հովանոցների տակ գտնվող տաղավարներում, որոնք դեպի ծով են նայում:
Ի դեպ, այս լողափերում ամեն ինչ չէ, որ անվճար է։ Նշված տաղավարների գինը 15 մանաթ է [մոտ 8 դոլար]։ Ծովից համեմատաբար հեռու գտնվողները վարձով են տրվում ավելի էժան՝ 10 մանաթով [մոտ 6 դոլար]։
Արևն արդեն ավելի ուժեղ է ջերմացնում։ Տարեց ամուսինն ու կինը պատրաստվում են հեռանալ։ Հավաքելով իրերը՝ տղամարդը տաղավարը, որի համար արդեն վճարել է, առաջարկում է երեխա ունեցող երիտասարդ զույգին, որը նոր է ժամանել ծովափ։
«Երբ տղան (լողափի ադմինիստրատորը) գա, ասա, որ ես քո հորեղբայրն եմ, նստեք մեր տեղում։ Մի ժամ էլ այստեղ չենք նստել, ինչո՞ւ դուք էլ վճարեք»,- երիտասարդին ասում է տղամարդը։
Երիտասարդ ընտանիքը շնորհակալություն է հայտնում և նստում։ Ընտանիքի հայրը լողափի աշխատակցին ասում է այն ամենն, ինչ կար բարի ծերուկի սցենարում։ Ադմինիստրատորի դեմքի ժպիտն անմիջապես անհետանում է։
«Վստահ եմ, որ նրանք վաղուց գնացել են, վճարե՛ք: Իսկ եթե փող չունեք, ավելի լավ է՝ հեռանաք»,— զայրացած ասում է տղան։ Կարծես թե նա առաջին անգամը չէ, որ նման իրավիճակում է հայտնվում։
Երիտասարդ ընտանիքի հայրը փորձում է ցույց չտալ իր վրդովմունքը, բայց դա այնքան էլ չի ստացվում։ Գումար է վճարում ադմինիստրատորին, տեղավորվում են այդ տաղավարում: Ինչպես նախորդ զույգը, նրանք նույնպես հեռանում են առանց լողափում մեկ ժամ անցկացնելու։ Բայց կեղտոտ, առանց ավազի և առանց որևէ հարմարության լողափը միևնույն է դատարկ չի մնում։