Ադրբեջանում նոր քաղաքական հարթակի համահիմնադիր է ձերբակալվել
Քաղաքական ձերբակալություններ Ադրբեջանում
Ադրբեջանում «Երրորդ հանրապետություն» հարթակի համահիմնադիր Արազ Ալիևը ձերբակալության ժամանակ ենթարկվել է ֆիզիկական բռնության։ Այս մասին հայտնել է նրա փաստաբանը։ Ակտիվիստին մեղադրանք է առաջադրվել մանր խուլիգանության համար և վարչական կալանքի տակ է առնվել 25-օրյա ժամկետով։
- «Խաղաղության պայմանագրի տակ դրված ական»․ արձագանք Հաջիևին
- Ինչպե՞ս է ՀՀ-ն լուծում արցախցիների խնդիրները. արդյունավե՞տ են օգնության ծրագրերը
- Ստրասբուրգի դատարանը ՌԴ-ին պարտավորեցրել է 130 հազար եվրո վճարել Վրաստանի քաղաքացու սպանության գործով
Արազ Ալիևն անհետացել էր դեկտեմբերի 23-ի երեկոյան։ Չնայած նրա ընտանիքի և փաստաբանի բազմաթիվ դիմումներին, իրավապահ մարմինները չէին հայտնում ակտիվիստի գտնվելու վայրը։ Ընդամենը մեկ օր անց՝ դեկտեմբերի 24-ին, նա դատարանի առաջ կանգնեց և 25 օրով կալանավորվեց Վարչական իրավախախտումների մասին օրենսգրքի 510 (մանր խուլիգանություն) և 535.1 (ոստիկանությանը չենթարկվել) հոդվածներով։
Ըստ պաշտոնական մեղադրանքի՝ Արազ Ալիևը հասարակական վայրում անպարկեշտ արտահայտություններ է արել, իսկ երբ ոստիկանը նրան նախազգուշացրել է, չի ենթարկվել։
Իսկ փաստաբան Նեմաթ Քարիմլիի խոսքով՝ Ալիևին փողոցում բռնել են քաղաքացիական հագուստով մարդիկ և ուժով նստեցրել մեքենա՝ հարվածներ հասցնելով նրան։ Ակտիվիստին տեղափոխել են Նիզամիի շրջանի ոստիկանության 24-րդ բաժին։ Այնտեղ նրանից վերցրել են նոութբուքը։ Դրանից հետո նրա նկատմամբ արձանագրություն է կազմվել, իբր, «անպարկեշտ արտահայտություններ օգտագործելու» և «ոստիկանությանը չենթարկվելու» համար։
Փաստաբանը հայտնել է նաև, որ բողոքարկելու է կալանավորման որոշումը, իսկ Ալիևի նկատմամբ ֆիզիկական ճնշում գործադրելու վերաբերյալ բողոք է ներկայացնելու դատախազություն։
Ալիևի կինը՝ Գուլարա Իսմայիլովան, իր հերթին հայտնել է, որ իր նկատմամբ նույնպես ճնշումներ են գործադրվել։ Նա բերման է ենթարկվել դեկտեմբերի 24-ին, երբ միայնակ բողոքի ակցիա է իրականացրել ՆԳՆ դիմաց՝ պահանջելով պարզաբանել դեկտեմբերի 23-ի երեկոյան անհետացած ամուսնու ճակատագիրը։
Նա բերման է ենթարկվել ոստիկանության 9-րդ բաժին։ Իսմայիլովայի խոսքով՝ սպաներից մեկն իրեն ճանաչել է որպես գենդերային ակտիվիստ և սպառնացել է ձերբակալել, եթե նրան տեսնի բողոքի ցույցերի ժամանակ։
Արազ Ալիևը նաև NIDA շարժման անդամ է և Բաքվի պետական համալսարանի փիլիսոփայության դասախոս։
Արազ Ալիևի անհետացման օրը «Երրորդ հանրապետություն» հարթակի մեկ այլ համահիմնադիր Ակիֆ Գուրբանովը նույնպես հայտնել է, որ իրեն հետապնդում են։
«Սրճարանի մոտ, որտեղ ես էի գտնվում շաբաթ օրը, հայտնվեցին օպերատիվ աշխատողներ։ Նրանք ցուցադրաբար հայտնեցին իրենց ներկայության մասին»,- ասել է Գուրբանովը։
Այն բանից հետո, երբ Գուրբանովն այդ մասին հրապարակում է արել, ակտիվիստներ, լրագրողներ և փաստաբաններ են ժամանել սրճարան։ Նրանց հայտնվելուց հետո օպերատիվ աշխատողներն անհետացել են։ Ժամանած մարդկանց ուղեկցությամբ Գուրբանովը գնացել է տուն։
