Աբխազիան, Հարավային Օսիան, Մերձդնեստրն ու Դոնբասը պատրաստում են Ռուսաստանի բռնակցմա՞նը
Ռուսաստանում հանրային կոչեր են հնչում Աբխազիան, Հարավային Օսիան, Մերձդնեստրն ու Դոնբասը երկրին միացնելու վերաբերյալ։ Աբխազիայի խորհրդարանը խիստ բացասաբար է արձագանքել՝ հայտարարելով, որ Ռուսաստանին միանալու մասին խոսք անգամ չի կարող լինել։ Վրաստանում չեն բացառում, որ այդ հայտարարություններն Աբխազիայի նոր իշխանությունների վրա ճնշման քաղաքականության մաս են։
Չճանաչված կամ մասամբ ճանաչված հանրապետությունների միացման հաշվին Ռուսաստանի տարածքի ընդլայնման մասին գաղափարով է հանդես եկել գրող Զախար Պրիլեպինը, որը վերջերս կազմավորված «Հանուն ճշմարտության» կուսակցության առաջնորդն է։
Նա առաջարկել է նաև ռուսական սահմանադրությունում դրույթ ամրագրել, որը թույլ է տալիս ցանկացած տարածք միացնել, որի բնակչության 75 տոկոսը կողմ է արտահայտվում Ռուսաստանին միանալուն։
Պրիլեպինին զուգահեռ Արևելյան Ուկրաինայի Դոնեցկի և Լուգանսկի չճանաչված «ժողովրդական հանրապետությունների» շուտափույթ միացման մասին հայտարարությամբ է հանդես եկել «Դոնեցկի հանրապետոթյան» նախկին «վարչապետ» Ալեքսանդր Բորոդայը։
Ովքե՞ր են Պրիլեպինն ու Բորոդայը
Զախար Պրիլեպինը Եվգենի Պրիլեպինի գրական կեղծանունն է։
Նա գրական գործունեություն է սկսել ծավալել 2000-ականների սկզբին։
Դրանից առաջ սովորել է Միլիցիայի բարձրագույն դպրոցում։ Որպես ՕՄՕՆ–ի մարտիկ մասնակցել է Չեչնիայի երկու պատերազմներին։
Զախար Պրիլեպինը
2019 թ–ին նա որպես կամավոր Դոնբաս է մեկնել։ Հանրային կերպով հայտարարել է ուկրաինացի զինվորականների սպանության գործում իր մասնակցության մասին։
2020 թ–ին ստեղծել և գլխավորել է «Հանուն ճշմարտության» կուսակցությունը, որը հայտարարել է այս տարի շրջանային ընտրություններին և 2024 թ–ին խորհրդարանական ընտրություններին մասնակցելու մասին։
Աբխազիան, Հարավային Օսիան, Մերձդնեստրն ու Դոնբասը Ռուսաստանին միացնելու գաղափարն ամրագրված է այդ կուսակցության ծրագրում։
Պրիլեպինից բացի կուսակցության ընտրացուցակում ներառված են ռուսական շոու–բիզնեսի գործիչները, որոնք հայտնի են իրենց էքստրավագանտ պահվածքով։
Ալեքսանդր Բորոդայը ռուս ձեռնարկատեր և լրագրող է։
Դեռ 1992 թ–ին՝ ուսանող տարիներին, մասնակցել է Մերձդնեստրի մարտական գործողություններին տեղի անջատողականների կողմից։
Հետագայում՝ ծայրահեղ պահպանողական «Զավտրա» թերթի և «Ցարգրադ» հեռուստաալիքի մշտական հեղինակն է հանդիսացել։
Զբաղեցրել է չճանաչված «Դոնեցկի ժողովրդական հանրապետության» «վարչապետի» պաշտոնը։
Ի՞նչ են նշանակում միացման մասին հայտարարությունները
Ռուսական սոցցանցերում Պրիլեպինի և Բորոդայի հայտարարությունների նկատմամբ երկու տեսակետ է արտահայտվում։
Դա կարող է հասարակության ուշադրությունն ամենաարդիական թեմայի՝ Ռուսաստանում վերջերս ընդունված սահմանադրական փոփոխությունների քննարկումից շեղելու փորձ լինել։ Փոփոխությունները Վլադիմիր Պուտինին թույլ են տալիս իշխանության մնալ մինչև 2036 թ–ը։
Եվ դա կարող է Մերձդնեստրի, Աբխազիայի, Հարավային Օսիայի և Դոնբասի բռնակցման իրական նախապատրաստում լինել։ Նպատակը Վլադիմիր Պուտինի նվազող վարկանիշն է։
Ռուսաստանի նախագահը վերջերս հայտարարել էր, որ Խորհրդային Միության փլուզումն անարդար էր։ Նրա խոսքով՝ հանրապետությունները «հեռացան ռուս ժողովրդից տարածքային նվերներով», որոնք այժմ պետք է վերադարձնել։
Աբխազիայի արձագանքը
Այս հայտարարություններին արձագանքել է Աբխազիայի խորհրդարանը, որը հիշեցրել է, որ Աբխազիայի պետական կառուցվածքը սահմանվում է նրա սահմանադրությամբ, իսկ Ռուսաստանի հետ հարաբերությունները՝ պայմանագրերով և համաձայնագրերով։
«Նմանատիպ նախաձեռնությունները ծայրահեղ բացասական արձագանք են առաջացնում Աբխազիայի ժողովրդի մոտ և չեն նպաստում իրապես բարիդրացիական և բարեկամական հարաբերությունների ամրապնդմանը մեր երկրների միջև», — հայտարարել են աբխազ պատգամավորները։
Կարծիք Վրաստանից
«Գլխավոր հարցը հետևյալն է․ սա անձնական նախաձեռնությո՞ւն է, թե՞ նման հայտարարություններն արվում են Կրեմլի հրահանգով», — ասում է Հանրային հարցերի վրացական ինստիտուտի պրոֆեսոր Թոռնիկե Շարաշենիձեն։
Եթե նման նախաձեռնությունները խրախուսում են ռուսական իշխանություններն, ապա Շարաշենիձեն չի բացառում, որ դա կարող է աբխազական իշխանությունների, ավելի հստակ՝ նոր նախագահ Ասլան Բժանիայի վրա Մոսկվայի կողմից ճնշում գործադրելու քաղականության մաս լինել։
«Միգուցե այնտեղ բաներ են տեղի ունենում, որ մենք չգիտենք», — ասում է Շարաշենիձեն։
Այն, որ այդ հայտարարությունը հետևել է ԽՍՀՄ նախկին հանրապետությունների սահմանների մասին Պուտինի հայտնի հայտարարությանն, ըստ Շարաշենիձեի, կարող է ոչ պատահական լինել․
«Դա հազիվ թե համընկնում լինի։ Կարծում եմ՝ Պուտինը կշարունակի ճնշումը, նախևառաջ, Բելառուսի, ինչպես նաև ավելորդ «համառություն անող» աբխազների վրա»։