«ՆԱՏՕ-ի հետ աշխատանքի խողովակ»․ կարծիք հայ-հունական ռազմական կապերի մասին
Հայ-հունական ռազմական համագործակցություն
Հայաստանն ու Հունաստանը ռազմական համագործակցության նոր ծրագիր են ստորագրել։ Այն ներառում է նաև ՀՕՊ համակարգերի կիրառման փորձի փոխանակում։ Կողմերը հատուկ շեշտադրել են նաև «համագործակցությունը ռազմական հետախուզության ոլորտում»։
Քաղաքական մեկնաբան Հակոբ Բադալյանն ասում է՝ համագործակցությունը շուրջ երկու տասնամյակի պատմություն ունի։ Կարևոր է համարում ոչ միայն երկկողմ գործակցությունը, այլև այն, որ Հունաստանը Հայաստան-ՆԱՏՕ աշխատանքի խողովակներից մեկն է, քանի որ հանդիսանում է ռազմական դաշինքի անդամ։
Ի՞նչ է հաղորդվել նոր ծրագրի մասին, փորձագիտական կարծիք
«Հաստատում է երկու երկրների ամուր ռազմական կապերը»
Հունաստանում Հայաստանի դեսպանությունն այսպես է բնորոշել նոր ծրագրի ստորագրումը․
«Էլ ավելի է ամրապնդում զինված ուժերի օպերատիվ կարողությունները և փոխգործունակության մակարդակը` նպաստելով Հունաստանի և Հայաստանի դերի ամրապնդմանը` տարածաշրջանի կայունության և անվտանգության ապահովման գործում»։
Հաղորդվում է, որ «Հունաստան-Հայաստան ռազմական համագործակցության ծրագիրը» ներառում է 21 գործողություն։ 15-ը կազմակերպվելու է Հունաստանում, 6-ը՝ Հայաստանում:
Ծրագիրը ներառում է
- հատուկ նշանակության ջոկատների-հատուկ գործողությունների ուժերի համատեղ պատրաստություն,
- համատեղ ուսուցում Էլեկտրոնային պատերազմների օբյեկտների մասին,
- ՀՕՊ համակարգերի կիրառման փորձի և քաղած դասերից գիտելիքների փոխանակում։
Հայաստանի ԱԳՆ պաշտոնական կայքում հրապարակված տեղեկագրի համաձայն՝ մինչ այս Հայաստանն ու Հունաստանը ռազմական համագործակցության վերաբերյալ համաձայնագրեր են ստորագրել 1996 թ․-ին, 2011 թ․-ին, 2013 թ․-ին և 2015 թ․-ին։
Փորձագիտական կարծիք
Քաղաքական մեկնաբան Հակոբ Բադալյանն ասում է՝ Ռուսաստանը Հայաստանի հիմնական ռազմական գործընկերն է, իսկ Հունաստանը՝ եթե ոչ առաջինը ՌԴ-ից հետո, ապա ամենասերտ կապերն ունեցողներից մեկը։ Նկատում է՝ համագործակցությունը տասնամյակների պատմություն ունի, աշխատանքներ տանելը նախկինում ավելի հեշտ էր․ ՌԴ-Արևմուտք հարաբերություններն այսքան սրված չէին։
«Սակայն հետագայում որքան իրավիճակը միջազգային մակարդակում գնում էր դեպի Արևմուտք-Ռուսաստան դիմակայություն, այդքան բարդ էր դառնում թե Հայաստան-ՆԱՏՕ աշխատանքը, թե աշխատանքը Հունաստանի հետ»,- JAMnews-ի հետ զրույցում նշել է նա։
Բադալյանի դիտարկմամբ՝ բալանսը պահելն ու դիմակայող բևեռների հետ աշխատելը գնալով ավելի բարդ է դառնում, պահանջում է հմտություն և «դիվանագիտական ռեսուրսների ավելի մեծ մոբիլիզացիա»։ Ընդգծում է՝ պետք է ցույց տալ, որ Հայաստանը զբաղված է իր կենսական խնդիրների լուծմամբ, ոչ թե «ինչ-որ ճամբարի ընտրությամբ»։
Քաղաքական մեկնաբանի գնահատմամբ՝ ռազմական համագործակցության նոր ծրագիրը կարևոր է ինչպես հայ-հունական գործընկերության, այնպես էլ ՆԱՏՕ-ի անվտանգային համակարգի հետ աշխատանքի տեսանկյունից։
«Սա հավելյալ հնարավորություն է Հայաստանի համար իր անվտանգության խնդիրները լուծելու տեսանկյունից։ Պետք չէ ոչ գերագնահատել այն, ոչ էլ թերագնահատել»։
Աշխատանքային միջավայրն, ըստ նրա, ձևավորված է, պետք է փորձել քաղել առավելագույնը։ Ընդգծում է՝ ներկայիս աշխարհում երկարաժամկետ ծրագրեր կազմելը չափազանց բարդ է, ուստի գերակա է դառնում «օպերատիվ, մարտավարական բնույթի» աշխատանքի ունակությունը։
«Հայաստանը փորձում է աշխատանքը կատարել այդ ռեժիմում՝ հաշվի առնելով այն, որ Ռուսաստանի անվտանգային մեխանիզմը, մեղմ ասած, աշխատում է խնդիրներով, առաջանում է հնարավոր բացերը ծածկելու մեծ աշխատանքի անհրաժեշտություն»,- նկատել է Բադալյանը։
Նրա խոսքով՝ ստեղծված իրավիճակը թելադրում է ավելի սերտ աշխատել ինչպես Հունաստանի, այնպես էլ Իրանի և արաբական աշխարհի հետ։ Ասում է՝ տարածաշրջանում որևէ դեր ստանձնելու Աթենքի հնարավորությունները շատ սահմանափակ են, «համեստ դեր ունեն նույնիսկ ավելի խոշոր խաղացողները», բայց նաև հավելում, որ Հունաստանը կարող է ռեգիոնալ իրողությունները «բալանսավորող» դեր կատարել։
Խոսելով հայ-թուրքական կարգավորման և Հունաստան-Թուրքիա լարված հարաբերությունների մասին՝ ընդգծում է՝ հայկական դիվանագիտության համար պետք է առաջնային լինի այն, որ երկիրը չհայտնվի Հունաստանի հետ Թուրքիայի դեմ խաղացողի կարգավիճակում․
«Այս դեպքում ևս Հայաստանը պետք է փաստարկի, որ տարբեր ուղղություններով աշխատանքը որևէ ուղղության դեմ չէ, այլ պարզապես Հայաստանի համար ռիսկերը նվազեցնելու, կառավարելու համար է»,- եզրափակել է նա։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
Հայ-հունական ռազմական համագործակցություն
