Ռուսաստանի Անվտանգության դաշնային ծառայության (ԱԴԾ) հայտարարության համաձայն՝ պարզվել է Ղրիմի կամրջի վրա «ահաբեկչական հարձակման» մասնակիցների ինքնությունը։ ԱԴԾ տեղեկություններով՝ կամրջի պայթեցմանը մասնակցել են Վրաստանի, Ուկրաինայի, Ռուսաստանի և Հայաստանի քաղաքացիներ։ Այս մեղադրանքներին պատասխանել է Վրաստանի ֆինանսների փոխնախարարը, որը հայտարարել է, որ պայթուցիկներով կցասայլը չի հատել Վրաստանի սահմանը։
Взрыв Крымского моста
ԱԴԾ-ի տվյալներով՝ ահաբեկչությանը մասնակցության մեղադրանքով ձերբակալվել է ութ մարդ՝ հինգ ռուս և երեք ուկրաինացի։ Ռուսաստանի իշխանությունները հարձակման կազմակերպիչ են անվանում Ուկրաինայի պաշտպանության նախարարության գլխավոր հետախուզական ծառայության ղեկավար Կիրիլ Բուդանովին։
Գերատեսչության տվյալներով՝ պայթուցիկ սարքը թաքցված է եղել շենքի պոլիէթիլենային գլանափաթեթների մեջ։ ԱԴԾ-ն մանրամասն նկարագրել է բեռի երթուղին։ Ենթադրվում է, որ օգոստոսի սկզբին այն Օդեսայի նավահանգստից ուղարկվել է բուլղարական Ռուսե քաղաք՝ ուկրաինական և բուլղարական ընկերությունների միջև կնքված պայմանագրով։ Բուլղարիայից այն ժամանել է Վրաստանի Փոթի նավահանգիստ, ապա տեղափոխվել Հայաստան։
ԱԴԾ-ն թվարկում է Ուկրաինայի, Վրաստանի և Հայաստանի քաղաքացիների անուններն ու ազգանունները, ովքեր, իբր, մասնակցել են սխեմային:
Ըստ ԱԴԾ-ի՝ հոկտեմբերի 4-ին Վերին Լարսի անցակետով պայթուցիկ սարքով բեռնատարը հատել է ռուս-վրացական սահմանը և երկու օր անց ժամանել Հայաստան։ Այն բեռնաթափվել է Արմավիրի մեծածախ պահեստում։ Հոկտեմբերի 7-ին բեռնատարը մեկնել է Ղրիմ, որպես ստացող նշված է եղել գոյություն չունեցող ընկերություն։
ԱԴԾ-ն պնդում է, որ հոկտեմբերի 7-ին ՌԴ քաղաքացի Մահիր Յուսուբովը պայթուցիկ է լիցքավորել ավտոմեքենայի մեջ և հոկտեմբերի 8-ին ուղևորվել Ղրիմի Սիմֆերոպոլ քաղաք: Պայթյունը տեղի է ունեցել Ղրիմի կամրջով անցնելիս։ Ըստ Ռուսաստանի՝ բեռների շարժի ողջ երթուղին վերահսկել են Ուկրաինայի պաշտպանության նախարարությունը և նրա գլխավոր հետախուզական վարչության աշխատակիցը, որը սխեմայի մասնակիցներին ներկայացել է որպես Իվան Իվանովիչ և գործողությունները համակարգելու նպատակով օգտագործել մեկ այլ անձի անունով գրանցված հեռախոս։
Հոկտեմբերի 11-ին ռուսական Telegram Baza ալիքը հայտնել էր, որ Ղրիմի կամրջի վրա պայթուցիկներով բեռնված բեռնատարը վրացական պետհամարանիշներով է եղել, այդ տեղեկությունը դեռևս հաստատված չէ։
Ղրիմի կամրջի պայթյունը
«Մեղադրանքներ են հնչեցվում քաղաքական գործիչների, երբեմն՝ հատուկ ծառայությունների կողմից, բայց դրանք բոլորովին անհիմն են։ Մեքենան մաքսային սահմանը չի հատել ո՛չ տրոտիլով, ո՛չ այլ պայթուցիկով։ Ես որևէ մեկի առաջ արդարանալու կարիք չունեմ: Եթե որևէ մեկը փաստերով հիմնավորի, որ այն հատել է պետական սահմանը, ապա մենք հետաքննություն կսկսենք և պատասխանատվության կենթարկենք [ներգրավված անձանց]»,- հայտարարել է Վրաստանի ֆինանսների փոխնախարար Գիորգի Կակաուրիձեն։
Ռուսաստանի մեղադրանքին արձագանքել է նաև Հայաստանի պետական եկամուտների կոմիտեն։
«Վերը նշված բեռի՝ Հայաստանի Հանրապետության մուտքի, մաքսային հսկողության, ռենտգեն զննման, մաքսազերծման, փաստաթղթային ձևակերպման, արտահանման գործընթացները տեղի են ունեցել պատշաճ և օրինական կերպով, բեռի ֆիզիկական ՀՀ մուտքի և ՀՀ-ից ելքի ժամանակ իրականացված ռենտգեն զննության ընթացքում որևէ ռիսկային գործոն չի հայտնաբերվել»,- ասված է ՀՀ ՊԵԿ հաղորդագրության մեջ։
Հոկտեմբերի 8-ի լուսադեմին պայթյուն էր որոտացել բռնակցված Ղրիմը Ռուսաստանի հետ կապող միակ կամրջի վրա։ Այս կամուրջը համարվում էր Վլադիմիր Պուտինի անձնական հպարտությունը, նա անձամբ է բացել այն 2018 թվականին։
Պուտինը հրամայեց ստեղծել կառավարական հանձնաժողով՝ պայթյունի հանգամանքները հետաքննելու համար, ՌԴ կառավարությունը հայտարարեց, որ կամուրջը կվերականգնվի որքան հնարավոր է շուտ։
Կամրջի վրա տեղի ունեցած պայթյունին արձագանքել են նաև Ուկրաինայի իշխանությունները. «Ղրիմ, կամուրջ, սկիզբ։ Այն ամենը, ինչ անօրինական է, պետք է ոչնչացվի, գողացվածը պետք է վերադարձվի Ուկրաինային, ռուսական օկուպացիան պետք է վտարվի»,- գրել է Ուկրաինայի նախագահի աշխատակազմի ներկայացուցիչ Միխայիլ Պոդոլյակը։
Նույն օրը բռնակցված Ղրիմի իշխանությունները Ուկրաինային մեղադրեցին կամուրջը պայթեցնելու մեջ։ Խորհրդարանի նախագահ Վլադիմիր Կոնստանտինովն ասել է, որ «ուկրաինացի վանդալները» վնասել են այն։ Նախագահ Պուտինը հրամանագիր է ստորագրել Կերչի նեղուցով տրանսպորտային միջոցների անցման անվտանգության միջոցների ուժեղացման մասին, բռնակցված Ղրիմում ահաբեկչական սպառնալիքի բարձր (դեղին) մակարդակ է հայտարարվել, այն կտևի առնվազն մինչև հոկտեմբերի 23-ը։
