Վրացական վեց ստարտափ, որոնց համավարակն ավելի հաջողակ է դարձրել
Բիզնեսը համավարակի օրերին, Վրաստան
Կորոնավիրուսի համավարակի պատճառով Վրաստանում ստեղծված ճգնաժամն անդրադարձել է երկրի տնտեսության գրեթե բոլոր ճյուղերի վրա։ Սակայն կան բացառություններ՝ ընկերություններ և նախաձեռնություններ, որոնք, ընդհակառակը, կարողացել են աճել, հաջողության հասնել և ավելացնել իրենց եկամուտները։
JAMnews-ն անդրադարձել է այդպիսի վեց պատմության։
Պատմում է Նոդար Բագիշվիլին՝ Wine Library-ի հիմնադիրը
Wine Library-ն երեք տարեկան է։ Մենք ամենասկզբից ենք շուկայի այս խորշն ընտրել․ մանր ու միջին ձեռնարկատերերի որակյալ գինի ենք վաճառում։
Միտքն այն էր, որ գինեգործների համար այնպիսի հարթակ ստեղծենք, որտեղ գինին առանձնահատուկ ձևով կվաճառվի։ Երբ գինեգործը գոհ է, նրա մոտիվացիան ավելի մեծ է, հետևաբար՝ պատվիրատուն էլ է գոհ։
Ամենասկզբից մենք որոշեցինք սերտորեն շփվել հանրության հետ։ Ակումբ ստեղծեցինք, որտեղ հատուկ հանդիպումներ էինք անցկացնում։ Յուրաքանչյուր հինգշաբթի գինեգործներից մեկը ներկայացնում էր իր գինին, որն այդ օրը հատուկ գնով էր վաճառվում։ Շատերն էին գալիս այդ հանդիպմանը, ամեն ինչ շատ լավ էր ընթանում։
Սակայն եկավ 2020 թ-ի մարտը, ծանր փուլ սկսվեց։ Ստիպված եղանք խանութը փակել։ Հասկացանք, որ եթե ինչ-որ բան չմտածենք, բիզնեսը կփակվի։
Ինքներս մեզ ասացինք․ Վրաստանում գինի են պատրաստում արդեն 80 դար, ինչ ասես, որ չի կատարվել այդ ընթացքում, չի կարող, չէ՞, կորոնավիրուսն ամեն ինչին վերջ դնել։ Այս փիլիսոփայական միտքն էլ հենց ոգեշնչեց մեզ, որ կանգ չառնենք ձեռք բերածի վրա։ Եվ որոշեցինք մեր գինեգործական հինգշաբթիներն առցանց դարձնել։
Սկզբում արտադրողները չէին հասկանում, թե ինչպես կարելի է գինու առցանց համտես անցկացնել։ Սակայն, երբ Զումի առաջին փորձը հաջողվեց, մնացածները նույնպես ցանկացան մասնակցել։ Եվ Զումի հանդիպումները սկսեցին պարբերական բնույթ կրել։
Մասնակիցները նախապես մեզնից գինի են գնում համացանցով, և չորեքշաբթի բոլորը բացում են նույն շշերը, պարզապես՝ յուրաքանչյուրն իր տանը։ Իսկ Զումում արդեն քննարկում ենք համը, խոսում, կատակում։ Մենք հիանալի թամադա-համակարգող ունենք, նա ապահովում է մթնոլորտն ու մոտիվացնում ավելին փորձել։ Այդպես էլ հաղթահարեցինք կարանտինի դժվար ժամանակները։
Այսօր մեր տեսականին շատ մեծ է․ 170 գինեգործ առաջարկում է 750 անուն գինի։ Հետևաբար՝ մեր գաղափարն իրեն արդարացրել է։
Եվ սա տրամաբանական է․ վիճակագրական առումով ալկոհոլի սպառումը չի նվազում ճգնաժամերի ժամանակ։ Տանը երեկոյան մեկ շիշ գինի խմելը հաճելի ժամանց է այն մարդկանց համար, ովքեր սթրեսի մեջ են։
Արդյունքում՝ 2020 թ-ին մեր եկամուտներն ավելացան մեկ ու կես անգամ։ Եվ նախորդ երկու տարվա համեմատ՝ այս տարին ամենահաջողն էր։
