Հայաստանում 6 անգամ ավելացնում են առաջին երեխայի համար նպաստը
Հայաստանում կառավարությունը որոշում է կայացրել վեց անգամ ավելացնել առաջին երեխայի համար նպաստը։ Այժմ 50 հազարի փոխարեն ($103) երեխաների ծնողները ստանալու են 300 հազար դրամ ($619)։ Այս կերպ կառավարությունը փորձում է խթանել ծնելիությունը երկրում և խուսափել երկրին սպառնացող դեպոպուլյացիայից՝ փուլից, երբ մահացությունը գերազանցում է ծնելիությունը։
• Ժողովրդագարական ճգնաժամ Հայաստանում․ պատճառներն ու հնարավոր ելքերը
• Միայնակ մայրերը Հայաստանում․ կանայք, որոնք հանդգնել են խախտել ավանդույթները
• Սեփական օտար երեխան․ փոխնակ մայրությունը Հայաստանում
Էլ ի՞նչ փոփոխություններ են տեղի ունեցել
Կատարվելիք բարեփոխումների մասին հայտարարել է փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանը Ժողովդագրական իրավիճակի բարելավման խորհրդի նիստին։
Առաջին երեխայի համար նպաստից բացի կառավարությունը որոշել է ավելացնել նաև գումարը, որը վճարվում է երկրորդ երեխայի համար։ Այժմ երկրորդ երեխայի համար միանվագ գումարը կազմում է 300 հազար դրամ նախկին 150 հազարի փոխարեն։
Երկրում ժողովրդագրական իրավիճակը բարելավելու համար կառավարությունը որոշել է 41%-ով ավելացնել աշխատող մայրերի ամսական նպաստը՝ 18 հազարից այն դարձնելով 25 500 հազար դրամ։
Դրական փոփոխությունները կվերաբերեն նաև գյուղական համայնքերին։ Այնտեղ նոր նպաստ կտրամադրվի․ մինչև երկու տարեկան երեխաների մայրերն ամսական 25 500 դրամ կստանան։
Բարեփոխման հաջորդ կետը վերաբերում է մանկապարտեզների հերթերի վերացմանը։ Բացի այդ, երեխաներին կարելի է մանկապարտեզում թողնել ավելի երկար ժամանակով՝ 08:30-ից մինչև 19:00, ինչը բավական օգտակար կլինի աշխատող ծնողների համար։
«Ես կուզենային նաև հավելել, որ այս ծրագրերն ընդամենը սկիզբն են: Մենք պետք է 2021-ից մի նոր ազգային գաղափարախոսության վերաբերյալ քննարկում ունենանք․․․ 2021-ից մեզ համար միջին նորման ընտանիքում պետք է լինի 3 երեխան: Եվ մեր բոլոր ծրագրերը պետք է ուղղված լինեն նրան, որ 2021-ից Հայաստանի Հանրապետության միջին վիճակագրական յուրաքանչյուր ընտանիք ունենա ցանկություն և հնարավորություն ունենալու նվազագույնը երեք երեխա», — հայտարարել է առողջապահության նախարար Արսեն Թորոսյանը։
Ինչի՞ հետ են կապված բարեփոխումները
Հայաստանը ժողովրդագրական ճգնաժամի փուլին է հասել և աստիճանաբար մոտենում է դեպոպուլյացիայի, երբ մահերը կգերազանցեն ծնունդները։
«Այս տարի պատմության մեջ առաջին անգամ Լոռու մարզում գրանցվել է դեպոպուլյացիա, մահերն իննսունով ավելի են եղել ծննունդներից։ Հանրապետական մակարդակով դեռ չենք մտել դեպոպուլյացիայի շերտը, սակայն, եթե ոչինչ չանենք, ապա չորս–հինգ տարուց, ըստ ՄԱԿ–ի կանխատեսումների, մահերի թիվն ամբողջ երկրում կգերազանցի ծնունդների թիվը», — հայտարարել է Հայաստանում ՄԱԿ-ի բնակչության հիմնադրամի գործադիր ներկայացուցիչ Ծովինար Հարությունյանը;
Դա, ըստ փորձագետների, տեղի է ունենում, մասնավորապես, այն պատճառով, որ այժմ ամուսնական տարիքի է հասել 1990-ականներին ծնված սերունդը։ Դա Հայաստանի նորագույն պատմության մեջ ամենածանր օրերն էին։ Պատերազմ էր, երկիրը շրջափակման մեջ էր, տնտեսությունը՝ ճգնաժամի մեջ։ Այս իրավիճակում քչերն էին իրենց թույլ տալիս երեխա ունենալ։
90-ականների սերունդն այդ կապակցությամբ 40 տոկոսով պակաս է 80-ականներին ծնվածներից։ Եվ դա չի կարող չանդրադառնալ ամուսնությունների և ծնունդների թվի վրա այսօր։ Առավել ևս, որ 1990-ականներին ծնվածների 20-25 տոկոսն արտագաղթել է Հայաստանից։
Ամուսնությունների ու ծնունդների թիվն, ըստ մասնագետների, կրճատվելու է նաև այն պատճառով, որ երիտասարդ տղամարդիկ պարզապես չեն ուզում ամուսնանալ, մտնել սոցիալական ծանր բեռի տակ։
Եվ վերջապես, 20-40 տարեկանների շրջանում դեմոգրաֆիական բալանսը խախտված է՝ 60 հազար տղամարդու պակաս կա Հայաստանում։ Եվ սրա հիմնական պատճառներից է արտագաղթը։
Ի՞նչ են գրում սոցցանցերում
Ֆեյսբուքի հայկական տիրույթում նորությունն աննկատ չի անցել։
Ահա մի քանի մեկնաբանություն․
«Հրաշալի ծրագիր է։ Առաջ Աստված, քիչ-քիչ ամեն ինչ ավել լավ կլինի»։
«Մի՞թե այժմ էլ մարդիկ կլինեն, որոնք կասեն, որ մեր երկրում ոչինչ չի փոխվել»։
«Միակ քիչ թե շատ նորմալ նորությունը հեղափոխությունից հետո»։
«Մենք էլ ինչո՞ւ ենք Եվրոպայում ապրում։ Կարող ենք վերադառնալ Հայաստան, երեք, չորս նույնիսկ հինգ երեխա ունենալ և նրանց պահելու համար գումար վաստակել։ Եթե այդ ամենը կյանքի կոչվի, Եվրոպայում հայ չի մնա»։
«Վերջապես, ինչ-որ լավ բան արեցին։ Իսկ երեք երեխաների համար, այնուամենայնիվ, ոչինչ չեն որոշել»։