Վրաստանի վարչապետն առաջարկում է ընդլայնել կոնֆլիկտների բանակցման ժնևյան ձևաչափը

Լուսանկարը՝ REUTERS/Դավիթ Մձինարիշվիլիի

Վրաստանի կառավարությունը ցանկանում է ակտիվացնել վրաց-աբխազական և վրաց-օսական հակամարտությունների բանակցման Ժնևյան ձևաչափը, ինչպես նաև ռուս-վրացական «Աբաշիձե-Կարասին» ձևաչափը։

Վրաստանը մտադիր է ամրապնդել հաշտեցման քաղաքականությունը և պատրաստ է ներկայացնել «առաջարկների չափազանց հետաքրքիր փաթեթ»: Նման հայտարարություն է արել վարչապետ Գիորգի Կվիրիկաշվիլին խորհրդարանական ընդդիմության հետ հանդիպման ժամանակ:

Վրաստանի վարչապետը հաղորդել է, որ երկիրն «ակտիվ երկխոսություն է վարում» ռազմավարական գործընկերների հետ «ժնևյան ձևաչափի զգալի ակտիվացման, ներկայացուցչության մակարդակի բարձրացման, մանդատի ընդլայնման հարցերի շուրջ, ինչը հնարավորություն կտա հակամարտության քաղաքական կարգավորման ուղիների քննարկմանն անցնել»:

Վարչապետի խոսքով՝ Թբիլիսին ուզում է բարձրացնել ժնևյան բանակցությունների մասնակիցների ներկայացուցչության մակարդակը: Նա հայտարարել է, որ ինքն անձամբ է պատրաստ բանակցությունների սեղանի մոտ նստել. «Փոխնախարարի մակարդակից պետք է անցնել նվազագույնը նախարարական մակարդակի, իսկ ես անձամբ պատրաստ եմ բանակցությունները վարչապետի մակարդակ տեղափոխելուն, ժնևյան ձևաչափի գործունեությանն անձամբ մասնակցելուն»:

«Բացի այդ, մենք պատրաստ ենք, խնդրում ենք և պահաջնում մեր ռազմավարական գործընկերներից ընդլայնել զինադադարի մասին համաձայնագրի մանդատը մինչև ձևաչափ, որը թույլ կտա բանակցություններ վարել հակամարտության քաղաքական կարգավորման մասին», — հայտարարել է վարչապետը: Սակայն վարչապետը միաժամանակ ընդգծել է, որ «Ռուսաստանի գործողություններն այսօր նման պլանի իրականացման առանձնահատուկ հույսեր չեն տալիս»:

«Այնուամենայնիվ, ես կարծում եմ, որ մենք պետք է կառուցողական մոտեցում ցուցաբերենք և իրականացնենք այն քայլ առ քայլ», — ասել է Կվիրիկաշվիլին:

2008թ-ի օգոստոսյան պատերազմից հետո բոլոր ուղիղ կապերը Ռուսաստանի և Վրաստանի միջև խզվել են, և ստեղծվել է բանակցությունների ժնևյան միջազգային ձևաչափը: Քաղաքական քննարկումների նման ձևաչափի մասին որոշումն ընդունվել է 2008թ-ի օգոստոսի 12-ին ստորագրված հրադադարի համաձայնագրի համաձայն: Տարվա մեջ բանակցությունների 4 փուլ է անցկացվում: Վրաստանից և Ռուսաստանից բացի ժնևյան բանակցություններին մասնակցում են ԱՄՆ ներկայացուցիչները, ԵԱՀԿ, ՄԱԿ, ԵՄ համանախագահները: Բանակցություններին ներգրավված են նաև Ցխինվալի և Սուխումի ներկայացուցիչները:

Ժնևյան միջազգային բանակցություններն անցկացվում են զուգահեռ երկու աշխատանքային խմբերում: Առաջինում քննարկվում են անվտանգության հարցեր (օրինակ, Ռուսաստանի և Վրաստանի միջև ուժի չկիրառման մասին համաձայնագրի կնքումը և Վրաստանի օկուպացված շրջաններում անվտանգության միջազգային մեխանիզմների ստեղծումը): Երկրորդ խմբում քննարկվում են բռնի տեղահանված անձանց խնդիրներն ու փախստականների վերադարձի հետ կապված ու այլ հումանիտար հարցեր (օրինակ, մայրենի լեզվով կրթություն ստանալը, մշակութային ժառանգության պաշտպանությունը, օկուպացված տարածքներով ազատ տեղաշարժ և այլն): Ժնևյան ձևաչափը քաղաքական հարցեր չի դիտարկում:

Իշխանության գալուց հետո «Վրացական երազանքը» Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորումն առաջնահերթություն է հայտարարել: 2013թ-ին վերականգնվել է անմիջական վրաց-ռուսական երկխոսությունը: Վրաստանի նախկին վարչապետ Բիձինա Իվանիշվիլին Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների հարցով Վրաստանի վարչապետի անձնական ներկայացուցչի պաշտոն է հիմնել և այդ պաշտոնին նշանակել է դիվանագետ Զուրաբ Աբաշիձեին, որը Ռուսաստանում դեսպանի աշխատանքի փորձ ունի: Դրանից հետո ստեղծվել է Ռուսաստանի հետ անմիջական բանակցությունների նոր ձևաչափ Զուրաբ Աբաշիձեի և ՌԴ փոխարտգործնախարար Գրիգորի Կարասինի հետ կանոնավոր հանդիպումների տեսքով: Նրանց քննարկման թեմաները կապված են տնտեսաության, մշակութային և հումանիտար ոլորտի հետ: Կարասին-Աբաշիձ ձևաչափում ստորագրված համաձայնագրերի հիման վրա 2013թ-ին վերականգնվել է վրացական արտադրանքի՝ մրգի, բանջարեղենի, գինու և հանքային ջրի արտահանումը ռուսական շուկա: Վերականգնվել են նաև Վրաստանի և Ռուսաստանի միջև կանոնավոր չվերթները:

Հրապարակման մեջ տեղ գտած տերմինները, տեղանունները, մտքերը և գաղափարները պարտադիր չէ, որ համընկնեն JAMnews-ի կամ նրա առանձին աշխատակիցների կարծիքների և գաղափարների հետ: JAMnews-ն իրավունք է վերապահում հեռացնել հրապարկումների վերաբերյալ արված այն մեկնաբանությունները, որոնք կգնահատվեն որպես վիրավորական, սպառնալիք պարունակող, բռնություն հրահրող կամ այլ պատճառներով էթիկապես անընդունելի կլինեն։