«Ավելի մոտ ՆԱՏՕ-ին, քան երբևէ». Ուկրաինայի արդյունքները Վիլնյուսի գագաթնաժողովում
Ուկրաինայի վերաբերյալ որոշումներ ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովում
Վիլնյուսում ավարտվեց ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովը։ Ուկրաինային չառաջարկեցին անդամակցել դաշինքին, սակայն նախագահ Զելենսկին գոհ էր արդյունքներից։ «Спектр»-ը պատմում է, թե ինչ է տեղի ունեցել գագաթնաժողովի ընթացքում։
Ինչպես հայտնի էր դարձել գագաթնաժողովի մեկնարկից շատ ժամանակ առաջ, Ուկրաինան տրամադրված էր այս իրադարձության ընթացքում ստանալ եթե ոչ անդամակցություն ՆԱՏՕ-ին, ապա դաշինքին անդամակցելու ընթացակարգ սկսելու բավականին հստակ «հրավեր»։ Ուկրաինացի պաշտոնյաներն ասում էին, որ Զելենսկին կարող է նույնիսկ չմասնակցել գագաթնաժողովին, եթե նման հրավեր չստանա, և այս անորոշությունը պահպանվեց մինչև վերջին օրը, նույնիսկ այն բանից հետո, երբ ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Ստոլտենբերգը հայտարարեց Զելենսկու ժամանման մասին:
Ի վերջո, Ուկրաինայի նախագահը, այնուամենայնիվ, հայտարարեց, որ գնում է գագաթնաժողովին «որովհետև դա հարգանք է»։
«Սակայն Ուկրաինան նույնպես արժանի է հարգանքի»,- հավելել էր Զելենսկին, ինչից հետո «աննախադեպ և անհեթեթ» էր անվանել Ուկրաինային ՆԱՏՕ հրավիրելու ժամանակային սահմանափակման բացակայությունը՝ հիշատակելով նաև «պայմանների մասին տարօրինակ ձևակերպումը»։
Գագաթնաժողովի երկրորդ օրը Ուկրաինայի նախագահը, սակայն, գոհ տեսք ուներ։ ԱՄՆ նախագահ Ջորջ Բայդենի ներկայությամբ նա գագաթնաժողովի արդյունքները հաջող է անվանել Կիևի համար՝ հատկապես ընդգծելով դաշինքի երկրների «շատ գործնական և աննախադեպ օգնությունը» Ուկրաինային։
Ավելի վաղ, սակայն, ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգի հետ համատեղ մամուլի ասուլիսում Զելենսկին գագաթնաժողովի արդյունքները անվանել էր լավ, բայց ոչ իդեալական Կիևի համար։ Ստոլտենբերգն իր հերթին ասել էր, որ Ուկրաինան «ավելի մոտ է դարձել ՆԱՏՕ-ին, քան երբևէ»։
Զելենսկին բացատրել է, թե ինչու արդյունքները իդեալական չի համարում. Ուկրաինան այդպես էլ ՆԱՏՕ-ին անդամակցելու հրավեր չի ստացել։ Դաշինքի երկրները համաձայնել են, որ եթե Ուկրաինային պետք է ընդունեն, ապա առանց անդամակցության գործողությունների ծրագրի, որը սովորաբար թեկնածու երկրից պահանջում է իրականացնել մի շարք բարեփոխումներ և, մասնավորապես, խաղաղ կարգավորել բոլոր միջազգային վեճերը։ Սա որոշակիորեն պետք է հեշտացներ ընթացակարգը, բայց, մյուս կողմից, ասվեց, որ ամեն դեպքում ընդունումը դաշինք տեղի կունենա միայն այն բանից հետո, երբ Ուկրաինան կատարի որոշակի պայմաններ։
Գագաթնաժողովի ավարտին «Մեծ յոթնյակի» երկրների ղեկավարները ստորագրել են Ուկրաինային ռազմական օգնություն և անվտանգության երաշխիքներ տրամադրելու մասին համատեղ հռչակագիր, ըստ որի՝ այդ երկրները պարտավորվում են ապահովել Ուկրաինայի պաշտպանունակությունն ու անվտանգությունը երկարաժամկետ երկկողմ հարաբերությունների հիման վրա։
«Հռչակագիրը բաց կլինի ցանկացած երկրի համար, որը կիսում է Ուկրաինային աջակցելու մտադրությունը։ Հուսով եմ, որ շատ երկրներ կորոշեն միանալ»,- ասել է Ճապոնիայի վարչապետ Ֆումիո Կիսիդան, ով ներկայացրել է հռչակագիրը։
Զելենսկին նշել է, որ մինչ այժմ Ուկրաինան չունի իրավական առումով ամրագրված անվտանգության կոնկրետ երաշխիքներ։
«Մենք ունենք փաստացի երաշխիքներ՝ ֆինանսական, պատժամիջոցային, պաշտպանական։ Կարևոր է, որ սա կարող է դառնալ առաջին իրավական փաստաթուղթը»,- ասել է նա։
Բացի այդ, ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովի շրջանակներում կայացել է ՆԱՏՕ-Ուկրաինա խորհրդի առաջին նիստը։ Դաշնակիցների կարծիքով՝ դա զգալիորեն բարձրացնում է Ուկրաինայի ու դաշինքի համագործակցության մակարդակը։
«Սա այն երեք տարրերից մեկն է, որոնք ներառված են այն փաթեթում, որը մենք այսօր համաձայնեցրել ենք, այն երաշխավորում է, որ Ուկրաինան էլ ավելի մոտ կլինի ՆԱՏՕ-ին անդամակցելուն։ Այս որոշման նպատակը ՆԱՏՕ-ի և Ուկրաինայի միջև քաղաքական կապերի և փոխգործակցության ամրապնդումն է»,- խորհրդի մասին ասել է Ստոլտենբերգը։
Նրա խոսքով՝ խորհուրդը տարբերվում է մինչ այժմ գործող հանձնաժողովից նրանով, որ կկարողանա որոշում կայացնել, քանի որ ներգրավված կլինեն դաշինքի բոլոր անդամները։
«Մենք քաղաքակիրթ և նորմալ մարդիկ ենք, հասկանում ենք, որ քանի դեռ պատերազմը շարունակվում է, Ուկրաինան չի կարող լինել ՆԱՏՕ-ի անդամ։ Այս ամենը միանգամայն հասկանալի է, բայց այսօր մեր երկկողմ հանդիպումներում շատ կարևոր ազդանշաններ հնչեցին։ Դրանք ազդանշաններ էին այն մասին, որ Ուկրաինան լինելու է ՆԱՏՕ-ի անդամ, և այդ վստահությունը, ըստ իս, առաջին անգամ է զգացվում։ Մենք ՆԱՏՕ-ի անդամ կդառնանք, երբ պայմաններ լինեն. Ես հասկանում եմ, որ դա տեղի կունենա այն ժամանակ, երբ մեր հողում անվտանգ լինի»,- ասել է Վլադիմիր Զելենսկին։
Բացի այդ, Զելենսկին հանդիպել է Կանադայի, Գերմանիայի, Ավստրալիայի, Մեծ Բրիտանիայի, Ճապոնիայի կառավարությունների ղեկավարների, Ֆրանսիայի նախագահի և Եվրոպական խորհրդի նախագահի հետ։ Ավելի ուշ նախատեսվում է աշխատանքային հանդիպում Միացյալ Նահանգների նախագահի հետ։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
Ուկրաինայի վերաբերյալ որոշումներ ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովում
