«Թուրքիայի հետ օդային բեռնափոխադրումների սուր պահանջարկ չկա». ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար
Հայաստան-Թուրքիա օդային բեռնափոխադրումներ
Թուրքիայի հետ օդային բեռնափոխադրումներ կիրականացվեն շուտով, բայց դրանց «սուր պահանջարկը» չկա: Նման հայտարարություն է արել Հայաստանի էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը:
Քերոբյանի դիտարկմամբ՝ օդային բեռնափոխադրումների պահանջարկ կա այլ ուղղություններով՝ Միացյալ Նահանգներ, Եվրոպա, Չինաստան, Ռուսաստան, ԱՄԷ:
Factor TV-ին տված հարցազրույցում Քերոբյանը խոսել է նաև Հայաստանի նկատմամբ հնարավոր պատժամիջոցների, Թուրքիայի հետ սահմանի բացման և Ադրբեջանի հետ երկաթուղային հաղորդակցության վերականգնման դեպքում սպասվող տնտեսական առավելությունների և ռիսկերի մասին:
«Կարճ ժամկետում 30% տնտեսական աճ»
Հայաստանի էկոնոմիկայի նախարարի խոսքով՝ եթե հայ-թուրքական սահմանը բացվի, Հայաստանը 30% տնտեսական աճ կգրանցի կարճ ժամկետում՝ երկու-երեք տարում: Ասում է՝ այդ մասին են վկայում մի շարք միջազգային ուսումնասիրություններ: Նրանց գնահատականը նախարարը վստահություն ներշնչող է համարում, բայց նաև նշում՝ ուսումնասիրություն է իրականացնում նաև իր ղեկավարած գերատեսչությունը:
Քերոբյանի խոսքով՝ կառավարությունը մասնակիորեն կիսում է այն մտահոգությունները, որոնք հնչեցնում է հասարակությունը.
«Տեսնում ենք, թե թուրքական կապիտալը ինչպիսի ազդեցություն է ունենում տարբեր երկրների վրա: Իհարկե, մենք կներդնենք պաշտպանական մեխանիզմներ, երբ մոտենանք իրականացման փուլին»:
Նախարարը շեշտել է՝ Թուրքիայի քաղաքացիների համար երբեք չի գործել Հայաստանում ներդրումներ անելու արգելք: Նույնը, սակայն, չի կարելի ասել Հայաստանի քաղաքացիների մասին:
«Թուրքական շուկան արգելված է եղել ՀՀ քաղաքացիների և բիզնեսների համար: Սահմանների բացումը ավելի շատ մեզ է տալիս հնարավորություններ, քան Թուրքիայի քաղաքացիներին և բիզնեսներին, որոնք այսօր էլ անարգել կարող են ներդրումներ անել»,- ասել է Քերոբյանը:
Սահմանի բացման կամ դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման մասին Երևանն ու Անկարան դեռևս որևէ պայմանավորվածություն ձեռք չեն բերել: Երկու երկրների միջև երկխոսություն սկսվեց նախորդ տարեվերջից, երբ նշանակվեցին հարաբերությունների կարգավորման հատուկ ներկայացուցիչներ Ռուբեն Ռուբինյանն ու Սերդար Քըլըչը:
Նրանք մինչ օրս չորս հանդիպում են անցկացրել: Դեռևս միակ տեսանելի արդյունքը ուղիղ չվերթների վերականգնումն է: Չորրորդ հանդիպման ընթացքում կողմերը պայմանավորվել են բացել սահմանը երրորդ երկրների քաղաքացիների համար, ինչպես նաև իրականացնել բեռնափոխադրումներ օդային ճանապարհով: Հայաստանն ու Թուրքիան մինչ այս պահը չեն հաղորդել՝ ինչ քայլեր են ձեռնարկվում այդ երկու ուղղություններով:
Նախարարի փոխանցմամբ՝ Թուրքիայի հետ օդային բեռնափոխադրումներ կիրականացվեն շուտով, բայց դրանց «սուր պահանջարկը» չկա: Ասում է՝ նման պահանջարկ կա այլ ուղղություններով:
«Ադրբեջանի հետ ազատ առևտուրը կօգնի դուրս գալ մեծ շուկաներ»
Անհնար է ունենալ զարգացած արդյունաբերություն առանց երկաթուղային հաղորդակցությունների։ Նախարարը նման տեսակետ է հայտնել՝ անդրադառնալով Ադրբեջանի հետ երկաթուղային հաղորդակցության վերականգնմանը:
«Հայաստանը երկաթուղային կապ կստանա ՌԴ-ի, Իրանի, Կենտրոնական Ասիայի հետ»,- շեշտել է նա:
Հայկական կողմն Ադրբեջանի հետ երկաթուղային հաղորդակցության վերականգնման համար պետք է ծախսի մոտ 200 մլն դոլար:
Հայաստանի էկոնոմիկայի նախարարի խոսքով՝ եթե ազատ առևտրի ռեժիմ գործի Ադրբեջանի հետ, դա ոչ միայն չի վնասի Հայաստանի բիզնեսներին և քաղաքացիներին, այլև «կօգնի դուրս գալ ավելի մեծ շուկաներ»:
Ամերիկյան ներդրումների և պատժամիջոցների հավանականության մասին
Շաբաթներ առաջ հայտնի դարձավ, որ ԱՄՆ ֆինանսների նախարարության Ֆինանսական հանցագործությունների դեմ պայքարի ցանցը (FinCEN) և Արդյունաբերության և անվտանգության բյուրոն (BIS) Հայաստանն ընդգրկել են այն երկրների ցանկում, որոնց տարածքով պատժամիջոցների տակ հայտնված ապրանքները կարող են հասնել Ռուսաստան և Բելառուս:
Վահան Քերոբյանի դիտարկմամբ՝ Հայաստանը Եվրասիական տնտեսական միության երկրների, այդ թվում՝ Ռուսաստանի և Բելառուսի հետ ունի ազատ առևտրի ռեժիմ, ուստի «զարմանալի կլիներ, եթե այդ ցուցակում ընդգրկված չլիներ»:
Նախարարը վստահեցրել է՝ ուշադրությամբ հետևում են, որ Հայաստանը պատժամիջոցներից խուսափելուն օժանդակող երկիր չդառնա, երկրի նկատմամբ պատժամիջոցներ չսահմանվեն:
Քերոբյանը տեղեկացրել է, որ էկոնոմիկայի նախարարությունը շուտով դիմելու է ԱՄՆ-ի իշխանություններին, որպեսզի Հայաստանին տրվի շուկայական տնտեսության կարգավիճակ։ Ասում է՝ այդ ուղղությամբ լուրջ աշխատանք է արվել, հնարավոր է՝ պաշտոնապես դիմելուց հետո գործընթացը տարիներ ձգվի, բայց, ըստ նախարարի, այդ կարգավիճակը ստանալը Հայաստանի համար շատ կարևոր է:
«ԱՄՆ կառավարությունն այդպիսով ամերիկացի ներդրողներին ազդանշան կտա, որ կարելի է ներդրումներ անել ՀՀ-ում և վստահ լինել այդ ներդրումների ապահովվածության վրա»,- նշել է Քերոբյանը:
Հայաստան-Թուրքիա օդային բեռնափոխադրումներ