Պանդեմիա, Ռուսաստան․ վարակման բռնկում, բժշկական համակարգը անպատրաստ է, բայց իշխանություններն ուզում են մեղմել մեկուսացումը
COVID-19 վարակի գագաթնակետը Ռուսաստանում ակնկալվում է ապրիլի վերջին։ Սակայն, համաճարակաբանների կարծիքով, գործընթացն արդեն սկսվել է։
Ապրիլի 9–ին գրանցվել է վարակման 1,467 նոր դեպք՝ 306–ով ավելին, քան նախորդ օրը։ Ընդհանուր առմամբ, համաճարակի մեկնարկից ի վեր կորոնավիրուսի 10,131 դեպք է գրանցվել 81 շրջանում։ Մահացել է 76 մարդ, 698–ն ապաքինվել է։
Սակայն այս թվերը հազիվ թե կարելի է իրական պատկեր համարել։
- Ռուսաստանը՝ պանդեմիայի գագաթնակետին սպասելիս․ խորոված՝ բնության գրկում և իշխանությունների անգործությունը
- «Կարծում եմ՝ ոչ մի կորոնավիրուս էլ չկա»․ սա ապացուցելու համար Վլադիկավկազում հիվանդանոց են գրոհել
Շատ են թոքաբորբի դեպքերը, որոնք կորոնավիրուսի առկայության ստուգում չեն անցել
«Բժիշկների պաշտպանության լիգայի» անդամ Սեմյոն Գալպերինն Ազատություն ռադիոկայանին ասել է, որ Ռուսաստանի հիվանդանոցներն ընդունում են թոքաբորբով շատ հիվանդներ, որոնք կորոնավիրուսի թեսթ չեն էլ հանձնել․
«Մոսկվայում իրավիճակը շատ լուրջ է, պոլիկլինիկաներում և հիվանդանոցների ընդունարաններում զանգվածային վարակում է գնում, որտեղ բարձր ջերմաստիճանով և հազով մարդիկ ժամերով նստած սպասում են հոսպիտալացման»։
Ազատություն ռադիոկայանը վկայակոչում է նաև 30 տարվա փորձ ունեցող բժիշկ–թոքաբանի խոսքերը, որը չի ցանկացել նշել անունը․
«Մեկ գիշերվա մեջ Մոսկովյան շրջանի վերակենդանացման բաժանմունքում բազմաթիվ ծանր հիվանդների եմ զննել, գրեթե բոլորի մոտ երկկողմանի թոքաբորբ կար, սակայն կորոնավիրուս պաշտոնապես ոչ ոքի մոտ գրանցված չէր, որովհետև նրանց մինչև այդ պահը COVID-19 թեստ չէին արել կամ արդյունքները պատրաստ չէին»։
Այն, որ «արտահիվանդանոցային թոքաբորբերի» մեծ մասն ամենայն հավանականությամբ հենց COVID-19–ն է, հաստատել է նաև «Կոմունարկա» մոսկովյան առաջատար հիվանդանոցի գլխավոր բժիշկ Դենիս Պրոցենկոն, որը նույնպես վարակվել է կորոնավիրուսով և ինքնամեկուսացման մեջ է։
«Արտահիվանդանոցային թոքաբորբով և COVID-19–ով հիվանդներին տարանջատելն անիմաստ է», — գրում է նա Ֆեյսբուքում։
Վերակենդանացման բաժանմունքներում տեղերի և թոքերի արհեստական օդափոխման սարքերի սուր պակաս կա
Մոսկվան և Մոսկովյան շրջանը հիվանդների թվով առաջատարն են։
Մոսկվայի քաղաքապետ Սերգեյ Սոբյանինի խոսքով՝ կորոնավիրուսով հիվանդների համար քաղաքում հատկացվել է գրեթե 20 հազար հիվանդամահճակալ։
Սակայն դրանց պատրաստվածությունը բժիշկներն «աղետ» են անվանում։
- Կարծիք․ ռուսները յուրայիններին լքեցին
- «Բայց բիբզնեսն, այնուամենայնիվ, չենք փակելու»․ Թուրքիան կորոնավիրուսի տարածման տեմպերով աշխարհում առաջատարն է
«Արդեն հիմա բժիշկների համար պաշտպանիչ միջոցների և անհրաժեշտ դեղորայքի պակաս կա։ Վերակենդանացման բաժանմունքները լի են թոքաբորբով հիվանդներով, սակայն շատերը դեռ կորոնավիրուսի թեստ չեն հանձնել», — Ազատություն ռադիոկայանին ասել է մոսկովյան «Սեչենովկա» հիվանդանոցի իրազեկ զրուցակիցը։
«Այն, ինչ կա, նույնիսկ բժշկական դիմակներ չեն, այլ պարզապես նմանակում։ Բուժանձնակազմն արագ վարակվում է հիվանդներից։ Իսկ հիվանդասենյակներում նույնիսկ նորմալ օդափոխություն չկա»։
«Պոլիկլինիկաների բժիշկները, թերապևտներն ու մանկաբույժները բացարձակ ապահովված չեն պաշտպանիչ միջոցներով։ Առողջապահության նախարարության հրամանով՝ ինքներս ենք դիմակ կարում։ Օջախներ մեկնել և հիվանդներին զննել բժիշկները ստիպված են բաց ձեռքերով։ Օգնեք, խնդրում եմ», – գրում են բժիշկները տարբեր հիմնադրամների։
Պաշտոնյաների «զառանցանքներն» ու խնդիրների մասին խոսելու արգելքը բժիշկների համար
Ռուսական «Պրամվիր» բարեգործական հիմնադրամը բժիշկներին օգնելու համար հավաքել է գրեթե 10,5 մլն ռուբլի [շուրջ $135 հազար]։
