«Հայաստանում հակառուսական արշավ չկա»․ Լավրով-Միրզոյան հանդիպում Մոսկվայում
Լավրով-Միրզոյան հանդիպում Մոսկվայում
«Հայաստանում հակառուսական տրամադրություններ չկան»,- Մոսկվայում ռուսաստանցի գործընկերոջ հետ հանդիպումից հետո հայտարարել է Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը։
Բանակացությունների սկզբում Սերգեյ Լավրովը մեջբերում էր երկկողմ տնտեսական համագործակցության արդյունքները, իսկ Միրզոյանը շեշտադրում էր անվտանգային խնդիրները, որոնք ծառացել են Հայաստանի առջև։
Հանդիպումից հետո համատեղ ասուլիսի մեկնարկին նախարարները մակագրել են «Ռուսաստանի Դաշնություն և Հայաստանի Հանրապետություն. դաշնակցային փոխգործակցության 30 տարի» ռուս-հայկական պայմանագրերի և համաձայնագրերի եռահատոր ժողովածուն։ Հայ փորձագետները մատնանշում են՝ այստեղ ներկայացված են ռուսական կողմի պարտավորությունները, որոնք, ըստ էության, մնացել են անկատար։
Ի՞նչ են քննարկել Հայաստանի և Ռուսաստանի արտգործնախարարները, Միրզոյանի հայտարարությունները ԼՂ-ում իրավիճակի և հայ-ադրբեջանական կարգավորման մասին, Լավրովի սկանդալային մեկնաբանությունները «Ռուսաստանին և Հայաստանին գժտեցնելու» Արևմուտքի փորձերի մասին և զուգահեռները Դոնբասի և Լեռնային Ղարաբաղի միջև։
«Հանդիպում անկեղծ և վստահելի միջավայրում»
Ռուսական կողմի փոխանցմամբ՝ հանդիպման օրակարգը շատ հագեցած է եղել, նախարարները քննարկել են երկկողմ հարաբերությունների ողջ շրջանակը, այդ թվում՝ ՀԱՊԿ-ի, ԵԱՏՄ-ի, ԱՊՀ-ի և այլ տարածաշրջանային, միջազգային կազմակերպությունների շրջանակներում համատեղ փոխգործակցությունը: Անդրադարձ են կատարել նաև անվտանգային հարցերին, մասնավորապես՝ Լաչինի միջանցքի շուրջ ստեղծված իրավիճակին։
«Քննարկվել են տարածաշրջանային ու միջազգային խնդիրներ, ընդգծել ենք նաև հետագա համագործակցության ուղիները»,– նշել է Սերգեյ Լավրովը։
Հայաստանի ԱԳ նախարարի բնորոշմամբ՝ հանդիպումն անցել է «անկեղծ և վստահելի միջավայրում»։ Համատեղ ասուլիսի ընթացքում նա նշել է, որ քննարկել են նաև Հարավային Կովկասում «անվտանգության թեմատիկային առնչվող հարցերը»․
«Արձանագրել ենք, որ հայ–ռուսական դաշնակցային հարաբերությունները բարձր մակարդակի վրա են։ Շարունակվում է ինտենսիվ քաղաքական երկխոսությունը»։
«Եռակողմ հանդիպման հարմար ժամկետներ կընտրենք»
Լրագրողները հետաքրքրվել են՝ ե՞րբ է պլանավորվում Հայաստանի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի արտգործնախարարների հերթական հանդիպումը։
«Առաջիկայում հարմար ժամկետներ կընտրենք բոլոր երեք նախարարների համար»,– ի պատասխան նշել է Լավրովն ու հավելել, որ հայ գործընկերները հաստատել են վարչապետ Փաշինյանի խոսքերը` նոր հանդիպման` հայկական կողմի պատրաստակամության մասին։
2022 թ․–ի դեկտեմբերին Մոսկվայում նախատեսված էր Հայաստանի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարների հերթական հանդիպումը։ Լաչինի միջանցքում ստեղծված իրավիճակով պայմանավորված՝ Արարատ Միրզոյանը չկարողացավ մեկնել Մոսկվա, հանդիպումը հետաձգվեց։
«Հայաստանում չկա նպատակաուղղված հակառուսական արշավ»
Հայաստանի ԱԳ նախարարն է վստահեցրել ու հավելել, որ ասվածի վառ ապացույցն են տասնյակ հազարավոր ռուսաստանցիները, որոնք «բավականին խաղաղ ու հարմարավետ ապրում են Հայաստանի տարածքում, ունեն սեփական բիզնես, աշխատում են և ոչ մի բողոք այդ համատեքստում չունեն»։
