Telegram-ը նախագահի համար. «Մարդկության պատմության մեջ խոշորագույն թվային միգրացիան»
Telegram մեսենջերի հիմնադիր Պավել Դուրովը հրապարակել է այն պետությունների ղեկավարների ցուցակը, որոնք բացել են իրենց Telegram-ալիքը: Վերջին շաբաթվա ընթացքում մեսենջերի օգտատեր են դարձել Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանը և Բրազիլիայի նախագահ Ժաիր Բոլսոնարուն:
Ինչպես գրում է ռուսական «Նովայա գազետան», բացի նրանցից, Telegram-ում ալիք են բացել Ուկրաինայի, Ուզբեկստանի, Մեքսիկայի, Թայվանի ղեկավարները, Իսրայելի, Սինգապուրի և Եթովպիայի վարչապետները:
Դուրովը ենթադրում է, որ սա «մարդկության պատմության մեջ խոշորագույն թվային միգրացիան» է: Նա նաև հայտարարել է, որ Telegram ալիքները առաջնորդների համար միակ ուղիղ միջոցն են՝ իրենց լսարանի հետ հուսալի կապ հաստատելու համար:
- Nexta Telegram-ալիքը փաստացի գլխավորել է Բելառուսի ցույցերը։ Ովքե՞ր են նրա թիմում, ու ինչպե՞ս է այն աշխատում
- Վեճեր Ադրբեջանում՝ սոցցանցերի շուրջ
- Ռուսաստանի իշխանություններն ապարդյուն կերպով փորձում են արգելափակել Telegram-ը
«Արդեն անհնար է ուշադրություն չդարձնել այս հարթակին մեկ պարզ պատճառով՝ մոլորակի բնակչության 7%-ը օգտագործում է Telegram-ը: Ուստի, իհարկե, քաղաքական գործիչները կօգտագործեն այն»,- ասում է ռուսական «Ինտերնետի պաշտպանության հասարակության» տնօրեն Միխայիլ Կլիմարևը:
Քաղաքական գործիչների հետ միասին եկել են նաև նրանց կողմնակիցները: Հունվարի սկզբից Telegram-ի օգտատերերի թիվը գերազանցել է 500 միլիոնը: App Store-ում և Google Play-ում Դուրովի մեսենջերը լավագույն անվճար հավելվածներում առաջին և երկրորդ տեղերն է զբաղեցնում:
Օգտատերերի նման ակտիվ ներհոսքի մի քանի պատճառ կար: Դրանցից մեկը ամենատարածված WhatsApp մեսենջերի գաղտնիության քաղաքականության փոփոխությունն էր: Փետրվարի 8-ից դրա օգտատերերը ստիպված կլինեն հավելվածին թույլ տալ փոխանցել իրենց մասին անձնական տվյալներն իր սեփականատիրոջը՝ Facebook-ին: Նոր պայմանների հետ համաձայն չլինելու դեպքում չեն կարող օգտվել հավելվածից:
Սակայն այս խստացումը չի ազդի Եվրամիության օգտատերերի վրա, քանի որ այստեղ առկա են երրորդ հարթակներին տվյալների փոխանցման խիստ սահմանափակումներ:
«Օգտատերերի հոսքը Telegram, իրոք, մեծ մասամբ պայմանավորված է նրանով, որ մինչ օրս շարունակվում են սոցիալական ցանցերի քաղաքականության և մասնավորապես WhatsApp-ի և դրա գաղտնիության քաղաքականության հետ կապված քննարկումները: Իհարկե, այս ամենը հետաքրքրություն է առաջացնում Telegram-ի նկատմամբ, որը Դուրովը դիտարկում է որպես առավել գաղտնի և անվտանգ մեդիահարթակ:
Դրան գումարած, կարծում եմ, սա Telegram ալիքների ընդհանուր հաջողությունն է, որոնք, անկասկած, այսօր կարելի է անվանել նոր մեդիա, դրանք օգտագործվում են մարդկանց կողմից տեղեկատվություն ստանալու համար, ինչը էականորեն առանձնացնում է Դուրովի մեսենջերը մրցակիցների շրջանում»,- ասում է «ՌոսԿոմՍվոբոդա» նախագծի համահիմնադիր Սարգիս Դարբինյանը:
