«Ապաշրջափակման փաստաթուղթը գրեթե ամբողջությամբ համաձայնեցված է»․ Օվերչուկ
Հայաստան-Ադրբեջան տրանսպորտային կապերի մասին
«Կա ձևավորված համապարփակ փաստաթղթի նախագիծ, այն գրեթե ամբողջությամբ համաձայնեցված է»։ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակման մասին նման հայտարարություն է արել Ռուսաստանի փոխվարչապետը։
Ալեքսեյ Օվերչուկը ТАСС-ին տված հարցազրույցում նշել է, որ խումբը գործում է գրեթե 2,5 տարի, սակայն հանդիպումների հստակ ժամանակացույց չունի։ Հայտնի չէ նաև հաջորդ հանդիպման օրը։ Բանակցություններն, ըստ նրա, դանդաղ են ընթանում վստահության պակասի պատճառով։
Եռակողմ աշխատանքային խմբի անդամները Հայաստանի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի փոխվարչապետներն են։ Մհեր Գրիգորյանն ու Շահին Մուստաֆաևը երկրների ներկայացուցիչներն են նաև սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովում։ Գրիգորյանն ադրբեջանցի պաշտոնակցին հանդիպելու առաջարկ է արել։ Հայկական կողմի փոխանցմամբ՝ նպատակն է քննարկել «ընթացիկ խնդրահարույց հարցերը, որոնք հայ-ադրբեջանական սահմանին առաջացնում են լարվածություն»։ Բաքուն դեռևս չի արձագանքել այս առաջարկին։
Ի՞նչ մանրամասներ է ներկայացրել ՌԴ փոխվարչապետը և ոչ միայն
Ի՞նչ կարծիքներ ունեն Երևանն ու Բաքուն «ապաշրջափակման դետալների մասին»
Փոխվարչապետների եռակողմ աշխատանքային խմբի վերջին հանդիպումը կայացել է հունիսի 2-ին Մոսկվայում։ Երևանն ու Մոսկվան այն կառուցողական էին որակել՝ հայտնելով, որ «ձեռք է բերվել ընդհանուր փոխըմբռնում Երասխ-Ջուլֆա-Մեղրի-Հորադիզ երթուղու վերականգման հարցում»։
Սակայն Հայաստանն ու Ադրբեջանը իրարամերժ հայտարարություններ են անում ճանապարհի վերահսկողության վերաբերյալ։ Պաշտոնական Երևանը պնդում է, որ ապաշրջափակման դեպքում Հայաստանը պետք է իրականացնի իր տարածքում սահմանային ծառայությունը: Բաքուն հղում է անում 2020 թ․-ի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությանն ու նշում, որ Հայաստանի տարածքում ճանապարհը պետք է հսկեն ռուս սահմանապահները։
Հայաստանի փոխարտգործնախարար Վահան Կոստանյանի խոսքով՝ նոյեմբերի 9-ի հայտարարության մեջ և դրան հաջորդող հրամանագրում, որը ստորագրել է ՌԴ նախագահը, խոսվում է «ավելի շատ մոնիթորինգի գործառույթի մասին, որը ռուսական ԱԴԾ-ն պետք է իրականացնի, այլ ոչ թե կոնկրետ վերահսկողությունը»: Ասում է՝ ապաշրջափակման դետալները դեռ քննարկման փուլում են»:
«Տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակումը կսկսվի երկաթուղու վերականգնմամբ»
Հղում անելով փաստաթղթի նախագծին՝ ասել է ՌԴ փոխվարչապետ Ալեքսեյ Օվերչուկը։ Ներկայացրել է Ադրբեջանի ու Հայաստանի միջև սահմանը հատելու կարգի վերաբերյալ հիմնական մոտեցումները՝ ելնելով «կողմերի ինքնիշխանության նկատմամբ հարգանքից»․
«Կողմերից ոչ մեկը կասկածի տակ չի դնում այն իրողությունը, որ տվյալ ճանապարհի առանձին հատվածները կհայտնվեն այն երկրի իրավասության ներքո, որի տարածքում գտնվում են, հետևաբար, ճանապարհի հետ կապված՝ Ադրբեջանում կկիրառվի ադրբեջանական, իսկ Հայաստանում՝ հայկական օրենսդրությունը»։
Այս արձանագրումներն, ըստ Օվերչուկի, ակնհայտ բաներ են թվում, բայց պետք է ամրագրվեն՝ հաշվի առնելով երկու պետությունների և ժողովուրդների միջև ձևավորված հարաբերությունները։
Ո՞րն է գլխավոր խնդիրը
Օվերչուկի խոսքով՝ դեռ պետք է աշխատել հիմնական հարցի ուղղությամբ՝ ո՞վ է ապահովելու այդ երթուղիներից օգտվող մարդկանց անվտանգությունը։ Կարծում է՝ այդ հարցին պետք է պատասխանել՝ վստահ լինելով, որ այլ երկրի տարածքում այդ մարդկանց հետ ոչ մի վատ բան չի պատահի։
«Եվ իհարկե, բոլորիս վրա ազդում է այն, ինչ հիմա կատարվում է սահմանին։ Շատ ավելի հեշտ կլիներ լուծումներ գտնել, եթե կրակոցները դադարեին»,- շեշտել է նա։
ՌԴ փոխվարչապետի դիտարկմամբ՝ ոչ ոք երկրորդ պլան չի մղի մարդկանց ու ապրանքների անվտանգ շարժը «հանուն փաստաթղթի հապճեպ ստորագրման»։
«Սա շատ կարևոր կետ է, որը դեռ չի տալիս այն հարցի պատասխանը, թե երբ տեղի կունենա ապաշրջափակումը։ »,- նկատել է նա։
ՌԴ փոխվարչապետի փոխանցմամբ՝ «ցանկացած առաջարկ և որոշում ենթարկվում է մանրակրկիտ վերլուծության», այդ աշխատանքում ներգրավում են նաև փորձագետների։ Խմբի նպատակն է հասնել այնպիսի որոշումների, որ ամեն ինչ աշխատի այնպես, ինչպես պետք է լինի «երկրների միջև, որոնք, հուսանք, թևակոխում են հարաբերությունների նոր՝ խաղաղ փուլ»։
«Ընդհանուր ճանապարհը՝ խաղաղության հասնելու միջոց»
Ալեքսեյ Օվերչուկը նշել է, որ աշխարհում դժվար է գտնել օրինակներ, երբ պատերազմող կողմերը ռազմական գործողությունների դադարեցումից գրեթե անմիջապես հետո նստել են բանակցությունների սեղանի շուրջ և սկսել խոսել տրանսպորտային կապերի վերականգնման մասին։ Ըստ նրա՝ բոլորը հասկանում են, որ Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղությունն այլընտրանք չունի։
«Խաղաղության հասնելու լավագույն միջոցը մարդկանց համար խաղաղ փոխգործակցության հնարավորություն բացելն է, ընդհանուր ճանապարհ կառուցելը, որով կիրականացվեն ուղևորափոխադրումներ և բեռնափոխադրումներ»,- ընդգծել է նա։
Կարծում է՝ բնականոն կյանքի ու առևտրի վերականգնումից հետո աստիճանաբար կսկսի երկրորդ պլան մղվել նաև «հին քինախնդրությունը»։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
Օվերչուկը՝ Հայաստան-Ադրբեջան տրանսպորտային կապերի մասին