ՀՀ-ում ծանր հանցագործությունների թիվն աճել է, բացահայտման դեպքերը՝ նույնպես
Ծանր հանցագործությունների աճ ՀՀ-ում
«Վերջին 5 տարիներին առանձնապես ծանր հանցագործությունների աճը միջինում կազմել է 88.3 տոկոս։ Սա հիմնականում պայմանավորված է եղել առանձնապես խոշոր չափերի թմրամիջոցների մաքսանենգության, դրանց իրացման, ինչպես նաև հանկարծամահությունների դեպքերով դեպքերով»,- հայտարարել է Հայաստանի Ներքին գործերի նախարար Վահե Ղազարյանը ՀՀ-ում հանցավորության վիճակի, բարեփոխումների արդյունքների մասին խորհրդարանական լսումների ժամանակ։
Հարկ է նշել, որ հանկարծամահության դեպքերը վիճակագրության մեջ որպես հանցագործություն են արտացոլվում 2022 թվականի հուլիսից՝ Քրեական դատավարության օրենսգրքի ուժի մեջ մտնելուց հետո։
Հավանական է՝ դրանով է պայմանավորված, որ 2022 թվականից առանձնապես ծանր հանցագործությունների վիճակագրությունը շեշտակի աճել է: Այսպես՝ 2019 թվականին արձանագրվել է 284 առանձնապես ծանր հանցագործություն, 2020 թ․-ին՝ 296, 2021 թ․-ին՝ 350, 2022 թ.-ին՝ 880, 2023 թ.-ին՝ 1678:
Նախարարի գնահատմամբ՝ երկրում հանցավորության մակարդակի աճին նպաստում է նաև այն, որ ոստիկանությունում գրեթե վերացել է հանցագործությունները թաքցնելու երևույթը, ինչը «վիճակագրության աճին նպաստող հանգամանք է»։ Խոսելով հանցավորության դեմ պայքարի շրջանակներում տարվող աշխատանքների մասին՝ նա շեշտել է, որ կա նաև դեպքերի բացահայտման արդյունավետության աճ։ Եթե 2019 թ․-ին բացահայտման ցուցանիշը եղել է 58 տոկոս, ապա 2023 թ․-ին այն կազմել է 65․2 տոկոս։
Հանցավորության աճը՝ միջինում 11․1 տոկոս
Վահե Ղազարյանի փոխանցմամբ՝ վերջին 5 տարիներին Հայաստանում հանցավորության աճը միջինում կազմել է 11.1 տոկոս:
«2019 թ․-ին՝ աճը 8.8 տոկոս է եղել, 2023 թ․-ին՝ 8.1 տոկոս: 2024 թ․-ի ութ ամիսներին արձանագրվել է հանցավորության թվի նվազում՝ 1070-ով կամ 4.2 տոկոսով՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածում գրանցված 25․637-ից դառնալով 24․567»։
2019 թ․-ին արձանագրվել է 4490 ծանր հանցագործություն, 2020 թ․-ին՝ 4077, 2021 թ․-ին՝ 4407, 2022 թ․-ին՝ 5080, 2023 թ․-ին՝ 6116։
Նախարարն ասում է՝ ծանր հանցագործությունների աճը միջինում կազմել է 13.4 տոկոս։ Սա հիմնականում պայմանավորված է եղել խոշոր չափերի թմրամիջոցների իրացման, զենք-զինամթերքի ապօրինի շրջանառության, առանձնապես խոշոր չափերի խարդախության դեպքերի արձանագրմամբ:
Ո՞ր հանցատեսակներն են առավել տարածված
Ներքին գործերի նախարարն առանձնացրել է այն հանցատեսակները, որոնց հետ կապված դեպքերն ավելի շատ են գրանցվել 2019-2023 թվականներին։ Դրանք են՝
- սպանություն (միջինում աճը՝ 12.1%),
- սպանության փորձ (միջինում աճը՝ 18.4%),
- զենք–ռազմամթերքի ապօրինի շրջանառություն (միջինում աճը՝ 15.6%),
- ճանապարհային երթևեկության կանոնների խախտում (միջինում աճը՝ 13.9%),
- խուլիգանություն (միջինում աճը՝ 23.2%),
- թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառություն (միջինում աճը՝ 46.6%),
- խարդախություններ (միջինում աճը՝ 14%):
Վահե Ղազարյանի փոխանցմամբ՝ ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ սպանությունների շուրջ 80 տոկոսը կատարվել է կենցաղային հողի վրա:
2019-2023 թթ․ հայտնաբերվել է 4054 միավոր հրազեն
