«Խաղաղության սպառնալիք»․ ՄԻՊ-ը՝ Երասխի ուղղությամբ Ադրբեջանի ագրեսիայի մասին

Կրակահերթեր Երասխի գործարանի ուղղությամբ

«Կան բազմաթիվ անհերքելի ապացույցներ, որ Ադրբեջանի զինծառայողներն ուղղակիորեն թիրախավորել են քաղաքացիական անձանց ու ենթակառուցվածքներ, ինչը միջազգային իրավունքի նորմերի խախտում է»,- փաստահավաք աշխատանքի արդյունքում եզրակացրել է Հայաստանի մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակը։

Խոսքն այս տարվա հունիսին Երասխի ուղղությամբ ադրբեջանական ագրեսիայի մասին է։ Պաշտպանի գրասենյակն այս թեմային նվիրված արտահերթ զեկույց է պատրաստել, որի անգլերեն տարբերակն ուղարկվելու է միջազգային կառույցներին։

Օմբուդսմենի գնահատմամբ՝ ադրբեջանցի զինծառայողների վարքագիծը հակասում է ՄԱԿ կանոնադրությամբ սահմանված սկզբունքներին և նպատակներին, հանդիսանում է «խաղաղության սպառնալիք և ագրեսիայի դրսևորում»:

ՄԻՊ արտահերթ զեկույցի բոլոր մանրամասները

• «Փաշինյանը չի կարողացել կանխել Ադրբեջանի վտանգավոր օրակարգի առաջմղումը»․ կարծիք Երևանից

• «Բաքուն զիջումների գնալու մոտիվացիա չունի»․ ակնկալիքներ բրյուսելյան հանդիպումից

• «Բաքուն «պարտադրական դիվանագիտություն» և ուժ է կիրառում Երևանի դեմ». Թոմ դե

Ի՞նչ խախտումներ է արձանագրել պաշտպանը

Արտահերթ զեկույցում նշվում է, որ ադրբեջանական զինուժի գործողությունների հետևանքով խախտվել են խաղաղ բնակչության կյանքի, հոգեկան և ֆիզիկական անձեռնմխելիության, սեփականության, կրթության, աշխատանքի, ձեռնարկատիրությամբ զբաղվելու և մի շարք այլ հիմնարար իրավունքներ։ Օմբուդսմենի գրասենյակը ուշադրություն է հրավիրում մի քանի կարևոր հանգամանքների վրա՝

• «Երասխի բնակիչների տներն ադրբեջանական դիրքերից մի քանի հարյուր մետր են հեռու, ամենամոտ տունը՝ մոտ 100 մետր»։
• «Կրակոցների պատճառով խաթարվել է մարդկանց խաղաղ և բնականոն կյանքը»։
• «Ադրբեջանական զինուժը նպատակ է հետապնդում շարունակաբար ահաբեկել խաղաղ բնակչությանն ու նրանց շրջանում տագնապ առաջացնել»։

«Որ տարածքում մեծ պայթյուն առաջանա»․ մանրամասներ վիրավորման դեպքի մասին

Ներկայացված են մանրամասներ գործարանում աշխատող Հնդկաստանի քաղաքացիների վիրավորման հետ կապված։ 

«Վիրավորում ստացած 2 աշխատակիցները թիրախավորվել են նաև այն պատճառով, որ աշխատելիս են եղել թթվածնի բալոններով։ Եվ ադրբեջանցի զինվորականները դիտավորությամբ կրակել են հենց այդ սարքերի վրա, որ տարածքում մեծ պայթյուն առաջանա»,- ասվում է ՄԻՊ զեկույցում՝ գործարանի տնօրինության տրամադրած տեղեկություններին հղումով։

Վիրավորներին հազիվ են կարողացել դուրս բերել տարածքից, քանի որ ադրբեջանական կողմը կրակոցներ է արձակել նաև նրանց տեղափոխող մեքենայի ուղղությամբ։ Գործարանի աշխատակիցները ՄԻՊ աշխատակազմին պատմել են, որ կրակոցները եղել են այն ուղղությամբ, որտեղ այդ պահին 25 մարդ է աշխատելիս եղել, ակտիվ շինաշխատանքներ են իրականացվել․

«Կրակոցներն արձակվել են տարբեր տրամաչափի զենքերից, կրակահերթերը եղել են նպատակային և թիրախավորված»։