Պատասխանելով Երևանում վերջերս տեղի ունեցած հակառուսական ցույցերի մասին հարցին՝ Միրզոյանը շեշտել է՝ երկրի Սահմանադրությունը երաշխավորում է հավաքների ազատությունը․
«Սա նորություն չէ, դուք ինքներդ կարող եք համացանցում փնտրել ու գտնել, թե Երևանում որքան հաճախ են բողոքի ակցիաներ իրականացվում, անգամ Հայաստանի իշխանությունների դեմ»։
«Կողմերի հաշտեցման ուղիներ, շահերի հավասարակշռություն»․ ըստ Լավրովի
Համատեղ ասուլիսի ժամանակ Հայաստանի արտգործնախարարը խոսել է Ադրբեջանի կողմից Լաչինի միջանցքի արգելափակման մասին ու կարևորել ռուս խաղաղապահների դերը ԼՂ-ում հումանիտար աղետի կանխման գործում։ Ըստ նրա՝ ստեղծված իրավիճակը ցույց է տալիս Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի համար անվտանգության երաշխավորման մեխանիզմների ապահովման և միջազգային մասնակցության անհրաժեշտությունը։
«Ցեղասպանության կանխարգելման համար պետք է միջազգային մասնակցություն լինի, պետք է միջազգային փաստահավաք առաքելություն ուղարկել Լաչինի միջանցք և Լեռնային Ղարաբաղ։ Այս հարցում մենք ռուսական կողմի հետ փոխգործակցության հույս ունենք»։
Հայաստանի արտգործնախարարն ընդգծել է՝ չկա Ղարաբաղի վերաբերյալ եռակողմ հայտարարության որևէ կետ, որը Բաքուն չի խախտել․
- հրադադարի ռեժիմի պարբերական խախտումները,
- Լաչինի միջանցքի ապօրինի արգելափակումը,
- հայ ռազմագերիների պահումը,
- տարածաշրջանային կոմունիկացիաների բացման խոչընդոտումը։
Մեկնաբանելով ԼՂ-ի շուրջ ստեղծված իրավիճակը՝ Սերգեյ Լավրովը շեշտել է՝ Ռուսաստանը կողմ է, որ «խստորեն և ամբողջ ծավալով` առանց որևէ իմպրովիզացիայի, կատարվեն բոլոր եռակողմ պայմանավորվածությունները», որոնք ձեռք են բերվել երեք երկրների ղեկավարների միջև․
«Լաչինի միջանցքի խնդիրը պետք է դիտարկել բացառապես այդ համատեքստում։ Եվ միայն առանց բացառության բոլոր դրույթների ամբողջական կատարումը, որոնք վերաբերում են Լաչինի միջանցքին, կարող է լուծել ստեղծված իրավիճակը»,– ասել է ՌԴ ԱԳ նախարարն ու հավելել, որ «հենց դրանով էլ զբաղված են ռուս խաղաղապահները»։
Լավրովի դիտարկմամբ՝ «ավարտվել է օկուպացիան, որը տևել է մի քանի տասնյակ տարի» և «սկսվել է ագրեսիան» խոսույթներով ոչ մի խնդիր հնարավոր չէ լուծել։ Ասում է՝ Ռուսաստանը՝ որպես Հայաստանի դաշնակից և որպես Ադրբեջանի ռազմավարական գործընկեր, միշտ, այդ թվում 2020 թ․-ի ռազմական գործողությունները դադարեցնելիս փնտրել է «կողմերի հաշտեցման ուղիներ, շահերի հավասարակշռություն»։
«Կարգավորման բանալին եռակողմ հայտարարություններն են»
Անդրադառնալով Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև առկա խնդիրներին՝ ՌԴ արտաքին քաղաքական գերատեսչության ղեկավարը շեշտել է, որ դրանց և առհասարակ տարածաշրջանում իրադրության «կարգավորման բանալին» շարունակում են մնալ եռակողմ հայտարարությունները։ Դրանք, ըստ նրա, հիմք են իրադրության կայունացման ապահովման շահերից բխող բոլոր որոշումների իրականացման համար: Խոսքը տնտեսական, ռազմաքաղաքական, ինչպես նաև միջազգային իրավական ոլորտների մասին է։
«ՌԴ-ն պատրաստ է ամեն կերպ աջակցել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև առկա խնդիրների կարգավորմանը, ինչպես տրանսպորտային ուղիների ապաշրջափակման, այնպես էլ խաղաղության պայմանագրի համաձայնեցման գործում»,- շեշտել է նա։