Ղազարյանի խոսքով՝ վերջին 5 տարվա արդյունքներով հայտնաբերվել է ընդհանուր 4054 միավոր հրազեն, մասնավորապես՝ 2019 թ.՝ 526, 2020 թ.` 693, 2021 թ.` 751, 2022 թ.` 925, 2023 թ.՝ 1.159։ Նախորդ հնգամյակում՝ 2014-2018 թթ․-ին, 3457 միավոր հրազեն էր հայտնաբերվել։
«Աճը կազմել է 597 կամ 17․3 տոկոս»,- արձանագրել է նա և շեշտել, որ խոսքը վերաբերում է առգրավված և կամավոր հանձնված զենքերին։
Նախարարի գնահատմամբ՝ աճել է նաև հրազենի գործադրմամբ կատարված հանցագործությունների թիվը․
«Պատկերը հետևյալն է` 2019 թ․-ին` 74 դեպք, 2020 թ․-ին` 83, 2021 թ․-ին` 57, 2022 թ․-ին` 67, 2023 թ․-ին` 94: Միջինում աճը կազմել է 18,7%»։
ՆԳՆ ղեկավարի համոզմամբ՝ շատ դեպքերում հնչեղություն են ստանում հրազենով կատարված հանցագործության դեպքեր: Սակայն քննությամբ պարզվում է, որ իրականում հրազենի փոխարեն գործադրվել է պնևմատիկ կամ գազային ատրճանակ։ Դրանց ձեռքբերումը, ըստ նրա, մի դեպքում առհասարակ չի պահանջում թույլտվություն, իսկ մյուս դեպքում գործում է հասանելի թույլտվության ընթացակարգ:
Արգելափակվել են թմրամիջոցներ իրացնող համացանցային հարթակներ
Նախարարը ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ տեղեկատվական տեխնոլոգիաների զարգացմանը զուգընթաց թմրամիջոցների իրացման աղբյուր է դարձել համացանցը։ Շեշտել է՝ համացանցի միջոցով իրացման դեպքերը տարեցտարի աճում են․
«2021-2023 թվականներին հայտնաբերվել է համացանցի միջոցով թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության 631 դեպք, որից 173-ը՝ իրացման, իսկ 458-ը՝ ձեռքբերման»։
Ղազարյանի փոխանցմամբ՝ 2019 թ․-ից մինչ օրս արգելափակվել է թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառությամբ զբաղվող շուրջ 120 համացանցային հարթակ։
«Հաշվի առնելով համացանցի միջոցով թմրամիջոցների իրացման զգալի աճը՝ քրեական ոստիկանությունում ստեղծվել է մասնագիտացված ստորաբաժանում, որի ծառայողների կողմից իրականացված աշխատանքների արդյունքում հայտնաբերվել են համացանցի միջոցով թմրամիջոցների իրացման բազմադրվագ դեպքեր»,- նկատել է ՆԳ նախարարը։
Ասում է՝ Հայաստանում հայտնաբերվել է նաև թմրամիջոցների պատրաստման ընդհատակյա լաբորատորիա, որը «վերջին 10 տարիներին գրանցված եզակի դեպք է»։
Նրա գնահատմամբ՝ վերջին 5 տարիներին թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության դեպքերի հայտնաբերման աճը միջինում կազմել է 46․6 տոկոս․
«Հաշվետու ժամանակահատվածում հայտնաբերված ընդհանուր շուրջ 1 տոննա 220 կիլոգրամ թմրամիջոցներից միայն 2023-2024 թվականներին հայտնաբերվածից 62 կիլոգրամը եղել է սինթետիկ, որից շուրջ 24 կիլոգրամը կամ 39 տոկոսը հայտնաբերվել է ոստիկանության կողմից»։
Ընդգծել է՝ անչափահասների մասնակցությամբ թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության դեպքեր էլ են գրանցվում և հավելել, որ յուրաքանչյուր տարի թմրամիջոցների իրացման և օգտագործման համար քրեական և վարչական պատասխանատվության ենթարկված անչափահասների թիվը չի գերազանցել 10-ը։
Պատգամավորների հարցերին ի պատասխան՝ Վահե Ղազարյանը նաև ասել է, որ թմրամիջոց օգտագործելու պատճառով համակարգից հեռացվել է ոստիկանության 47 աշխատակից։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
Ծանր հանցագործությունների աճ ՀՀ-ում