Իհարկե, ձախողման ռիսկ կար։ Բազմաթիվ նոր խնդիրներ առաջացան․ ինչպե՞ս աշխատել առաքման ծառայության հետ, անցաթղթեր ստանալ, երբ ամենախիստ կարանտինն էր և չէր կարելի սեփական մեքենաներով տեղաշարժվել։ Հեշտ չէր մեծ հանդիպումներ կազմակերպելը։ Սակայն բիզնեսում գլխավորը կանգ չառնելն է։ Պետք չէ վախենալ սխալներից, մենք կարող ենք մեզ թույլ տալ սխալվել, չէ՞ որ մենք կարդիովիրաբույժներ չենք։
Մենք հաղթահարեցինք դժվարությունները, որովհետև կանգ չառանք և ճիշտ ուղով գնացինք։
- Կորոնավիրուսն ընդդեմ գինեգործների և խաղողագործների
- Սառեցված սեզոն։ Ինչպե՞ս է համավարակն ազդել Վրաստանի ձմեռային հանգստավայրերի վրա
- «Հաջողակ դառնալու համար Վրաստանն, Ադրբեջանն ու Հայաստանը պետք է ներդրում կատարեն մարդկանց մեջ»
- «Թբիլիսին ինձ համար տուն էր դարձել, բայց ինձ ստիպեցին հեռանալ»․ իրանցիները՝ Վրաստանի մասին
Պատմում է Նինո Չխիկվիշվիլին, Home Cooking Adventures
Անկախ նրանից՝ շարունակվում էր կարանտինը, թե՝ չեղարկվում, ես արդեն տանը նստած էի։ Եվ էլ աշխատանք չունեի։ Եվ մի բանով պետք էր զբաղվել։
Շատ եմ սիրում պատրաստել և միշտ սիրել եմ։ Եվ երբ սկսեցի շատ ձանձրանալ, Ֆեյսբուքում խումբ ստեղծեցի։ Եվ դա հրաշք էր։ Մեկ շաբաթում երկու-երեք հազար մարդ սկսել ավելանալ։ Այդ օրվանից խումբը չի դադարում աշխատել։ Եվ այժմ՝ ընդամենը ութ ամիս անց, մեր խմբում արդեն 50 հազար մասնակից կա։
Ինքս էլ եմ զարմացած, չէ՞ որ Ֆեյսբուքում շատ են խոհարարական խմբերը, որոնք արդեն երկար տարիներ է՝ կան։ Չգիտեմ, թե ինչու հենց իմ խումբը նման իրարանցում առաջացրեց։
Գաղտնիքը, թերևս, այն է, որ ես ուզում էի շատ աշխատել։ Ես պատրաստ էի այդ գործով զբաղվել օրական 24 ժամ։ Ես կարդում էի բոլոր մեկնաբանությունները, ընտրում հաղորդագրությունները, անձամբ պատասխանում բոլոր օգտատերերին, որոնք բացասական մեկնաբանություններ էին թողնում, արգելափակում թրոլներին։ Վաղ առավոտից մինչև ուշ երեկո կապի մեջ էի։ Ամերիկայից մի օգտատեր անգամ հարցրեց․ «Երբեք չե՞ք քնում»։
Կարող եմ ասել, որ ճանաչում եմ խմբի գրեթե բոլոր մասնակիցներին։
Իսկ երբ մեր խումբը բավականաչափ մասնակիցներ հավաքեց, սկսեցինք գովազդ տեղադրել։ Սկզբից այն դժկամությամբ էի հրապարակում, հրաժարվում էի առաջարկների մեծ մասից։ Ուզում էի, որ մարդիկ խմբում հաճույք ստանան համեղ սննդից, լավ միջավայրից, դրական աուրայից։ Եվ ոչ մի վեճ, վիճաբանություն, ագրեսիա և անվերջ անորակ գովազդ։
Այսօր էլ գովազդ շատ չեմ տեղադրում, այն մանրակրկիտ ընտրում եմ։ Չեմ համագործակցում բրենդերի հետ, որոնց արտադրանքին անձամբ ծանոթ չեմ կամ որը չգիտեմ և ինձ դուր չի գալիս։ Հրապարակում եմ այն, ինչի վրա վստահ եմ։
Արդյունքում՝ խմբից եկամուտը 2020 թ-ին աճել է երկուս ու կես անգամ։ Եվ ես էլ այժմ ավելի շատ գումար եմ վաստակում, քան աշխատավարձս էր այն աշխատանքի դիմաց, որը կորցրի համավարակի պատճառով։
