Ընտրությունների արդյունքների դեմ բողոքող ընդդիմությունը Ղրղզստանում կառավարական շենքեր է գրավել
Ղրղզստանում ընդդիմությունը կառավարական շենքեր է զբաղեցրել երկրի մայրաքաղաքում և հայտարարել իշխանափոխության մասին։ Դա տեղի է ունեցել այն բանից հետո, երբ երկրում խորհրդարանական ընտրություններ են կայացել, որոնց հետևել է քաոս և բախումներ Բիշքեկի փողոցներում։ Ակցիաների մասնակիցներն ընտրությունները կեղծված են համարում։ Ըստ պաշտոնական արդյունքների՝ խորհրդարան չեն անցել հիմնական ընդդիմադիր ուժերը։
Հոկտեմբերի լույս 6-ի գիշերը հազարավոր ցուցարարներ ներխուժել են «Սպիտակ տան» շենք, որտեղ տեղակայված է խորհրդարանն ու երկրի նախագահի նստավայրը։ Ցուցարարները զբաղեցրել են նաև նախագահ Սոորոնբայ Ժեենբեկովի կաբինետը։
Բացի այդ, ցուցարարները գրավել են նաև ազգային անվտանգության պետական կոմիտեի շենքերը և կալանքից ազատել նախկին նախագահ Ալմազբեկ Ատամբաևին, ինչպես նաև վերահսկողություն սահմանել պետական հեռուստատեսության նկատմամբ։
Ցույցերի առաջնորդներից մեկը՝ պատգամավոր Ժանար Ակաևն, «Ազատություն» ռադիոկայանին պատմել է ընդդիմության հետագա պլանների մասին․
«Անհրաժեշտ է համակարգման կառավարություն ստեղծել և քաղաքում պարետ նշանակել։ Սակայն ես չեմ կարողացել ոչ ոքի գտնել։ Վաղը պետք է նոր վարչապետ և ժողովրդական կառավարություն նշանակել։ Երկրորդ փուլը ժողովրդական ընտրությունների անցկացումն է»։
Դրանից առաջ Բիշքեկում բախումներ են տեղի ունեցել ոստիկանության և ցուցարարների միջև։ Հոկտեմբերի 5-ի երեկոյան հայտնի է դարձել նվազագույնը 100 վիրավորի մասին, որոնց թվում է խորհրդարանի պատգամավոր Ժանար Ակաևը,- հաղորդում է Kloop ղրղզական տեղեկատվական ռեսուրսը։
Անկարգությունները սկսվել են այն բանից հետո, երբ Ալա-Տոո հրապարակում ընդդիմության հանրահավաքն է սկսվել։ Այն կազմակերպել էին ութ ընդդիմադիր կուսակցությունների կողմնակիցները, որոնք չէին հատել յոթ տոկոսի շեմը։ Նրանք ընտրությունները ոչ լեգիտիմ են անվանում բազում խախտումների՝ կաշառակերության, վարչական ռեսուրսի կիրառման պատճառով։
Այն բանից հետո, երբ ցուցարարները հայտարարել են, որ անժամկետ մնում են հրապարակում, միլիցիան սկսել է ցրել ցույցը՝ մարդկանց դեմ կիրառելով ջրցաններ, արցունքաբեր գազ և լուսաձայնային նռնակներ։ Ըստ իշխանությունների պաշտոնական վարկածի՝ այդ միջոցներին իշխանությունը ստիպված է եղել գնալ, քանի որ ցույցի մասնակիցները խորհրդարանի շենքի գրոհ են ձեռնարկել։
Ձայների հաշվարկի նախնական արդյունքների համաձայն՝ անցած ընտրություններին առաջատար է եղել չորս կուսակցություն․ «Բիրիմդիկ» («Միասնություն»)՝ 24,95 տոկոս ձայն, «Մեկենիմ Ղրղզստան» («Իմ հայրենիք Ղրղզստան»)՝ 24,31 տոկոս ձայն, «Ղրղզստան» (8,91 տոկոս ձայն) և «Բութուն Ղրղզստան» (7,21 տոկոս)։
Նրանք բոլորը քիչ թե շատ սատարում են գործող իշխանությանը։ Գլխավոր ընդդիմադիր կուսակցությունները՝ «Աթա-Մեկենը» և սոցիալ-դեմոկրատներն, ըստ պաշտոնական արդյունքների, խորհրդարան չեն անցել։
«Գնված» ընտրություններ
Ղրղզստանում, որը համարվում է Կենտրոնական Ասիայի ամենաժողովրդավար երկիրը, 2010 թ-ից կառավարման նախագահական-խորհրդարանական կառավարման համակարգ է գործում։
Երկրում իշխանությունն արդեն երկու անգամ փոխվել է հեղափոխական ճանապարհով 2005 և 2010 թթ-ին։
Ինչպես նշում է Բի-Բի-Սի-ն, ներկայիս ընտրություններին բնորոշ են ընտրակաշառքի մասին մեծաթիվ հաղորդագրությունները․ ըստ քաղաքագետների՝ դրան նպաստում է տնտեսական ճգնաժամն ու քաղաքականության նկատմամբ քաղաքացիների անվստահությունը։ Սոցցանցերում ակտիվորեն քննարկվում է այսպես կոչված մեկ ձայնի գինը․ քաղաքացիներին առաջարկում են 1 500-5 000 սոմ [մոտ $19-63]՝ անհրաժեշտ մարդու օգտին քվեարկելու համար։
«Ցինիզմն ու քվեները դրամի վերածելու երկկողմանի պատրաստակամությունը՝ կուսակցությունները գնում են, ընտրողները՝ վաճառում, երկրում քաղաքական գործընթացների դեգրադացիայի ցուցանիշ է և ուղղակիորեն հասարակությունից և նրա իրական պահանջմունքներից իշխանությունների լիակատար կտրվածության վկայություն, — նշում է քաղաքական գործիչ Ասել Դոոլոտկելդիևան։ — Եվ սա խոսում է այն մասին, որ քաղաքականությունը շատ քաղաքացիների աչքերում կորցրել է իմաստը»։