Զուգահեռներ Դոնբասի և Լեռնային Ղարաբաղի միջև
Անդրադառնալով ԼՂ-ի հայերի անվտանգության և իրավունքների ապահովման հարցերին՝ Լավրովն ասել է՝ դրանք պետք է լուծվեն ԼՂ-ի և Ադրբեջանի ներկայացուցիչների միջև ու կարևորել այն, թե «որքան որակյալ կլինեն այդ պայմանավորվածությունները»։
Ռուսաստանի արտաքին գերատեսչության ղեկավարը որպես «ոչ վաղ անցյալի» օրինակ է բերել Դոնբասն ու «Մինսկի համաձայնագրերը»։ Ըստ նրա՝ ինչպես Դոնբասի, այնպես էլ ԼՂ-ի պարագայում անհրաժեշտ է ունենալ լեզվին, մշակույթին, կրոնին, տեղական ինքնակառավարմանը և այլ ոլորտներին վերաբերող իրավունքների փաթեթ։
«Դա այնքան էլ դժվար չէ։ Ամեն ինչ կախված կլինի նրանից, թե որքան պարկեշտ կվարվեն նրանք, ումից կախված կլինի ձեռքբերված պայմանավորվածությունների կատարումը»,- հայտարարել է նա։
Հարավային Կովկասում Արևմուտքի ներկայության մասին
Լավրովի դիտարկմամբ՝ Արևմտյան երկրները Ռուսաստանին և Հայաստանին գժտեցնելու անթաքույց փորձեր են անում, որոնք «դատապարտված են ձախողման»․
«Տեսնում ենք այդ, ինչպես նաև տարածաշրջանային անվտանգության ճարտարապետությունը խարխլելու փորձերը»,- շեշտել է նա։
ՌԴ արտգործնախարարի գնահատմամբ՝ ԱՄՆ-ն և ԵՄ-ն ուզում են վարկաբեկել հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման գործում Ռուսաստանի միջնորդական ջանքերը․
«Նրանք մեծ հաշվով զբաղվում են նրանով, ինչը ես կանվանեի «դիվանագիտական ռեյդերություն»։ Նրանք փորձում են Հայաստանի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի միջև եռակողմ պայմանավորվածություններն իրենցով անել, յուրացնել»։
Նրա խոսքով՝ Արևմուտքն ակտիվորեն աշխատում է նաև Հարավային Կովկասում «3+3» ձևաչափը տապալելու ուղղությամբ, բացի այդ՝ ֆինանսապես աջակցում է տարբեր ՀԿ–ների, որոնք զբաղվում են նոր «գունավոր հեղափոխության» նախապատրաստմամբ։
Հայ-ադրբեջանական սահմանին ՀԱՊԿ առաքելություն տեղակայելու մասին
Հայաստանի ԱԳ նախարարը հայտարարել է, որ Երևանը չի հրաժարվել հայ-ադրբեջանական սահմանին ՀԱՊԿ առաքելություն տեղակայելուց։ Նրա փոխանցմամբ՝ համապատասխան որոշման նախագիծը սեղանին է, աշխատանքները շարունակվում են։
«Մեր ընկալմամբ ՀԱՊԿ գործընկերները կազմակերպության պատասխանատվության հստակ գոտին չէին ընդունում։ Մեր տեսանկյունից դա փոքր-ինչ խնդրահարույց էր»,– նշել է Միրզոյանը։
ՌԴ ԱԳ նախարարն, իր հերթին, ասել է, թե ինքն ուրախ է, որ Հայաստանը չի հրաժարվել այդ գաղափարից ու հավաստիացրել, որ «առաքելություն ուղարկելու հնարավորությունը պահպանվում է, ՀԱՊԿ-ը դրան ամբողջությամբ պատրաստ է»։
Ռուսաստանը՝ Հայաստանում «առաջատար ներդրող»
Լավրովն ընդգծել է, որ երկկողմ տնտեսական համագործակցությունն օգնել է Հայաստանին ապահովել ՀՆԱ-ի ռեկորդային աճ։
«Ռուսաստանը այս պահին Հայաստանի տնտեսության առաջատար ներդրողն է, անցած տարին այս առումով ռեկորդային էր։ Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև առևտրաշրջանառությունը կրկնապատկվել է` հասնելով 5 մլրդ դոլարի»,- հայտարարել է նա։
Սերգեյ Լավրովի խոսքով՝ ռուսական կողմն այս պահին շահագրգռված է միասնական կրթական, գիտական, լեզվական տարածքի ամրապնդմամբ։ Ասում է՝ պատրաստ են աշխատել հումանիտար կապերի, տարածաշրջանի երկրների միջև փոխգործակցության ամրապնդման ուղղությամբ։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
Լավրով-Միրզոյան հանդիպում Մոսկվայում