Մեզ մոտ էլ կարանտին չկա, սակայն խումբը նախկինի պես ակտիվ է․ օրական ոչ պակաս, քան 30 հաղորդագրություն է լինում և շաբաթական շուրջ 500 նոր մասնակից։
Իմ կարծիքով՝ հաջողության գաղտնիքն այն է, որ ես դա արեցի ճիշտ ժամանակին, բոլորը տանը նստած էին, բոլորն ընկճախտի մեջ էին։ Խոհարարությունն ընդհանրապես շատ պոպուլյար էր դարձել կարանտինի օրերին, դա էլ հաջողություն բերեց ինձ ու խմբիս։
Վերջերս նոր նախագիծ եմ սկսել ընկերուհուս՝ Նեստան Մամացաշվիլիի հետ։ Այն անվանել ենք Cool To Cook։ Ձեռագործ խոհանոցային պարագաներ ենք պատրաստում։
Ուզում եմ նաև Home Cooking Adventures կայք ունենալ։ Այնտեղ հավաքված կլինեն բոլոր բաղադրատոմսերը, որոնք հրապարակվել են խմբում։ Ուզում եմ նաև Տնական խոհարարական արկածների օրեր անցկացնել։ Գաղափարները շատ են, դրանք անպայման իրագործելու եմ։
Պատմում են Քեթի Տոպուրիձեն ու Սալոմե Արբիձեն, Person / Easymask
Աշխատում ենք 2016 թ-ից։ Սկսել ենք պայուսակների վաճառքից, որոնք կրում են գոտկատեղի վրա։ Այժմ վաճառում ենք ազատ ոճի հարմարավետ հագուստ։ Դեռևս համավարակից առաջ էինք ուզում առցանց աշխատել, սակայն պարզվեց, որ Վրաստանը դրան պատրաստ չէ։ Այդ պատճառով էլ 2019 թ-ի դեկտեմբերին խանութ բացեցինք։
Սակայն այն գոյություն ունեցավ ընդամենը մի քանի ամիս, քանի որ համավարակը սկսվեց։ Հենց հասկացանք, որ դա երկար կտևի, որոշեցինք նոր բան մտածել։
Շուկան ուսումնասիրեցինք, ընտրեցինք կտորներ և աքսեսուարներ և 2020 թ-ի օգոստոսի կեսին սկսեցինք պաշտպանիչ դիմակներ արտադրել։ Դրանք յուրահատուկ են, մենք օգտագործում ենք օդափոխություն և կափույր, որը մարդուն թույլ է տալիս հանգիստ շնչել։
Աստիճանաբար էլ ավելի բարելավեցինք որակն ու հատուկ ֆիլտրներ դրեցինք։ Անընդհատ ուսումնասիրում ենք շուկան, սպառողների ցանկությունները։ Մենք նկատեցինք, որ այն ժամանակահատվածում, որ դիմակը չի օգտագործվում, մարդիկ դրանք կրում են դաստակին կամ իջեցնում են ծնոտի տակ, ինչն այնքան էլ հիգիենիկ և պրակտիկ չէ։ Եվ մենք առաջարկեցինք հարմարավետ թեթև պատյաններ պաշտպանիչ դիմակների պահպանման համար, յոթ գույնի առաջարկ ունենք։
Այնուհետև առաջարկեցինք գեղեցիկ քուղեր, որոնց շնորհիվ դիմակով պատյանը կարելի է կրել կրծքին՝ ուլունքների պես։ Ունենք նաև մանկական դիմակներ, բազմագույն և կափույրով։ Բացի այդ, նաև կորպորատիվ հավաքածու ունենք։ Օրինակ՝ Վրաստանի հավաքականի բասկետբոլիստների համար, որոնք խաղում են միջազգային մրցաշարերում։
Մեր վաճառքները զգալիորեն աճել են՝ շնորհիվ դիմակների և դրանց աքսեսուարների արտադրության։ Սակայն, իհարկե, շատ ենք ուզում, որ համավարակն ավարտվի, պատվաստում սկսվի, տնտեսությունը բարգավաճի։ Իսկ մենք ուրիշ հետաքրքիր բաներ կմտածենք մարդկանց համար։
Պատմում է Գիորգի Տուշուրաշվիլին, echolize.com
