HRW-ն Ադրբեջանի իշխանություններից պահանջել է դադարեցնել խոսքի ազատության նկատմամբ բռնությունները
Human Rights Watch-ը՝ Ադրբեջանում խոսքի ազատության մասին
Human Rights Watch միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունը Ադրբեջանի իշխանություններից պահանջել է անհապաղ վերջ տալ խոսքի ազատության դեմ ուղղված սպառնալիքներին ու բռնություններին։ HRW-ը մատնանշում է վերջին շրջանում Ադրբեջանում անկախ լրագրողների և քաղաքական ակտիվիստների իրավունքների խախտումների մի քանի աղաղակող փաստեր:
«Human Rights House հիմնադրամը տագնապած է Ադրբեջանում լրագրողների, իրավապաշտպանների և ակտիվիստների նկատմամբ սպառնալիքների և բռնությունների վերջին ալիքից, ինչպես նաև պետության ներգրավվածության արժանահավատ պնդումներից և իշխանությունների՝ մեղավորներին անհապաղ պատասխանատվության ենթարկելու անկարողությունից: Մենք կոչ ենք անում Ադրբեջանի իշխանություններին ստեղծել անվտանգ միջավայր լրագրողների և իրավապաշտպանների համար, ապահովել, որ նրանց նկատմամբ սպառնալիքների և բռնությունների համար մեղավորները պատասխանատվության ենթարկվեն»։
Այս մասին ասվում է Human Rights Watch միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպության կայքում հրապարակված «Ադրբեջանը պետք է անհապաղ վերջ դնի խոսքի ազատության արտահայտման սպառնալիքներին ու բռնություններին» վերտառությամբ հոդվածում։
Հոդվածում ընդգծվում է, որ 2022 թվականի մայիսի 8-ին անհայտ անձը հարձակվել է անկախ լրագրող Այթեն Մամեդովայի վրա. «Մամեդովան մեկն է այն քիչ լրագրողներից, որոնք լուսաբանում են Գյանջայում տեղի ունեցած սպանության աղմկահարույց գործը, որտեղ կասկածյալը պնդում է, որ իշխանությունները խոշտանգել են իրեն»։
«Ադրբեջանական քաղաքացիական հասարակությունը Մամեդովայի վրա հարձակումը որակել է որպես «հարձակում խոսքի ազատության վրա»,- ընդգծել է HRW-ը։
«Սա առանձին դեպք չէ: Գնալով անհանգստացնող իրավիճակն այն է, որ խոսքի ազատության պաշտպանները, հետաքննող լրագրողները և ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչները Ադրբեջանում շարունակում են բախվել բռնությունների, սպառնալիքների և դաժան վերաբերմունքի»,- ասված է հաղորդագրությունում:
Ավելին, իրավապաշտպաններն ուշադրություն են հրավիրում լրագրողների և քաղաքական ակտիվիստների տարրական իրավունքների ոտնահարման մի քանի կոնկրետ փաստերի վրա.
«Ըստ տեղի իրավապաշտպանների՝ 2022 թվականի փետրվարին անկախ լրագրողներ Ֆաթիմա Մովլամլին և Սևինջ Սադիխովան մի քանի անգամ վիրավորվել և ծեծի են ենթարկվել Բաքվի կենտրոնում ռեպորտաժներ պատրաստելու ժամանակ։ Այս հարձակումներից հետո ոստիկանությունը 4 ժամ ապօրինի բերման է ենթարկել նրանց։ Մովլամլին Ադրբեջանում ամենահետապնդվող լրագրողներից մեկն է, նա մի քանի անգամ ապօրինի կալանավորվել է, հետապնդվել ու ծեծվել:
2022 թվականի մարտին քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստ Իմրան Ալիևը 20 ժամով անհետացել էր ներքին գործերի նախարարության՝ կազմակերպված հանցավորության դեմ պայքարի վարչությունում կալանքի տակ գտնվելու ժամանակ։ Իմրանը meclis.info-ի հիմնադիրն է: Սա քաղաքացիական նախաձեռնություն է, որը մշտադիտարկում և լուսաբանում է Ադրբեջանի խորհրդարանի աշխատանքը:
Հայտնի ակտիվիստ և նախկին քաղբանտարկյալ Բախտիյար Հաջիևը Ներքին գործերի նախարարությանը մեղադրել է 2022 թվականի ապրիլին իր առևանգումը կազմակերպելու մեջ։ Հաջիևը պնդում է, որ առևանգումը և դրան հաջորդած ենթադրյալ խոշտանգումները տեղի են ունեցել ներքին գործերի նախարար Վիլայաթ Էյվազովին քննադատելու համար՝ իրեն սպառնալու նպատակով։ Նախորդ տարիներին, բացի ապօրինի ազատազրկումից, Բախտիյարը ենթարկվել է բազմաթիվ ոտնձգությունների»։
HRW-ը պնդում է, որ ազատ մամուլն ու խոսքի ազատությունը որոշիչ դեր ունեն գաղափարների քննարկման համար: Դա ժողովրդավարության հիմնաքարն է։
«Ադրբեջանում իշխանությունները շարունակում են ճնշել խոսքի ազատության և անկախ քաղաքացիական հասարակության իրավունքը։ Ավելին, քաղաքացիական հասարակության արժանահավատ զեկույցները խոսքի ազատության դեմ հարձակումները վերագրում են իշխանություններին: Այս հարձակումներն իրենց հերթին հաճախ անպատիժ են մնում։
Ադրբեջանը շարունակում է հանդիսանալ Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի և Քաղաքացիական և քաղաքական իրավունքների մասին միջազգային դաշնագրի կողմ: Որպես այդ համաձայնագրերի կողմ՝ Ադրբեջանը պարտավոր է երաշխավորել խոսքի ազատությունն ու իրավապաշտպանների պաշտպանությունը։
Human Rights House հիմնադրամը կոչ է անում Ադրբեջանի իշխանություններին հետևել իրենց միջազգային պարտավորություններին, անհապաղ վերջ դնել լրագրողների և այլ իրավապաշտպանների նկատմամբ սպառնալիքներին և բռնություններին և իրականացնել նրանց դեմ կատարված հանցագործությունների արագ և համապարփակ հետաքննություն»,- եզրափակել է Human Rights Watch-ը: