Նախկին սուպերնախարարի որդին փախուստի է դիմել, Հայաստանի Ազգային անվտանգության ծառայությունը դեռ չի հայտնաբերել նրան՝ չնայած փակ սահմաններին
Հայաստանի ազգային անվտանգությունը ձեռքից բաց է թողել գործարար Գուրգեն Խաչատրյանին, որին մեղադրանք է ներկայացվել։ Դատարանը կալանքի մասին որոշում է կայացրել, սակայն նա չի ներկայացել քննչական մարմին, և այժմ նրա նկատմամբ հետախուզում է հայտարարվել։
Թե հստակ որ հոդվածով է մեղադրվում Galaxy ընկերությունների խմբի համահիմնադիր և Ucom հեռահաղորդակցական ընկերության տնօրենների խորհրդի նախագահ Գուրգեն Խաչատրյանը, դեռ հայտնի չէ։ Սակայն արդեն պարզ է, որ նրա դեմ մեղադրանքը կապված է հոր՝ ֆինանսների նախկին նախարար և Պետեկամուտների կոմիտեի նախին պետ Գագիկ Խաչատրյանի գործունեության հետ։
Հետաքննության տվյալներով՝ Գագիկ Խաչատրյանի որդիներն ընկերություն են ստեղծել, որն անարգել շահել է պետական տենդերները, և այդ հարցում օգնել են կառույցները, որոնք գլխավորել է նրանց հայրը։
Գագիկ Խաչատրյանը կալանավորված է պաշտոնեական դիրքի չարաշահման և առaնձնապես խոշոր չափի հափշտակության համար։
Այժմ հայր ու որդի մեղադրվում են $3 միլիոն բյուջետային միջոցների հափշտակության և $22 միլիոնի չափով կաշառք ստանալու համար։
Մեղադրանքի բոլոր մանրամասները, նաև այն մասին, թե ինչու է Գուրգեն Խաչատրյանը որոշել թաքնվել քննությունից։
Մեղադրանքի մանրամասները
Ազգային անվտանգության ծառայությունը մայիսի 4–ին հայտարարել է, որ Գուրգեն Խաչատրյանի նկատմամբ հետախուզում է հայտատարվել։
ԱԱԾ հաղորդագրությունում մանրամասն ներկայացված է մեղադրանքի էությունը։ Ըստ քննության գնահատականի՝ Գագիկ Խաչատրյանի որդիները առևտրային ընկերություն են հիմնել տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտում այն մտքով, որ ընկերությանն աջակցելու է հայրը։
Ըստ քննության նյութերի՝ ընտանիքի ղեկավար Գագիկ Խաչատրյանն, իր հերթին, օգտագործելով իր պաշտոնեական դիրքն ի վնաս ծառայության շահերի, Պետեկամուտների կոմիտեի, այնուհետև՝ ֆինանսների նախարարության պաշտոնատար անձանց հանձնարարել է հնարավորինս աջակցել իր որդիներին՝ նրանց տրամադրելով տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտում ծառայությունների գնման «անհրաժեշտ տենդերներն», ինչպես նաև չեզոքացնել խոչընդոտներն ու բիզնեսի համար առավել շահեկան պայմաններ ապահովել։
Այսպիսով՝ 12 տարում՝ 2008–2020 թթ–ին, ընկերությանն են փոխանցվել առանձնապես խոշոր չափի պետական միջոցներ՝ բազմաթիվ պայմանագրերի հիման վրա։
Քննությունը պնդում է նաև, որ ընկերությունը գնել է 19 «ծրագրային մոդուլ բարձր գներով»։ Պետությանը դա արժեցել է 4.283.580.000 դրամ (մոտ 8 մլն դոլար)՝ 2.777.410.417 դրամի (4,5 միլիոն դոլար) փոխարեն, իսկ տարբերությունը՝ 1.506.169.583 դրամը (մոտ 3 մլն դոլար), գրպանել են պաշտոնյայի որդիները։
Փողերի լվացման աղբյուրն ու փաստը թաքցնելու նպատակով գումարը կանխիկացվել է և երրորդ անձի միջոցով փոխանցվել Ucom ընկերությանը։
2011 թ–ի ընթացքում $22,4 միլիոն է փոխանցվել Խաչատրյանների նշած հաշվեհամարին, իսկ գործարքը թաքցնելու համար գումարը ձևակերպվել է որպես փոխառության վերաբերյալ երկու պայմանագիր։
Ի՞նչ են ասում փաստաբանները
Խաչատրյանի փաստաբանները պնդում են, որ դրանք իրոք փոխառություններ են, որոնց ժամկետը դեռ չի լրացել, գումարը դեռ պետք է վերադարձվի։
Գուրգեն Խաչատրյանի կալանքի մասին որոշումն ընդունվել է մայիսի 3–ին։ Որոշ լրատվամիջոցներ նույնիսկ շտապել են հաղորդել, որ նա կալանավորված է։ Սակայն, ինչպես պարզվել է, նախկին նախարարի որդին մինչև այժմ ազատության մեջ է։ Դա հաստատել է նրա փաստաբան Երեմ Սարգսյանը։
Գուրգեն Խաչատրյանը մայիսի 3–ին՝ դեռ դատարանի որոշումից առաջ, հայտարարել էր, որ իր դեմ ձեռնարկվող գործողություններն ապօրինի են։
