Կորոնավիրուսն ու «վերջին օրերի եկեղեցին»։ Ինչո՞ւ Վրաց եկեղեցին չի չեղարկում պատարագները

Զատկին նախորդած ողջ Ավագ շաբաթվա ընթացքում Վրաստանի մեծ եկեղեցիները փակ չէին, և Զատկին դրանք չեն փակվելու․ պատարագները մատուցվելու են՝ մարդյանց միջև հեռավորություն պահպանելու պայմանով։ Այսպիսին է կառավարության և պատրիարքարանի միջև համաձայնությունը։ Սակայն համաճարակաբանները նախազգուշացնում են, որ դա վտանգավոր է և կարող է հանգեցնել վարակման բռնկման, ինչից մինչև հիմա Վրաստանում հաջողվել է խուսափել։

Ինչո՞ւ սահմանափակումները, որոնք կիրառել է Վրաստանի կառավարությունը կորոնավիրուսի պանդեմիայի պատճառով հայտարարված կարանտինի և արտակարգ դրության շրջանակում, փաստացի չեն տարածվում ուղղափառ եկեղեցու և հավատացյալների վրա։ Այս մասին JAMnews–ին տված հարցազրույցում խոսում են փորձագետներ Գիա Նոդիան՝ «Խաղաղության, ժողովրդավարության և զարգացման կովկասյան ինստիտուտի» նախագահն, և աստվածաբան Բեքա Մինդիաշվիլին։

Մյուսներին չի կարելի, բայց եկեղեցուն կարելի է

Վրաստանի կառավարությունը փաստացի ընդունում է, որ կարանտինի և արտակարգ դրության շրջանակում ներմուծված սահմանափակումները, չեն տարածվելու ուղղափառ եկեղեցու և դրա հավատացյալների վրա, ինչն ի վնաս հասարակության շահերի է և քաղաքացիների անվատնգության, կարծում է Գիա Նոդիան․

«Զանգվածային հավաքների արգելքն այն է, ինչ մեզ անհրաժեշտ է՝ վարակի տարածումից մեզ պաշտպանելու համար։ Սակայն կառավարությունն ամենասկզբից հռչակեց երկակի չափանիշների սկզբունք։ Այսինքն՝ կանոնները պարտադիր են բոլորի համար, և կառավարությունը խստորեն հետևում է դրանց կատարմանը․․․ Սակայն ամենասկզբից կառավարության ներկայացուցիչների հռետորաբանությունից կարելի էր հասկանալ, որ այդ կանոնները չեն վերաբերում Վրաց ուղղափառ եկեղեցուն։

Այլ կերպ ասած՝ պետությունը գործնականում հրաժարվել է կատարել իր գործառույթը։ Ինչո՞ւ պետությունն, ավելի ճիշտ՝ իշխող կուսակցությունը, դա չի արել։ Իմ բացատրությունը զուտ քաղաքական է․ կառավարությունն, իշխող կուսակցությունն ու «Վրացական երազանքը» գիտակցում են, որ իրենց պետք է եկեղեցին որպես աջակցող ուժ, և նրանք չեն կարողանում իրենց թույլ տալ եկեղեցու հետ կոնֆլիկտի մեջ մտնել»։

«Վերջին օրերի եկեղեցին»

Աստվածաբան Բեքա Մինդիաշվիլին հիշեցնում է պատրիարքարանի ներկայացուցչի այն հայտարարությունը, թե պատարագին քաղաքացիների մասնակցությունն ինքն իրենով չի փրկի վարակից։ Սակայն դա պատճառ չէ, որպեսզի պատարագները փակ լինեն հավատացյալների համար, ինչպես անում են բոլոր ուղղափառ եկեղեցիները, որովհետև «առանց այդ էլ բոլորը վարակվելու են»։

• Համաճարակի դեմ պայքարը Վրաստանում․ գլխավոր սպառնալիքը եկեղեցին է
• Աղոթել միայն միայնության մեջ։ Զատկի նախօրեին՝ Հայաստանի հոգևոր մայրաքաղաք Էջմիածնում