Այստեղ ասում են, որ կարող էին ավելի շատ օգնել հիվանդանոցներին, եթե իրական տեղեկություններ ունենային։
Սակայն Ռուսաստանի բժիշկներին արգելում են խնդիրների մասին հանրային կերպով խոսել, քանի որ պաշտոնական մակարդակով հայտարարված է․ «ամեն ինչ նորմալ է»։
«Շատ բուժհաստատություններ չեն կարող բացահայտ օգնություն խնդրել, չեն կարող իրենց կարիքների մասին տվյալներ հրապարակել ղեկավարության արգելքի պատճառով։ Որևէ բանի պակասի մասին լուրերը համարվում են խուճապի առիթ տվող», – ասում է «Պրեդանիե» հիմնադրամի ղեկավար Վլադիմիր Բերխինը։
Կորոնավիրուսով հիվանդների հետ աշխատանքի համար լրավճարներ են նախատեսվում, խոստացել է նախագահ Վլադիմիր Պուտինը։ Ամսական 80 հազար [շուրջ $1,000] կավելացվի բժիշկների աշխատավարձին և 25 հազար [մոտ $350]՝ կրտսեր անձնակազմին։
Դա լավ է, բայց բավարար չէ, ասում է նույն բժիշկ–թոքաբանը՝ Ազատություն ռադիոկայանի զրուցակիցը։
Բժիշկները նշում են նաև, որ բժշկության ոլորտի ղեկավարներն և այլ բարձր պաշտոնյաներն ակնհայտորեն լավ չեն հասկանում իրավիճակի լրջությունը։
«Օրինակ՝ առողջապաության նախկին նախարար Վերոնիկա Սկվորցովան հայտարարել է, որ թոքերի արհեստական օդափոխման մեկ սարքին կարելի է միացնել մինչև չորս հիվանդի։ Այո, իրոք սարքը չորս անցք ունի, սակայն նման բան կտրականապես չի կարելի անել․ մի հիվանդի արյան մեջ թթվածինն 80 տոկոս է, մյուսի արյան մեջ՝ 60 տոկոս, մեկը 100 կգ քաշ ունի, մյուսը՝ 70, մեկը թոքերի հյուսվածքի մեծ ծավալի վնասվածք ունի, մյուս՝ պակաս, և այլն», –ասում է թոքաբանը։
«Այդ հայտարարությունը պարզապես խայտառակություն է, – համաձայն է Սեմյոն Գալպերինը։ – Հիվանդները միանգամից ուղեղի գործառույթների կորուստ կունենան, մարդկանց փոխարեն «բույս» կունենանք»։
Թե քանի այդպիսի սարք կա Ռուսաստանում այժմ, հայտնի չէ։ Կան առողջապահության նախարարության 2018 թ–ի վերջին տվյալները․ մոտ 47,106 սարք, սակայն դրանց վիճակն ու տարիքն անհայտ են, գրում է «Վեդոմոստին»։
Այսօր դրանց զգալի մասին արդեն միացված են տարբեր հիվանդություններով պացիենտներ։
- «Որոշելը, թե ով պետք է ապրի, իսկ ով՝ ոչ, այն չէ, ինչ ինձ սովորեցրել են»․ Նյու Յորքի բժշկի պատմածը
- Կորոնավիրուս․ Թրամփն՝ ընդդեմ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերոպության
Իշխանության գործողությունները
Ռուսաստանում կորոնավիրուսի հետ կապված կարանտին չի հայտարարվել։
Դրա փոխարեն որոշ շրջաններում ինքնամեկուսացում է հայտարարվել։ Ընդ որում, ռուսական օրենսդրությունում նման հասկացություն չկա։
Ինքնամեկուսացման նշանակությունը սահմանելու և դա բնակչությանը բացատրելու իրավունքը փոխանցվել է տեղական իշխանություններին։
Կենտրոնական իշխանությունը սահմանափակվել է միայն նրանով, որ ոչ աշխատանքային է հայտարարել ողջ ապրիլը։
Ամենախիստ միջոցները Մոսկվայում են գործում, որտեղ գրանցվել է հիվանդների ամենամեծ թիվը։ Փակ են բոլոր խանութները՝ բացառությամբ մթերայինների և դեղատների, պետական հաստատություններն ու գրասենյակները։
Չնայած վարակման տեմպի աճին՝ նախագահ Պուտինը պարբերաբար հայտարարում է մեկուսացման միջոցներն աստիճանաբար մեղմելու անհրաժեշտության մասին՝ բիզնեսին և տնտեսությանն օգնելու համար։
Տնտեսական աղետ
Պանդեմիան համընկել է նավթի գների կտրուկ անկման հետ, որը Ռուսաստանի համար արտահանման գլխավոր ապրանքն է։
Կառավարությունն ապրիլը ոչ աշխատանքային է հայտարարել, ընդ որում, պահանջել է չազատել աշխատակիցներին և շարունակել նրանց աշխատավարձ վճարել։ Արդյունքում՝ մանր ու միջին մասնավոր ընկերությունները գրեթե ամբողջությամբ սնանկության եզրին են․ նրանց գործունեությունը կասեցվել է, աշխատավարձ վճարելու փող չկա։
Տնտեսագետները կանխատեսում են, որ անխուսափելի հետընթացի հաղթահարումը երկրից նվազագույնը երկու տարի կխլի, իսկ գործազուրկների թիվը կհասնի 20-25 միլիոնի։
