«Չպետք է հանդուրժենք սա»․ JAMnews-ի խմբագրակազմը՝ Մզիա Ամաղլոբելիի ձերբակալման մասին

JAMnews-ը՝ ի պաշտպանություն Մզիա Ամաղլոբելիի

Հունվարի 12-ի երեկոյան Բաթումիի ոստիկանության շենքի մոտ տեղի ունեցած զանգվածային բողոքի ցույցի ժամանակ ձերբակալվել էր վրացական «Բաթումելեբի» և Netgazeti պարբերականների հիմնադիր տնօրեն Մզիա Ամաղլոբելին։

Իշխանամետ «Իմեդի» հեռուստաընկերության հրապարակած անձայն տեսանյութում երևում է, թե ինչպես է Մզիա Ամաղլոբելին հարվածում Բաթումիի ոստիկանապետ Իրակլի Դգեբուաձեի դեմքին:

Մզիան Մարդու իրավունքների պաշտպանի ներկայացուցչին պատմել է, որ այդ պահին իրավապահները չափազանց ուժեղ էին բռնել իր ձեռքերը, և երբ ինքը փորձել է ազատել ձեռքը, պատահաբար հարվածել է ոստիկանին:

Այս միջադեպը գնահատվել է որպես ոստիկանության վրա հարձակում, և այժմ Մզիա Ամաղլոբելիին սպառնում է 4-7 տարվա ազատազրկում: Հենց այդպիսի պատիժ է նախատեսված քրեական օրենսգրքի 353-րդ հոդվածի առաջին մասով, որով նրան մեղադրում են:

Հիմա, երբ հրապարակում ենք այս ուղերձը, կարևոր է հասկանալ համատեքստը

Մարդու իրավունքների պաշտպանի զեկույցի համաձայն՝ 2024 թվականի նոյեմբերի 28-ից հետո՝ երբ իշխանությունները հայտարարեցին Եվրամիության անդամակցության բանակցությունները դադարեցնելու մասին, և երկրում բողոքի ակցիաներ սկսվեցին, ընդհանուր առմամբ ձերբակալվել է ավելի քան 500 մարդ:

Այս ավելի քան 500 մարդկանցից յուրաքանչյուր երկրորդի մոտ հայտնաբերվել են ֆիզիկական բռնության հետքեր: Ձերբակալվածները պատմում են անհավատալի պատմություններ: Իրավապաշտպանները, այդ թվում՝ Մարդու իրավունքների պաշտպանը, ուժայինների գործողությունները խոշտանգում են որակում:

Ավելի քան 70 լրագրող ծեծի է ենթարկվել, նրանցից ոմանք հրաշքով են խուսափել մահից: Դաժան ծեծի բազմաթիվ դեպքերի մարդիկ ականատես են եղել ուղիղ եթերում:

2024 թվականին Վրաստանում լրագրողների նկատմամբ բռնության շուրջ 200 դեպք է գրանցվել։

Սակայն այսօրվա դրությամբ բռնության որևէ փաստի առնչությամբ ո՛չ մի գործ չի հարուցվել իրավապահ մարմինների աշխատակիցների դեմ:

Իշխանամետ ագրեսիվ «սևազգեստները» կամ «տիտուշկաները», ինչպես նրանց սկսեցին անվանել Վրաստանում, ծեծի են ենթարկել «Պիրվելի» հեռուստաալիքի լրագրող Մակա Չիխլաձեին և օպերատոր Գիորգի Շեցիրուլիին: Նրանցից ոչ մեկը չի հայտնաբերվել և չի պատժվել:

Ոչ ոք չի պատժվել 2024 թվականի գարնանը «օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի դեմ բողոքի ցույցերի ժամանակ ակտիվիստների և քաղաքական գործիչների դաժան ծեծի համար:

Դատարանը Մզիա Ամաղլոբելիի խափանման միջոցի հարցը կքննի հունվարի 14-ին: Դատախազությունը միջնորդություն է ներկայացրել, որ նրան կալանքի տակ թողնեն։

Մզիայի ձերբակալման պահը ֆիքսող կադրերում տեսնում ենք, թե ինչպես են ոստիկանները կոպիտ ձևով տանում լրագրողին: Լսվում են հայհոյանքներ և սպառնալիքներ: Ձերբակալությունից հետո մի քանի ժամ նրա մոտ չէին թողնում փաստաբանին, ինչը միանգամայն անօրինական էր:

Լրագրողը պնդում է, որ ձերբակալությունից հետո իր հետ դաժան են վարվել:

Մենք՝ JAMnews-ի խմբագիրներս և լրագրողներս, ստիպված ենք աշխատել շատ բարդ տարածաշրջանում: Որոշ երկրներում մեր հեղինակներն ու խմբագիրները ստիպված են աշխատել կեղծանուններով:

Ունենք աշխատակիցներ, որոնց տանը պատրաստի դրված է առաջին անհրաժեշտության իրերով պայուսակ, քանի որ նրանք չգիտեն, թե երբ կարող են ձերբակալվել կամ երբ ստիպված կլինեն փախչել երկրից՝ իրենց լրագրողական աշխատանքի համար իշխանությունների կողմից հետապնդման ենթարկվելու պատճառով:

Մենք միամտորեն կարծում էինք, թե Վրաստանը երբեք չի հայտնվի այդ երկրների շարքում: Սակայն վերջին տարիները ցույց տվեցին, որ դա այդպես չէ:

Մզիա Ամաղլոբելիի ձերբակալությունը ևս մեկ ցնցող օրինակ է այն բանի, թե ինչպես է Իվանիշվիլիի ռեժիմն օգտագործում իրավական ինստիտուտները քննադատողների ձայները լռեցնելու համար:

«Բաթումելեբին» այսօր գոյություն ունեցող վրացական ամենահին լրատվամիջոցներից մեկն է: Պարբերականը ստեղծվել է 2001 թվականին Աճարա շրջանում՝ դեռևս կոռումպացված Ասլան Աբաշիձեի կառավարման ժամանակ: Այս թերթն առաջիններից էր, որ համարձակվեց պայքարել նրա ռեժիմի դեմ:

Տասնամյակներ շարունակ թերթը ճշմարտության ձայնն է եղել ոչ միայն Աճարայում, այլև ամբողջ Վրաստանում:

Եվ ահա այժմ պատմությունը կրկնվում է: Ռեժիմները փոխվում են, իսկ քննադատաբար տրամադրված ԶԼՄ-ների հետապնդման միտումը մնում է նույնը:

Տարիների ընթացքում «Բաթումելեբիի» համարձակ, ոչ փոխզիջումային հրապարակումները հասարակությանը պատմել են կոռուպցիայի, հովանավորչության և սոցիալական անարդարության մասին: «Բաթումելեբիի» աշխատակիցների կյանքն ու անվտանգությունը բազմիցս վտանգի են ենթարկվել լրագրողական գործունեության պատճառով:

Մենք՝ JAMnews-ի աշխատակիցներս, կարծում ենք, որ միայն համատեղ ջանքերով կարող ենք պաշտպանել ազատ լրագրությունն ու պահպանել Վրաստանում ժողովրդավարության հնարավորությունը:

Այս իրավիճակում կարևոր է միջազգային հանրության, լրագրողների և քաղաքացիական հասարակության միասնությունը:

Կարևոր է, որ մենք չհանդուրժենք լրատվամիջոցների և խոսքի ազատության հանդեպ ճնշումը:

Մզիա Ամաղլոբելին առաջինը չէ և, ցավոք, չի լինի վերջինը, ով բախվել է Իվանիշվիլիի ռեժիմի անօրինականության հետ: Կարևոր է, որ նման դեպքերը Վրաստանում չդառնան վիճակագրություն, ինչպես դա տեղի է ունենում հարևան Ադրբեջանում, ինչպես նաև Ռուսաստանում, Բելառուսում, Կենտրոնական Ասիայի երկրներում:

Սա պայքար է ոչ միայն մեկ կոնկրետ մարդու, այլև ամբողջ հասարակության ազատության համար:

Լրագրող Մզիա Ամաղլոբելին պետք է անհապաղ ազատ արձակվի:

Մեր համերաշխությունն ենք հայտնում «Բաթումելեբիին» և «NetGazeti»-ին, Մզիա Ամաղլոբելիին: Նրանց պայքարը մեր պայքարն է: Դա պայքար է Վրաստանի ապագայի համար:

JAMnews-ի խմբագրակազմ