Telegram-ի ժողովրդականության աճի մեկ այլ պատճառ, ըստ ՏՏ մասնագետ Միխայիլ Կլիմարևի, դարձավ Կապիտոլիումի զանգվածային անկարգություններից հետո Թրամփի և նրա ամենաագրեսիվ աջակիցների արգելափակումը սոցիալական ցանցերում. «Թրամփին արգելափակել են Twitter-ում, և այժմ նրա հետևորդները փորձում են գտնել ուրիշ ալիքներ: Նահանգներում նրա օգտին քվեարկել է մոտ հարյուր միլիոն մարդ. այստեղ, մասնավորապես, հենց այդ մարդկանց մի մասն էլ տեղափոխվում է այլ հարթակներ»:
Այն բանից հետո, երբ Parler ծառայությունը, որը հայտնի էր հիմնականում աջակողմյան ամերիկացիների շրջանում, հեռացվեց Amazon հոսթինգի, Apple-ի և Google-ի հարթակներից, իսկ Թրամփի հաշիվները արգելափակվեցին Twitter-ում, Facebook-ում և Instagram-ում, գործող նախագահի կողմնակիցները սկսեցին նոր հարթակ փնտրել:
Հունվարի 9-ին հայտնվեց Donald J. Trump անվանումով Telegram ալիք: Մի քանի օրում դրան բաժանորդագրվեցին ավելի քան 500 հազար օգտատերեր: Սակայն հունվարի 14-ին Telegram-ը նշել է այդ ալիքը որպես կեղծ և դրա նկարագրության մեջ նախազգուշացում է տեղադրել այն մասին, որ շատ օգտատերերից հաղորդագրություն է ստացվել, որ հաշիվը օգտագործվում է անբարեխղճորեն:
Թուրքիա. կատուներ և գրաքննություն
Telegram-ի օգտատերերի թիվն աճել է ոչ միայն ամերիկյան լսարանի շնորհիվ: Հունվարի 10-ին Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի մամուլի ծառայությունը և երկրի Պաշտպանության նախարարությունը լրագրողներին հայտնեցին, որ թողնում են WhatsApp-ը՝ մեսենջերի գաղտնիության նոր քաղաքականության պատճառով: Հունվարի 13-ին հայտնվեց Էրդողանի հաստատված Telegram-ալիքը, որում նա տեղադրում է կատուների լուսանկարներ ու իր առօրյան: Ալիքին արդեն բաժանորդագրվել է գրեթե 300 հազար օգտատեր:
Անցած տարվա վերջին Թուրքիան տուգանել է Twitter-ին, Facebook-ին, Instagram-ին, YouTube-ին и TikTok-ին այն բանի համար, որ նրանք չեն հետևել վերջերս երկրում ընդունված օրենքին, որի համաձայն սոցիալական ցանցերը պարտավոր են գրանցել իրենց գրասենյակը Թուրքիայում, ինչպես նաև դրանցում նշանակել տեղացի պաշտոնական ներկայացուցիչ:
Ավելի ուշ Թուրքիայի իշխանությունները տուգանեցին նաև Google-ին 25,6 միլիոն դոլարով՝ «ընդհանուր որոնման շուկայում իր գերիշխող դիրքի չարաշահման համար»: Նոր օրենքի հետ համաձայն չեն թուրք ակտիվիստները, որոնք համարում են, որ տեղացի ներկայացուցիչների միջոցով իշխանություններին ավելի հեշտ կլինի հսկողություն սահմանել անցանկալի բովանդակության տարածման նկատմամբ:
Բացի այդ, Թուրքիայի իշխանությունները արգելափակել են այնպիսի հարթակներ, ինչպիսիք են Twitter-ը, YouTube-ը, երեք տարի երկրում արգելափակված է եղել Wikipedia-ն: Այսպիսով, WhatsApp-ից Էրդողանի հրաժարվելը կարելի է համարել խոշոր սոցիալական ցանցերի դեմ ուղղված արշավի շարունակությունը:
«Ես կարծում եմ, որ [ներհոսքը] Թուրքիայից և մի շարք արևելյան երկրներից նաև բացատրվում է գրաքննության բավականին բարձր մակարդակով և այն փաստով, որ Թուրքիայի իշխանությունները և, օրինակ, Իրանի իշխանությունները հաճախ դիմում են հարթակների ամբողջական արգելափակմանը, անջատումներին:
Հետևաբար, Telegram-ի՝ որպես անխափան հարթակի հաջողությունը, որը այդքան էլ հեշտ չէ արգելափակել, կարծում եմ, ըստ էության, պայմանավորված է նման քաղաքականությամբ: Եվ վերջապես, այս ծառայության լսարանը միայն կմեծանա, որքան ավելանա սոցիալական ցանցերի և մեսենջերների կարգավորումը պետական մարմինների կողմից», — բացատրում է Սարգիս Դարբինյանը:
