ՊՇՌ թեստ կամ պատվաստում․ գործազրկության ռեալ վտանգ Հայաստանում

Հայաստանում հանրային ծառայողը կազատվի պաշտոնից, եթե գործատուին չներկայացնի ՊՇՌ թեստի պատասխան կամ պատվաստման սերտիֆիկատ։ Բոլորը, ում հակացուցված է պատվաստվել, պետք է ներկայացնեն այդ մասին հավաստող փաստաթուղթ՝ բժշկական տեղեկանք։ Օրենքն ուժի մեջ կմտնի հոկտեմբերի 1-ից։

• COVID-19-ը վատացնում է հիշողությունը․ Հայսատանում կատարված հետազոտության արդյունքները

• COVID-19-ի նոր ալիք Հայաստանում. պատվաստում կամ ՊՇՌ թեստ՝ ամսական 2 անգամ

• «Երեխաներ չեք ունենա, կունենաք թրոմբ»․ Հայաստանում ֆեյք լուրերը պատվաստումների դեմ

Հանձնել ՊՇՌ թեստ, թե պատվաստվել՝ որոշելու է աշխատակիցը, սակայն կանխարգելիչ որևէ միջոց ձեռնարկելը պարտադիր պայման է։ Եթե հանրային ծառայողը չներկայացնի անհրաժեշտ փաստաթղթերից որևէ մեկը, սա գործատուի համար «աշխատանքի չթույլատրելու հիմք է», որը սահմանվում է «Հանրային ծառայության մասին» օրենքում  փոփոխություն և լրացումներ կատարելու մասին նախագծով․

«Սահմանվում է, որ հանրային պաշտոն զբաղեցնող անձի և հանրային ծառայողի կողմից իր պարտականությունները չկատարելը նրա լիազորությունների դադարեցման կամ նրան զբաղեցրած պաշտոնից ազատելու հիմք է, մասնավորապես, եթե անձը վերոնշյալ հիմքով, այսինքն՝ իր աշխատանքային (ծառայողական) պարտականությունների կատարումը չթույլատրվելու հետևանքով ավելի քան 30 օր անընդմեջ կամ վերջին տասներկու ամսվա ընթացքում`՝ ավելի քան 50 օր չի կատարել իր աշխատանքային (ծառայողական) պարտականությունները»։

Ընդունման պարագայում դրույթը տարածվելու է հանրային ծառայությունը ընդգրկող պետական ծառայության, համայնքային ծառայության և հանրային պաշտոնների վրա։

Ակնկալվում է, որ իրավական ակտի կիրառումը կնպաստի հանրային առողջության պահպանմանն ու կորոնավիրուսային հիվանդության տարածման կանխարգելմանը։ Իսկ հանրային իշխանության մարմիններն իրենց գործառույթները կիրականացնեն՝ հետևելով սանիտարահամաճարակային անվտանգության կանոնների պահպանմանը։

Նախագիծը ներկայացրել է Արդարադատության նախարարությունը։ e-draft.am հարթակում նախագծին կողմ է քվեարկել 3050, դեմ՝ 2389 քաղաքացի։ Տասնյակ քաղաքացիներ հանդես են եկել առաջարկություններով ու կարծիքներով։ Բովանդակային առաջարկները տեղ են գտել նախագծի ամփոփաթերթում։

Քաղաքացիները չեն վստահում մի քանի ամիս առաջ ստեղծված պատվաստանյութերին և չեն ուզում ամսական առնվազն 30.000 դրամ ծախսել ՊՇՌ թեստ հանձնելու վրա։ Ասում են՝ եթե մեր առողջության համար է արվում, թող թեստավորումն անվճար լինի, իսկ պատվաստումը՝ կամավորության սկզբունքով։

Նրանք վրդովված են նաև այն հանգամանքից, որ նախագծում «բացառությունների ցանկ» կա։ Դրա մեջ ներառված են բարձրաստիճան պաշտոնյաներ ՝ ՀՀ նախագահ, վարչապետ, Ազգային ժողովի պատգամավոր, համայնքի ղեկավար և համայնքի ավագանու անդամ, Մարդու իրավունքների պաշտպան և այլք։