«Արձանագրելով այս գործընթացների խիստ անօրինականությունը, քննչական մարմնի և դատարանների որոշումների ուղղորդված լինելը` նպատակահարմար չեմ գտնում ներգրավվել այդ պրոցեսներին ու կալանավորի կարգավիճակ ձեռք բերել՝ ինքս էլ նպաստելով այդ անօրինականությունների զարգացմանը»։
Ինչի՞ հետ է դա կապված
Գուրգեն Խաչատրյանն ու նրա ազգականներն, ամեն ինչից զատ, Ucom հեռահաղորդակցման ընկերության բաժնետոմսերի մեծ մասի սեփականատերերն են։
Ընկերության շուրջ սկանդալը սկսվեց ապրիլի 10–ին։ Այն ժամանակ խոսքը սեփականատերերի միջև անհամաձայնությունների մասին էր։ Ընկերության հիմնադիրներ Հայկ և Ալեքսանդր Եսայանները, որոնք մոտ վեց տոկոս բաժնեմաս ունեն, հայտարարել էին զարգացման ռազմավարության առնչությամբ ընկերության մյուս սեփականատերերի հետ անհամաձայնության մասին։ Խոսքը, մասնավորապես, Գուրգեն Խաչատրյանի և նրա ազգականների մասին էր։ Այլ բաժնետերեր նույնպես կան՝ ավելի փոքր մասնաբաժնով։
Եսայանները նույնիսկ փորձեցին գնել բաժնետոմսերի մնացած 94 տոկոսը, սակայն մերժում ստացան և հրաժարվեցին ընկերությունում իրենց ղեկավար պաշտոններից։
Դրանից հետո Գուրգեն Խաչատրյանը հանդես եկավ հայտարարությամբ իր նկատմամբ «պետական մակարդակով» ճնշում գործադրելու և ընկերությունն օտարելու պահանջի մասին։
Նա հայտնեց, որ այդ պահանջն ուղեկցվել է կալանքի մասին սպառնալիքներով, այս կապակցությամբ նաև հրավիրեց երկրում հավատարմագրված դիվանագետների և միջազգային կազմակերպությունների ուշադրությունն տեղի ունեցող գործընթացներին․
«Սպառնալիքները հասել են ընդհուպ մինչև այն կետին, որ խոստացվել է անկառավարելի իրավիճակ ստեղծել ընկերություններում, որի արդյունքում, ըստ նրանց, ստիպված կլինենք համաձայնություն տալ վաճառելուն՝ այն էլ, առավելագույն ցածր գնով։ Տեսնելով, որ սաբոտաժը արդյունք չի տվել՝ արդեն ուղիղ պահանջ է ներկայացվել Ucom-ն օտարելու, իսկ չհամաձայնվելու դեպքում հստակ հայտնել են, որ կարճ ժամկետում ինձ մեղադրելու են առանձնապես ծանր հանցագործության կատարման մեջ և կալանավորելու, որին հետևելու է նույնաբնույթ գործողությունների իրականցումը եղբորս, ընտանիքի այլ անդամների, ազգականներիս, մտերիմնեիս, ինչպես նաև մեզ հետ առնչվող այլ անձանց նկատմամբ»։
Թե ով է ստիպում վաճառել ընկերությունն և ով է ճնշում գործադրում, տնօրենների խորհրդի նախագահը չէր նշել։ Սակայն նրա հայտարարությանը անմջապես պատասխանեց վարչապետի մամուլի խոսնակը։
Ֆեյսբուքյան իր էջում Մանե Գևորգյանը գրեց, որ Գագիկ Խաչատրյանի ընտանիքը պատրաստակամություն է հայտնել վերադարձնել իր թալանածը և վերականգնել պետությանը պատճառված վնասը․
«Գագիկ Խաչատրյանը և նրա որդիները ղեկավարել են Հայաստանում երկար տարիներ գործած կոռուպցիոն, մաֆիոզ համակարգ, ինչի արդյունքում կուտակել են մի քանի հարյուր միլիոն դոլարի ապօրինի հարստություն:
Ինչ վերաբերվում է Ucom ընկերությանը, նրա բաժնեմասերի օտարումը Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ, հնարավոր է միայն ՀՀ կառավարության համաձայնությամբ: Այն բանից հետո, երբ ընկերության բաժնետերերի մեջ վեճ է ծագել և օրակարգում հայտնվել է բաժնետերերի կազմի փոփոխության հարց, կառավարության դիրքորոշումը եղել է այն, որ Խաչատրյանների բաժնեմասի վաճառքը հնարավոր կլինի միայն այն պարագայում, եթե այդ վաճառքի դիմաց ստացվող ողջ գումարը փոխանցվի Հայաստանի պետական բյուջե»։
Այսինքն՝ հայկական իշխանությունները կարծում են, որ ընկերության՝ Խաչատրյան ընտանիքի մասնաբաժնի վաճառքի դեպքում ողջ գումարը պետք է բյուջե փոխանցվի՝ որպես պետությանը հասցված վնասի փոխհատուցում՝ Գագիկ Խաչատրյանի՝ Պետեկամուտների կոմիտեի նախագահ աշխատած տարիներին։
«Բոլորի համար պարզ է, որ Խաչատրյանների դեմ արշավ է ընթանում», — հայտարարել էր Ամրամ Մակինյանը՝ Խաչատրյանների փաստաբաններից մեկը։
Արդյոք Գուրգեն Խաչատրյանը Հայաստանում է, թե նրան հաջողվել է լքել երկիրը, դեռ պարզ չէ։ Նրա նկատմամբ հետախուզում է հայտարարվել, որպես խափանման միջոց ընտրվել է կալանքը։
