Պուտին․ «Եթե Հայաստանը հրաժարվի Ղարաբաղի շուրջ պայմանավորվածությունից, դա ինքնասպանություն կլինի»

«Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակն ապագայի հարց է»; «եթե Հայաստանը հրաժարվի Ղարաբաղի շուրջ պայմանավորվածություններից, դա ինքնասպանություն կլինի»; «Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության չճանաչումը զգալի գործոն էր»; «հակամարտությունը հնարավոր էր լուծել առանց պատերազմի»; որտե՞ղ է գտնվելու ռուս-թուրքական համատեղ մոնիթորինգային կենտրոնը․ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի մեկնաբանությունը «Ռոսիա-24» հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում։

Կարգավիճակի մասին

Պուտինը հայտարարել է, որ Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակը կորոշվի ապագայում, իսկ մինչ այդ սատուս քվո կպահպանվի․

«Այո, այդպիսի խնդիր կա, Ղարաբաղի վերջնական կարգավիճակը ճշգրտված չէ, մենք պայմանավորվել ենք, որ ստատուս քվո ենք պահպանում, որն այսօր կա, թե ինչ է լինելու հետագայում, պետք է որոշեն ապագայում ապագա ղեկավարները, այս գործընթացի ապագա մասնակիցները»։

• ««Պետք է ընտրություն կատարեինք շատ վատի և ողբերգության միջև»․ արցախյան պատերազմի ընթացքի մասին

Լեռնային Ղարաբաղի ճանաչման մասին

«Ինչ վերաբերում է Ղարաբաղը որպես անկախ, ինքնուրույն պետություն ճանաչելուն-չճանաչելուն, այստեղ դա կարելի է տարբեր կերպ գնահատել, սակայն սա, անկասկած, զգալի գործոն էր, այդ թվում՝ վեջերս, հուսով եմ, ավարտված արյունալի հակամարտության ընթացքում։

Քանի որ Ղարաբաղի չճանաչման փաստն, այդ թվում՝ Հայաստանի կողմից, զգալի կերպով իր հետքն էր թողնում իրադարձությունների ընթացքի և դրանց ընկալման վրա»։

Զոհերի և մարտերի ընթացքում վիրավորվածների մասին

«Գլխավորն, ինչ հաջողվել է անել, արյունահեղությունը դադարեցնելն է», — ասել է Պուտինը։ Նա նշել է, որ Արցախում մարտերի ընթացքում, ըստ պաշտոնական տվյալների, զոհվել է ավելի քան 4 հազար մարդ։ «Իրականում, կարծում եմ, ավելի շատ», — ասել է Պուտինը՝ հավելելով, որ տասնյակ հազարավոր մարդիկ վիրավորվել են։

Եռակողմ հայտարարության ստորագրման մասին

Պատասխանելով այն հարցին, թե ինչպես են ընթացել հրադադարի մասին համատեղ հայտարարության շուրջ բանակցությունները, ռուս առաջնորդը նշել է, որ ինքը ստիպված է եղել միջնորդի դերն իր վրա վերցնել, խոսել այս կամ մյուս առաջնորդի հետ, լսել նրանց պահանջներն ու բողոքները նախապատրաստվող տեքստի առնչությամբ, փոփոխություններ կատարել․

«Սակայն պետք է արժանին մատուցել․ այս պայմաններում պայքարն ընթացել է երկու կողմից (Հայաստան և Ադրբեջան) յուրաքանչյուր արտահայտության, կետի, կարելի է ասել, ստորակետի համար»։

Պայմանավորվածություններից հրաժարվելու մասին

Ղարաբաղյան կարգավորման շուրջ պայմանավորվածություններից Հայաստանի հրաժարումն «ինքնասպանություն» և հսկայական սխալ կլիներ, վստահ է Պուտինը։

«Դա ինքնասպանություն կլիներ։ Դա կողմերից յուրաքանչյուրի գործն է՝ պահպանել, թե չպահպանել ձեռք բերված պայմանավորվածությունները, սակայն դա հսկայական սխալ կլիներ։ Հուսով եմ՝ նման բան չի լինի»։

Հայաստանի ներքաղաքական իրավիճակի մասին

Պուտինն ընդգծել է, որ Հայաստանում ներքաղաքական իրավիճակը, որը ստեղծվել է համաձայնագրի ստորագրումից հետո, Ռուսաստանի գործը չէ։

«Հայաստանն անկախ, ինքնիշխան պետություն է, այն իրավունք ունի լուծելու իր ներքին գործերն այնպես, ինչպես հարկ է համարում»։

Թուրքիայի հետ համատեղ մոնիթորինգային կենտրոնի մասին

Ադրբեջանն ինքը կորոշի, թե իր ինքնիշխան տարածքի որ հատվածում է տեղակայվելու համատեղ մոնիթորինգային կենտրոնը, հայտարարել է Ռուսաստանի նախագահը․

«Ակնհայտ է, որ դա լինելու է Ադրբեջանի ինքնիշխան տարածքում, և Ադրբեջանն իրավունք ունի ինքնուրույն որոշում կայացնել»։

Հոկտեմբերի պատերազմը կանգնեցնելու հնարավորության մասին

Պուտինն ասել է, որ հոկտեմբերին մի շարք հեռախոսազրույցներ է ունեցել Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների հետ, «և ընդհանուր առմամբ, թվում էր, թե արդեն պայմանավորվածություն ենք ձեռք բերել ռազմական գործողությունների դադարեցման մասին»։

«Սակայն չստացվեց, ցավոք։ Եվ իրավիճակը սկսեց այնպես դասավորվել, որ տեղի ունեցավ այն, ինչ պետք էր կանխատեսել, Ադրբեջանի զինված ուժերն իրենց վերահսկողության տակ առան Շուշին», — հավելել է նա։

ՀԱՊԿ մասնակցության մասին

ՌԴ նախագահը հայտարարել է, որ Երևանը ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորմանը չէր կարող ներգրավել ՀԱՊԿ-ին [Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպություն], քանի որ այդ շրջանը Հայաստանի տարածք չէ, սակայն հանրապետությունը «չի լքվել և մոռացվել»։

Նա հիշեցրել է, որ Հայաստանը չի ճանաչել Ղարաբաղի անկախությունն, այսինքն՝ միջազգային իրավունքի տեսանկյունից այդ տարածքներն Ադրբեջանի մաս էին և մաս են։

«Հավաքական անվտանգության մասին պայմանագիրը փոխօգնություն է նախատեսում պայմանագրի մասնակից երկրի տարածքի նկատմամբ ագրեսիայի դեպքում։ Հայաստանի տարածքի վրա ոչ ոք ոտնձգություն չի կատարել, և դա ոչ մի իրավունք չէր տալիս այս մարտական գործողություններին ուղիղ մասնակցություն ունենալու», — ասել է Պուտինը։