«Ստացվում է, որ նշված ցանկում ներառված որոշ պաշտոնյաներ որոշում են դեռևս պատշաճ փորձաքննությունները չանցած պատվաստանյութով պատվաստել մեզ՝ ՀՀ քաղաքացիներիս, սակայն իրենց առողջությունը չեն դնում ռիսկի տակ և չեն պատվաստվում»,- գրել է քաղաքացիներից մեկը։

Իշխանության ներկայացուցիչներին բացառությունների ցանկում ներառելը քաղաքացիները բնորոշել են որպես խտրականություն։

Ըստ Արդարադատության նախարարության հիմնավորման (ներկայացված է չընդունված առաջարկների կողքին)` «բացառությունների ցանկում ներառվել են այն անձինք, որոնց պաշտոնը կամ ընտրովի պաշտոն է կամ վերջիններս նշանակվում են սահմանադրական գործընթացների արդյունքում կամ նրանք, ելնելով իրենց կարգավիճակից և զբաղեցրած պաշտոնի առանձնահատկություններից, ըստ էության, չունեն վերադաս մարմին կամ պաշտոնատար անձ, որը միաժամանակ վերջիններիս նշանակում կամ ազատում է պաշտոնից»։

Ըստ գերատեսչության՝ բացառությունները պայմանավորված են օբյեկտիվ հիմքերով․ «Խտրականության արգելքի սկզբունքը չի խախտվել»։

Քաղաքացու կարծիք

«Հակասում է ՀՀ Սահմանադրությանը»։

«Նախագծին միանշանակ դեմ եմ։ Պատվաստվելը կարելի է խրախուսել, ոչ թե ասել կամ պատվաստվում եք, կամ ամիսը 30․000 տալիս եք, թեստ եք հանձնում, կամ դուրս գալիս աշխատանքից»։

«Թեստավորումը դարձնել անվճար։ Պատվաստումը պետք է լինի միմիայն կամավոր սկզբունքով»։

«Դեմ եմ !!! Ոչ ոք չի կարող ինձ ստիպել պատվաստվել!!! Ես փորձադաշտ չեմ։ Ով է պատասխանատու, երբ պատվաստված անձը առողջական խնդիր ունենա կամ մահանա՞ !!!!!!! Սա հակասահմանադրական է!!!!! Մարդու իրավունքների խիստ ոտնահարում է!!!!!!»։

«Ի՞նչ տրամաբանությամբ պետք է երկու շաբաթը մեկ ՊՇՌ թեստ հանձնել, եթե մարդը կարող է ՊՇՌ թեստ հանձնել ու տասը րոպե հետո վարակվել, կամ հիվանդության պասիվ շրջանում լինել, ստանալ բացասական պատասխան և դրանից մի քանի ժամ հետո դառնալ վարակիչ»:

«Եթե ընդունենք, որ մտահոգ եք բնակչության առողջությամբ, ապա թեստը ևս անվճար դարձրեք, և կամ սոցփաթեթների հաշվին։ Մի ավելացրեք մարդկանց բեռը, մի համալրեք գործազուրկների բանակը»։

«Ի՞նչու է ՊՇՌ թեստը պարտադիր միայն չպատվաստվածների համար, պատվաստվածները նույնպես կարող են վարակվել, այդ դեպքում իրենք նույնպես պետք է 14 օրը մեկ ՊՇՌ թեստ հանձնեն, սա խտրական վերաբերմունք է քաղաքացիների նկատմամբ։ Բացի սրանից բնակչության մեծ մասի ֆինանսական վիճակը թույլ չի տալիս իր սեփական միջոցներով օգտվել ՊՇՌ թեստերից, թող պետական միջոցների հաշվին լինի»։

«Ըստ նախագծի 5-րդ կետի՝ պատգամավորները ազատվում են պատվաստվելու և ՊՇՌ տեստ հանձնելու պարտականությունից։ Հարց. Ո՞րն է տրամաբանությունը։ Միգուցե պատգամավորների անձեռնմխելիությունը նաև ներառում է ֆիզիկական բարձր իմունիտետ և իրենք չեն կարող հանդիսանալ վարակակիր»։