Օսական ֆիլմ օսական կյանքի մասին
Այս ֆիլմը հայտնի է ոչ թե ամենուր, այլ ավելի շատ Օսիայում – հենց այսպես է ֆիլմի հայտնիության աշխարհագրությունը բնորոշում ֆիլմի ռեժիսոր Մուրատ Ջուսսոյտին:
Ֆիլմում նկարագրված պատմությունը կատարվում է այն ժամանակ, երբ տարածաշրջանում 19-րդ դարում առաջին անգամ սկսեցին հանքավայրեր շահագործել: Սակայն սա ոչ թե պատմական ֆիլմ է, այլ փիլիսոփայական առակ սարեցիների կյանքի մասին՝ մեկ ընտանիքի պատմության օրինակով:
Ֆիլմը նկարահանվել է 2014թ., սակայն էկրաններ է բարձրացել վերջերս և մեծ հաջողություն է ունեցել:
Այն նկարել են Հյուսիսային Օսիայում՝ Ֆիագդոնի կիրճում: Սակայն լեռներն ու բնության գեղեցկությունն ընդամենը ֆոն չեն: Ֆիլմն ամբողջությամբ կենտրոնացած է մարդկանց պատմությունների վրա, որոնք ներկայացված են առանց համակարգչային էֆեկտների, զուտ որպես օպերատորների աշխատանքի արդյունք:
Մուրատ Ջուսոևը մանկուց ապրում է Վլադիկավկազում, սակայն ծնունդով Հարավային Օսիայի Զնաուրի շրջանի Նագուտնի գյուղից է: Այդ պատճառով էլ այստեղ նա ազգային հպարտության առարկա է:
Ինչպես Հարավային, այնպես էլ Հյուսիսային Օսիայի հասարակության շրջանում ֆիլմը մեծ իրադարձություն դարձավ, ավելին, քան ֆիլմ, քանի որ օսական ֆիլմեր օսերենով չեն նկարահանվել արդեն 20 տարի:
Պատմում է Հարավային Օսիայի պետական դրամատիկական թատրոնի ռեժիսոր Թամերլան Ձուդցևը
Բլոգեր Ալան Փարաստաևը պրեմիերայից հետո գրել է.
«Երկու բան դուրս չեկավ: Առաջինը՝ կնոջ կերպարի բացակայությունն էր ֆիլմում: Գեղեցկուհի դերասանուհին, ով չքնաղ սարեցու դեր է խաղում և ֆիլմի միակ կինն է, այդպես էլ ոչ մի բառ չարտասանեց: Չնայած՝ նրա խորհրդավոր ժպիտը, երբ նա հայտնվում է ուղիղ ռուս երկրաբանի դիմաց, ավելի քան խոսուն է:
Իմ երկրորդ դիտարկումը վերաբերում է նույնպես խոսքին, բառերին: Օսական խոսքին: Մամուլի ասուլիսի ժամանակ ֆիլմի հեղինակները, դերասաններն ու պրոդյուսերները հետաքրքիր էին խոսում ֆիլմի մասին ժամանակակից օսական խնդիրների, հատկապես՝ օսական լեզվի խնդիրների համատեքստում, սակայն օսերեն ոչ մի բառ չարտասանեցին: Ջուսոևը ֆիլմում ստիպել է օսերենով խոսել նույնիսկ կաբարդինյան իշխանին, ռուս կոմսին ու դերասաններին: Սակայն նույնը անել օսական ինտելիգենցիայի հետ մամուլի ասուլիսին նրան այդպես էլ չհաջողվեց»:
Ամենավերջին ֆիլմերը օսերի կյանքի մասին նկարահանվել են Վրաստան-ֆիլմ կինոստուդիայում ԽՍՀՄ տարիներին: Դա “Չերմենն է (1970 թ) և “Ֆաթիման (1958 թ).
