Անկախ Հայաստանի երրորդ մարդահամարը կանցկացվի էլեկտրոնային հարցաթերթիկներով
Հայաստանում մարդահամար կանցկացվի
Հայաստանի կառավարությունը որոշել է այս տարվա աշնանը մարդահամար անցկացնել: Հոկտեմբերի 13-22-ը նախատեսված մարդահամարը կլինի երրորդը անկախ Հայաստանի պատմության մեջ: Բայց առաջին անգամ հարցաթերթիկները կլինեն էլեկտրոնային:
Հուլիսի 28-ի նիստում գործադիրի անդամները հաստատել են մարդահամարի ծրագիրը (հարցաշարը): Մեկամսյա ժամկետում պատրաստ կլինեն նաև հարցաթերթիկները:
Հայաստանի Հանրապետության առաջին մարդահամարը 2001 թ.-ին է կազմակերպվել, երկրորդը՝ 2011 թ.-ին: Երրորդը նախատեսված էր 2020 թ.-ին, սակայն կորոնավիրուսային համավարակի պատճառով երկու անգամ հետաձգվեց:
Երկրի օրենսդրության համաձայն՝ մարդահամար պետք է անցկացվի 10 տարին մեկ:
Էլեկտրոնային հարցաթերթիկների միջոցով հավաքագրվելու են տվյալներ բնակիչների կրթության, առողջության, զբաղվածության ու բնակության պայմանների վերաբերյալ: Ոլորտի պատասխանատուների փոխանցմամբ՝ մարդահամարի արդյունքները պատրաստ կլինեն 1 տարուց:
Մարդահամարի նախապատրաստման և անցկացման նպատակով ձևավորվել է հանրապետական հանձնաժողով, որը ղեկավարում է փոխվարչապետ Համբարձում Մաթևոսյանը:
Մարդահամարը բնակչության համատարած հաշվառման ձև է: Դրա արդյունքում մշակում են վիճակագրական տվյալներ բնակչության թվաքանակի և կառուցվածքի, ինչպես նաև սոցիալ-ժողովրդագրական որոշ բնութագրիչների վերաբերյալ: Կառավարությունը ռազմավարական ծրագրեր կազմելիս այդ տվյալներն ընդունում է որպես հիմք:
Մարդահամարի ծրագիրը մշակել է Հայաստանի վիճակագրական կոմիտեն: Որոշման նախագծի հիմնավորման մեջ ասվում է, որ
- ծրագիրը մշակվել է ՄԱԿ-ի ուղեցույցներով սահմանված մեթոդաբանությանը համահունչ,
- հաշվի են առնվել շահագրգիռ մարմինների և գործընկեր միջազգային կառույցների դիտարկումները,
- ապահովվել է նախորդ մարդահամարների տվյալների հետ առավելագույն համադրելիությունը:
«Կան հարցեր, որոնց պատասխանելուց մարդիկ կարող են հրաժարվել»
Հարցաթերթիկում ներառված է լինելու 39 հիմնական հարց և ևս 5 հարց տնային տնտեսության ու բնակարանային պայմանների վերաբերյալ: Կան նաև անհատական հարցեր՝
- անուն, ազգանուն, հաշվառման հասցե,
- ծննդյան օր, ամիս և տարեթիվ, ծննդավայր,
- սեռ, ամուսնական կարգավիճակ,
- ազգություն և քաղաքացիություն,
- լեզուների իմացություն,
- զբաղվածություն,
- աշխատանք և եկամտի այլ աղբյուրներ (օրինակ՝ դրամական օգնություն),
- տեղեկություններ անձի դժվարությունների (տեսնելու, լսելու, քայլելու, հիշելու, հաղորդակցվելու), ինչպես նաև ինքնասպասարկման հմտությունների մասին:
«Կան որոշ հարցեր, որոնց պատասխանելուց մարդիկ կարող են հրաժարվել: Այդ հարցերն ազգության, լեզվի, կրոնի վերաբերյալ են»,- «Արմենպրես»-ի հետ զրույցում նշել է Վիճակագրական կոմիտեի մարդահամարի գործառնական վարչության պետ Վարդան Գևորգյանը:
Ինչո՞վ է առանձնանալու երրորդ մարդահամարը
Առաջին անգամ մարդահամարն իրականացվելու է էլեկտրոնային հարցաթերթիկների միջոցով: Որոշման նախագծի հիմնավորման համաձայն՝ դրանք պետք է մշակվեն մեկամսյա ժամկետում՝ հարցաշարի հիման վրա:
Եթե նախկինում տվյալները հավաքագրվում էին առձեռն, հետո նոր միայն մուտքագրվում համակարգ, ապա այս դեպքում պլանշետի էկրանին լրացված հարցաթերթիկն ավտոմատ կերպով ուղարկվելու է սերվեր:
Վիճակագրական կոմիտեի մարդահամարի գործառնական վարչության պետ Վարդան Գևորգյանը տեղեկացրել է, որ ծրագիրը պատրաստ է, ընթանում են սերվերի փորձարկման աշխատանքներ:
Գևորգյանի խոսքով՝ մարդահամարի ավարտից հետո «բավականին աշխատանք կա անելու», ուստի ամփոփ արդյունքները պատրաստ կլինեն մեկ տարի անց միայն:
Հայաստանում մարդահամար կանցկացվի