Echolize.com-ը հարթակ է գործարարների համար, որտեղ կարելի է մարքեթինգային արշավներ պլանավորել, բյուջեն քննարկել, պարզել, թե որքան կարժենա այս կամ այն արշավն ու շատ այլ բաներ։
Երբ սկսվեց համավարակն, ընկերությունների մեծ մասը կրճատեցին իրենց ծախսերը, և մենք մեծապես տուժեցինք։ Հետո երկիրն ընդհանրապես փակվեց։
Եվ մենք հասկացանք, որ դա նոր բան մտածելու ժամանակ է, նոր բան շուկա բերելու ժամանակ։ Եվ մտածեցինք փոխօգնության վաուչերային համակարգ։
Կապվեցինք «Վրաստանի բանկի» հետ և առաջարկեցինք համատեղ հարթակ ստեղծել, որտեղ կարելի կլինի վաուչերներ գնել, բայց օգտագործել կարանտինի չեղարկումից հետո։
Օրինակ՝ հյուրանոցի ուղեգիր եք գնում։ Չեք կարող հիմա այնտեղ մեկնել, բայց այդպիսով օգնում եք ընկերությանը դիմանալ համավարակին։ Իսկ ձեր կուպոնից օգտվում եք առաջին իսկ հնարավորության դեպքում։
Արդյունքում՝ մեր հարթակը 2020 թ-ի ամռանը հավաքեց ավելի քան 100 հազար լարի [մոտ 30 հազար դոլար]։ Միաժամանակ մենք օպտիմալացրինք մեր ծախսերը, մասնավորապես՝ բոլորս անցանք հեռավար աշխատանքի։ Սկսեցինք այլ նոր գաղափարների վրա աշխատել և արեցինք հնարավոր ամեն ինչ՝ մեր ծառայությունների որակը բարելավելու համար։ Այս ամենը լավ արդյունք տվեց։
Ընկերության գոյության ողջ ընթացքում 2020 թ-ի նոյեմբերին և դեկտեմբերին ամենամեծ եկամուտն ենք ունեցել և, ընդհանրապես, աճել ենք բոլոր առումներով։
Մենք ստարտափ ենք, նախաձեռնություն և, առանց այդ էլ, անընդհատ մտածում ենք զարգացման մասին։ Իսկ համավարակը պարզապես արագացրեց այդ գործընթացը։
Սովորիր ողջ կյանքի ընթացքում․ սա է մեր սկզբունքը։ Դեն նետիր այն, ինչ խանգարում է, և շարժվիր առաջ։
Պատմում է Եկատերինա Մդիվանին, E2clean
Համավարակից առաջ սովորական աշխատանք ունեի, ձանձրույթ, կարելի է ասել։ 2020 թ-ի փետրվարին, երբ վարակը նոր էր սկսել տարածվել, զգացի, որ ախտահանող լուծույթները թանկացել են և լավ են վաճառվում։ Եվ ամուսնուս հետ մտածեցինք սեփական, վրացական հակասեպտիկ ստեղծել՝ ոչ թանկ և լավ որակի։
Ես բժշկական կրթություն ունեմ, այդ պատճառով էլ բաղադրությունն ինքս եմ մտածել։ Առաջին նմուշն ինքս պատրաստեցի և տարա լաբորատորիա։ Այնտեղ հաստատեցին, և արդեն մեկ շաբաթ անց սկսեցինք արտադրությունը։ Բնակարան վարձակալեցինք, վերանորոգեցինք և փոքր ֆաբրիկա սարքեցինք։
Առաջին եկամուտը ստացանք շուկա դուրս գալուց երկու շաբաթ անց։ Դա զարմանալի չէ, չէ՞ որ ախտահանող միջոցներն ամենապահանջված ապրանքն էին։ Բացի այդ, մենք առաջիններից մեկն էինք, ովքեր նման արտադրություն էին սկսել։
Սկզբում աշխատում էինք օրական 24 ժամ։ Երբ ապրիլին արգելեցին օգտվել տրանսպորտից, ժամանակ էր պետք, որպեսզի քաղաքում տեղաշարժվելու թույլտվություն ստանանք։ Իսկ մենք շատ խոշոր պատվեր էինք ստացել։
Եվ մենք պարզապես մեկ շաբաթով տեղափոխվեցին մեր ֆաբրիկա։