«Ակնհայտ է, որ այս ամենը կապված է երկիրը խավարից դուրս բերելու մեր փորձերի հետ։ Ըստ երևույթին, «Երրորդ հանրապետություն» հարթակի ստեղծումը լրջորեն անհանգստացրել է ռեժիմին։ Որովհետև մենք ցանկանում ենք Ադրբեջանում կառավարվող հասարակությունը վերածել ինքնակառավարվող հասարակության։ Մեր հիմնական կարգախոսն է՝ ենթարկվում ենք ոչ թե մեկ անձի, այլ իրավունքին»,- ասել է Գուրբանովը։
Հարթակի ստեղծման մասին մի խումբ հասարակական-քաղաքական ակտիվիստներ հայտարարեցին դեկտեմբերի 7-ին։ Կառույցի նպատակն է Ադրբեջանում հաստատել իսկական հանրապետական համակարգ։ «Երրորդ հանրապետությունը» հայտարարեց Ադրբեջանում ավտորիտարիզմից հրաժարվելու, խորհրդարանական հանրապետության և իրական ժողովրդավարության անցնելու անհրաժեշտության մասին։
Քաղաքական այս հարթակի հիմնադիր փաստաթղթերում նշվում է, որ 1993 թվականին Հեյդար Ալիևի իշխանության գալով սկսվեց երկրորդ հանրապետության մայրամուտը և հաստատվեց ավտորիտար ռեժիմ։ Երրորդ հանրապետությունը պետք է Ադրբեջանին վերադարձնի ժողովրդավարության գիրկը։
Հարթակի աշխատանքային խմբում ընդգրկված են քաղաքական և հասարակական ակտիվիստներ՝ Ակիֆ Գուրբանովը, Արազ Ալիևը, Էլման Ֆաթահը, Ռովշան Աղաևը, Ռուսլան Իզեթլին, Սամադ Ռահիմլին և Յադիգար Սադըղլին։
Ակիֆ Գուրբանովն ընտրվել է աշխատանքային խմբի ղեկավար մեկ տարի ժամկետով։
«Երրորդ հանրապետություն» հարթակը հայտարարություն է տարածել Արազ Ալիևի ձերբակալության վերաբերյալ.
«Ադրբեջանի իրավապահ մարմինները, որոնք սովոր են կառավարվել խիստ ավտորիտար կանոններով, տարիների ընթացքում սովորել են ձերբակալել Ալիևի կառավարության քննադատներին առևանգումների միջոցով: Կասկածից վեր է, որ նման առևանգման զոհ է դարձել նաև Արազ Ալիևը»,- նշվում է հայտարարության մեջ։
Հայտարարության մեջ ասվում է նաև, որ առանց հարազատների և անկախ փաստաբանի հետ կապի հնարավորության Արազ Ալիևի կալանավորումը համարվում է կալանք առանց արտաքին աշխարհի հետ շփման իրավունքի, ինչը խստիվ արգելված է մարդու իրավունքների միջազգային օրենսդրությամբ։
«Նման ձերբակալությունները մարդկանց ազատության իրավունքի կոպիտ և կամայական խախտում են։ Միևնույն ժամանակ հայտարարում ենք, որ Արազ Ալիևի ձերբակալությունն ակնհայտորեն քաղաքական դրդապատճառներ ունի, իսկ Ադրբեջանի կառավարությունն ունի միջազգային իրավական պարտավորություն՝ դադարեցնելու քաղաքական դրդապատճառներով ձերբակալությունները։
Մենք կառավարությունից պահանջում ենք անհապաղ ազատ արձակել մեր անդամ Արազ Ալիևին, ինչպես նաև բոլոր ձերբակալված լրագրողներին և հասարակական-քաղաքական ակտիվիստներին՝ վերջին օրերին սաստկացած բռնաճնշումների ալիքը կասեցնելու համար։
Միևնույն ժամանակ, դիմում ենք ողջ ադրբեջանական հանրությանը, որն անտարբեր է երկրում տեղի ունեցող ապօրինությունների և անմեղ մարդկանց ձերբակալությունների նկատմամբ։
Կոչ ենք անում քայլեր ձեռնարկել մարդու իրավունքների պաշտպանության, հատկապես երկիրը ավտորիտար իշխանությունից փրկելու համար»,- ասված է հայտարարության մեջ։