«Ռեգիոնալ խաղացողները շահագրգռված չեն լայնամասշտաբ էսկալացիայով»․ կարծիք Երևանից

Սրացում Երասխի հատվածում, Հայաստանի ԱԳՆ հայտարարությունը, ինչպես նաև փորձագիտական կարծիք

 «Կրակոցներ են հնչել նաև դպրոցի ուղղությամբ»

Օմբուդսմենի գրասենյակի փոխանցմամբ՝ կրակոցների բարձր ձայնը պարզ լսվել է ամբողջ բնակավայրում, ինչը թույլ է տալիս պնդել, որ օգտագործվել են խոշոր տրամաչափի զենքեր։

Զեկույցում շեշտվում է՝ ադրբեջանական զինուժի թիրախում միայն Երասխում կառուցվող գործարանը չի եղել: Մանրամասներ են ներկայացվում հունիսի 14-ին դպրոցի ուղղությամբ կրակահերթերի մասին։ Աշակերտները մոտ 15 րոպե կրակահերթի ձայնի տակ քննություն են հանձնել։

«Սակայն կրակոցների աննախադեպ ինտենսիվության պատճառով ստիպված են եղել 20 րոպե շուտ ավարտել»,- ասված է զեկույցում։ Նշվում է, որ երեխաներն ու ուսուցիչները խումբ-խումբ տարհանվել են դպրոցից։

ՄԻՊ գնահատմամբ՝ Ադրբեջանի զինուժի «շարունակական ագրեսիվ» վարքագիծը կոպտորեն խախտում է միջազգային իրավունքով երաշխավորված հիմնարար իրավունքները՝ ուղղակիորեն ազդելով երեխաների բնականոն կյանքի, կրթության իրավունքի պատշաճ իրացման վրա:

Դպրոցը, որտեղ սովորում է 129 աշակերտ, ադրբեջանական մարտական դիրքից հեռու է մոտ 300-400 մետր։ Ադրբեջանական մարտական դիրքերի ուղիղ նշանառության տակ է ոչ միայն Երասխի դպրոցը, այլև մանկապարտեզն ու քաղաքացիական ենթակառուցվածքները։

«Թիրախավորվել է Հայաստանի դրոշը»

Ադրբեջանական զինուժը թիրախավորել է նաև միջպետական Մ2 ճանապարհին տեղադրված Հայաստանի դրոշը։ Այն վնասվել է։

Երասխի վարչական ղեկավարի փոխանցմամբ՝ դրոշն արդեն փոխարինվել է նորով։

«Երևանը ձգտում է ընդլայնել ԱՄՆ հետ կապերը անվտանգային ոլորտում»․ ԱԽ քարտուղար

Արմեն Գրիգորյանը՝ հայ-ամերիկյան համագործակցության, նոր պատերազմի հավանականության, հայ-ադրբեջանական բանակցությունների մասին և ոչ միայն։

«Օբյեկտիվ ապացույցներ խախտումների վերաբերյալ»

Նույնանուն ենթավերնագրի ներքո փաստաթղթում ներկայացված են լուսանկարներ։ Դրանցում պատկերված են կրակոցների հետևանքով վնասված քաղաքացիական մեքենան, գործարանի վարչական շենքը, շինտեխնիկան, գործարանի նոր կառուցված սյուներին, պատերին, պարիսպին հասցված վնասները։

Կան նաև իրեղեն ապացույցների լուսանկարներ, մասնավորապես՝ վիրավորների մարմիններից դուրս բերված և գործարանի ուղղությամբ արձակված բեկորների։

Էկրանակադրերը՝ զեկույցից

ՄԻՊ-ը Հայաստանի պետական կառավարման և տեղական ինքնակառավարման մարմիններին հորդորել է շարունակել Ադրբեջանի զինծառայողների գործողությունների վերաբերյալ տեղեկատվության հավաքագրման և ամփոփման աշխատանքները։ Դրանք ևս կներկայացվեն Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանին, մարդու իրավունքների պաշտպանության մանդատ ունեցող այլ միջազգային դերակատարների։

«Բանակցությո՞ւն, թե՞ պայմանների թելադրում»․ կրակոցներ վաշինգտոնյան հանդիպման ֆոնին

ԱՄՆ-ից հաղորդված տեղեկությունները Հայաստանի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարների բանակցությունների մասին, Արցախի խորհրդարանի պահանջը դադարեցնել դրանք մինչև հրադադարի հաստատումը, նաև փորձագիտական կարծիք

Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram

Կրակահերթեր Երասխի գործարանի ուղղությամբ