Այժմ պահանջարկն ընկել է, շատ այլ ընկերություններ նույնպես հակասեպտիկներ են արտադրում։ Ամեն ինչ իր ավարտն ունի՝ վարակն էլ, մեր ֆաբրիկան էլ։ Սակայն սա այն դեպքն է, երբ ուրախանում ես։
Բայց այժմ գիտեմ, որ շարունակելու եմ այդ ուղղությամբ։ Շատ այլ գաղափարներ ունեմ։
Դավիթ Գաբունիա, Գեորգի Գվելեսիանի, Վախո Մձինարիշվիլի, Թենգո Չիկվայիձե։ 180 աստիճան
Պատմում է Դավիթ Գաբունիան․
Ինքս երկար տարիներ կախվածություն եմ ունեցել, և արդեն երկուս ու կես տարի է՝ թմրանյութեր չեմ օգտագործում։ Ուզում էի իմ փորձով կիսվել մյուսների հետ։ Գիտեմ նաև, թե ինչ մեթոդներ են կիրառվում Իսրայելում և Ամերիկայում՝ կախվածություններից ազատվելու համար։
Սակայն համավարակը, կարանտինը սկսվեց, իմ սեանսներն անցկացնելու հնարավորություն չունեի։ Չգիտեի՝ ինչ անել։
Սակայն շուտով երկու մարդ հայտնվեց, որոնց հետ սկսեցի տան պայմաններում աշխատել։ Այնուհետև ինձ դիմեց ևս մի քանի մարդ։ Բայց չէ՞ որ չեմ կարող բոլորի տուն գնալ։ Սկսեցինք մեր հանդիպումները դրսում անցկացնել։ Իրավիճակն օգնեց․ արգելված էր ցանկացած տրանսպորտ և երթևեկությունը սեփական մեքենաներով։
Այնուհետև ծանոթացա Գիորգիի հետ։ Նա ինձ առաջարկեց մի նախագծի մասնակցել։ Թենգոն տարածք տրամադրեց, որտեղ կարելի էր աշխատել։ Այնուհետև մեզ միացավ Վախոն։ Այդպես ստեղծեցինք «180 աստիճանը»՝ վայր, որտեղ մարդկանց օգնում ենք ձերբազատվել տարբեր կախվածություններից։
Այսօր օգնություն ստանալ ցանկացողների թիվը այնքան մեծ է, որ արդեն չենք հասցնում։ Փոխարենը հստակ երևում է, թե որքանով է լուրջ խնդիրը։
Վրաստանում այնքան էլ շատ չեն այսպիսի վայրերը, որտեղ նման օգնություն են ցուցաբերում կախվածության միջով անցած մարդիկ։ Միայն տեսությունը քիչ է։ Երբ մարդն ինքնուրույն է գտել թմրանյութերից կամ ալկոհոլից հրաժարվելու ճանապարհը, նա կարող է շատ ավելի արդյունավետ օգնել մյուսներին։ Այստեղ գլխավորն անձնական փորձն է ու սեփական օրինակը։
Համավարակի պայմաններում խնդիրները, որոնց բախվում են կախվածություն ունեցող մարդիկ, խորացել են։ Նրանք միայնակ են մնացել իրենք իրենց կամ ընտանիքի անդամների հետ՝ սեփական տներում փակված։ Այդ պատճառով էլ մեր կարիքը շատերն ունեին։
Մեր կենտրոնը զբաղվում է ոչ միայն թմրանյութերի կախվածության հարցերով։ Մենք պայքարում ենք ցանկացած կախվածության դեմ, որն ինքնին հիվանդություն է։
Թմրանյութերը, ալկոհոլը կամ խաղամոլությունը հիվանդության ախտանիշներ են։ Մենք օգնում ենք նրանց, ովքեր չենք կարողանում հրաժարվել, աշխատում ենք նաև նրանց ընտանիքի անդամների հետ, որոնք համակախվածության մեջ են։ Չէ՞ որ նրանք էլ լուրջ վերականգնման կարիք ունեն։
Շատ լավ արդյունքներ ունենք։ Այսօր 100 քառակուսի մետր մակերեսով գրասենյակ ունենք, սակայն հույս ունենք էլ ավելի ընդլայնվել։ Այսպիսի միտք կա, որ խորհրդատվություն սկսեն նաև նրանք, ովքեր այժմ մեզ մոտ բուժվում են և արդեն կախվածության հաղթահարման ճանապարհին են։