«Չգիտեմ, թե այլ կերպ ինչպես անվանել սա, եթե ոչ բիոահաբեկչություն», – ասում է Մինդիաշվիլին։ Նա կարծիքով՝ պատրիարքարանի այս տրամաբանությունը հիմնված է «ապոկալիպտիկ հայացքների վրա», որոնք այժմ գերակշռում են վրաց եկեղեցու հոգևոր առաջնորդների շրջանում։

Նրանք կարծում են, որ Վրաց ուղղափառ եկեղեցին վերջին օրերի միակ եկեղեցին է, որը կարող է հակազդել հակաքրիստոսի ճնշմանն ու պահպանել իր ուղղափառ հավատքը։ Դա Վրաստանը կփրկի հակաքրիստոսից, իսկ կաթողիկոս–պարիարքն այդ առաքելությունում առանձնահատուկ դեր կխաղա։ Իր երևակայութնան մեջ նա վերջին օրերի կաթողիկոս–պատրիարքն է, Վրաստանի վերջին պատրիարքը»։

Մինդիաշվիլիի կարծիքով՝ կորոնավիրուսի տարածման հետ կապված ներկայիս իրադարձություններն էլ ավելի են խթանում նման ապոկալիպտիկ հայացքները եկեղեցում։

«Կրոնական տեսանկյունից իրականությունը, որում մենք հիմա գտնվում ենք, կարելի է նկարագրել միայն հասկացություններով, որոնք վերաբերում են տոտալիտար աղանդներին»։

«Մյուսներից ավելի հավասար»

Վրաստանում եկեղեցին միշտ ուժ է եղել, որը կարող է վետո դնել աշխարհիկ իշխանությունների որոշումների վրա, կարծում է Գիա Նոդիան։

Այս դեպքում, ըստ նրա, երկրի իշխանությունը գիտակից ընտրություն է արել․

«Նրանք հաշվարկել են, որ ավելի լավ է՝ համաճարակի բռնկում լինի, քան հաջորդ ընտրություններում ձայներ կորցնեն։ Կուսակցության շահերը նրանց համար ավելի կարևոր են, քան հասարակության անվտանգությունը»։

Նա չափազանցված է համարում Վրաստանում աստվածապետություն հաստատելու վերաբերյալ դատողությունները։ Սակայն, ըստ նրա, Վրաստանում պետությունն ինքնիշխանության մի մասը կիսել է եկեղեցու հետ, և ուղղափառ եկեղեցին երկրի համաղեկավարն է։

Դրանից ելնելով՝ երկրում երկակի չափանիշ է գործում, երբ գերիշխանություն ունեցող եկեղեցու ներկայացուցիչներն ավելի շատ իրավունքներ ունեն, քան կրոնական փոքրամասնությունների ներկայացուցիչները և պարզապես հասարակ քաղաքացիները, կարծում է Նոդիան։

Բեքա Մինդիաշվիլին հիշեցրել է այն փաստի մասին, որ Վրաստանի մուսուլմանների հոգևոր խորհրդի առաջնորդ շեյխ Միրթագ Ասադովը հարցաքննության է կանչվել Պետական անվտանգության ծառայություն։ Դա տեղի է ունեցել այն բանից հետո, երբ նա հանրային կերպով քննադատել է վարչապետ Գախարիային նրա այն հայտարարության համար, թե «Վրաստանն ուղղափառ պետություն է»։

Մինդիաշվիլին հիշեցրել է, որ Կոնկորդատը, որը Վրաստանում կնքվել է պետության և եկեղեցու միջև, որպես գլխավոր սկզբունք է հռչակում քաղաքացիների բարօրության համար ընդհանուր հոգածությունը։ Սակայն իրենց որոշումներով և պետությունը, և եկեղեցին կոպտորեն խախտել են այն։