«Ռուսները խաղաղապահների հարցով չեն դիմի ՄԱԿ-ին»․ հայ քաղաքագետ
Ռուս խաղաղապահների մանդատի քննարկում ՄԱԿ-ում
«Մոսկվան բազմազգ խաղաղապահ զորախմբի՝ Լեռնային Ղարաբաղ ուղարկման հարց չի բարձրացնի, Արևմուտքն էլ ռուս խաղաղապահներին մանդատ չի տա»,- անդրադառնալով վարչապետ Փաշինյանի վերջին հայտարարություններին՝ ասել է քաղաքագետ Սարո Սարոյանը։
Կարծում է՝ արցախահայության անվտանգության երաշխավորման համար նոր խաղաղապահ առաքելությունն անհրաժեշտություն է։ Գործընթացն, ըստ նրա, պետք է սկսի Հայաստանը։
Փաշինյանի հայտարարությունը, արձագանք Մոսկվայից, ինչպես նաև փորձագիտական կարծիք
«Ռուսաստանը պետք է քննարկում նախաձեռնի ՄԱԿ ԱԽ-ում»․ Փաշինյան
Կառավարության՝ դեկտեմբերի 29-ի նիստի ընթացքում Հայաստանի վարչապետը խոսել էր Լաչինի միջանցքի արգելափակման ու ռուս խաղաղապահների պատասխանատվության մասին։ Նա նշել էր, որ Մոսկվան պետք է իրադրությանը գնահատական տա և հայտնի՝ ո՞րն է միջանցքը վերականգնելու իր ճանապարհային քարտեզը։
«Եթե Ռուսաստանը օբյեկտիվ կամ սուբյեկտիվ պատճառներով չի կարողանում ապահովել կայունությունն ու անվտանգությունը ԼՂ-ում, պետք է քննարկում նախաձեռնի ՄԱԿ Անվտանգության խորհրդում, խաղաղապահ զորախմբին ԱԽ մանդատով օժտելու կամ ԼՂ լրացուցիչ բազմազգ խաղաղապահ զորախումբ ուղարկելու հարց բարձրացնի»,- հայտարարել էր Նիկոլ Փաշինյանը։
Նա վստահեցրել էր՝ Հայաստանը ԼՂ-ում ռուսական խաղաղապահ զորախմբի ներկայության «համոզված կողմնակիցն ու ջատագովն է», բայց նաև հավելել, որ «ԼՂ-ի հայաթափման լուռ վկա դառնալու ՌԴ խաղաղապահ զորախմբի՝ ավելի ու ավելի տեսանելի դարձող գործելակերպն անընդունելի է»։
«Անհրաժեշտ է նաև Բաքվի համաձայնությունը»․ Մոսկվայի արձագանքը
Փաշինյանի ելույթից հետո ԼՂ-ում ՄԱԿ-ի խաղաղապահների տեղակայման հնարավորության թեմային անդրադարձել է ՌԴ նախագահի մամուլի խոսնակ Դմիտրի Պեսկովը՝ հայտարարելով, որ դրա համար «անհրաժեշտ է հակամարտող երկու կողմերի՝ ոչ միայն Հայաստանի, այլև Ադրբեջանի համաձայնությունը»։
«Հայաստանը մեր ամենամտերիմ դաշնակիցներից մեկն է, Ադրբեջանն էլ մեր կարևոր և արժեքավոր գործընկերն է: Ռուսաստանը շարունակում է և կշարունակի միջնորդական ջանքերը, նախևառաջ իրականացնելով այն համաձայնությունները, որոնք ձեռք են բերվել եռակողմ հիմքի վրա»,- ասել է նա։
Պաշտոնական Մոսկվան ռուս խաղաղապահների հասցեին հնչող քննադատություններն «անընդունելի» է համարում։ Հերթական անգամ այդ մասին ասել է ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան ու հավելել՝ հրապարակային կշտամբանքները գործին չեն օգնի։ Վստահեցրել է՝ խաղաղապահներն «ամեն ինչ անում են իրադրությունը կարգավորելու համար»․
«Որևէ մեկը պատախանատոււ կերպով կարո՞ղ է ասել՝ առանց ռուսական խաղաղապահ առաքելության ավելի լա՞վ էր լինելու։ Նման հայտարարություններ անելը նշանակում է չհասկանալ՝ ինչ իրավիճակ է գետնի վրա»:
Փորձագիտական կարծիք
Քաղաքագետ Սարո Սարոյանն ասում է՝ Փաշինյանի վերջին հայտարարությունները վկայում են այն մասին, որ Հայաստանի իշխանությունը սկսել է ճիշտ գնահատել իրավիճակն ու փորձում է ինչ-որ կերպ դա դարձնել նաև «քաղաքականության տարր»։ Դրական է գնահատում այն, որ կառավարությունը փորձում է «սկզբունքային վարք ցուցաբերել»։
Քաղաքագետի խոսքով՝ Ռուսաստանի պատասխանատվության մասին բարձրաձայնելը շատ մեծ առաջընթաց է, բայց չի կարելի հիմնվել միայն դրա վրա։
Ըստ նրա՝ Լեռնային Ղարաբաղի համար Ռուսաստանը պատասխանատվություն է կրում՝ ըստ 2020 թ․-ի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության, բայց պարտավորություններ ունի նաև հայկական կողմը։
«Հայաստանը պատասխանատու է, որովհետև Արցախի անվտանգության երաշխավորն է, և դա մեր բոլոր իրավական փաստաթղթերով ամրագրված է»,- Factor TV-ի եթերում հայտարարել է Սարոյանը։
Նրա դիտարկմամբ՝ Ռուսաստանը իր խաղաղապահներին ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի մանդատով օժտելու հարցով կառույցին չի դիմի, քանի, որ «շատ լավ գիտի, որ Արևմուտքն այդ մանդատը չի տա»։ Կարծում է՝ Մոսկվան չի բարձրացնի նաև բազմազգ խաղաղապահ զորախմբի՝ ԼՂ ուղարկման հարց.
«Ռուսաստանի միջամտությամբ նման բան լինել չի կարող»։
Արցախահայության անվտանգության երաշխավորման համար նոր խաղաղապահ առաքելությունն անհրաժեշտություն է համարում։ Ըստ նրա՝ «գործընթացը Հայաստանը պետք է սկսի»։
«Չպետք է կանգ առնենք և ուրախանանք, որ ՌԴ-ն պատասխանատվության դաշտ է բերվում։ Խնդրի լուծումը կապված է Հայաստանի՝ որպես քաղաքական սուբյեկտ կամային վարք ցուցաբերելու, ինքնիշխան որոշում կայացնելու հետ։ Ե՞րբ կկատարի, կկատարի՞, թե՞ ոչ, դա է խնդիրը»։
Քաղաքագետի համոզմամբ՝ Հայաստանի իշխանությունները պետք է «նոր տերերի փնտրտուքի» փոխարեն ազգային պետության կառուցման հստակ ռազմավարություն ունենան, իմանան՝ ուր են գնում և որն է տարածաշրջանում երկրի դերը։ Ասում է՝ ԼՂ-ում ստեղծված իրավիճակից հնարավոր է դուրս գալ, եթե Հայաստանն «այլ քաղաքականություն» վարի տարբեր կենտրոնների հետ և կարողանա ընդգծել «Հարավային Կովկասի անվտանգային միջավայրի կարևոր բաղադրիչ» հանդիսացող Արցախի արժեքը։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
Ռուս խաղաղապահների մանդատի քննարկում ՄԱԿ-ում