Ինչո՞ւ է ցրվում Զելենսկու թիմը, և ո՞ւր է գնում Ուկրաինան
Նախագահ Զելենսկու ապագան
Պաշտոնավարման երկուսուկես տարում Ուկրաինայի բարեփոխիչ նախագահ Վլադիմիր Զելենսկու թիմը լքել են բոլոր կարևոր ֆիգուրները, որոնք նրա հետ միասին իշխանության էին եկել։ Հեռացել են նաև նրանցից շատերն, ովքեր փոխարինել էին առաջիններին։
Ինչո՞ւ է նման բան տեղի ունեցել, և արդյո՞ք Զելենսկին դեռ հնարավորություն ունի իր թիմում ներգրավելու նրանց, ովքեր շարունակում են երազել փոխել երկիրը․ այս մասին՝ ուկրաինական hromadske պարբերականի նյութում։
2019 թ․ սկզբին Վլադիմիր Զելենսկին հայտարարել էր, որ իր թեկնածությունն է առաջադրում նախագահի պաշտոնի համար և ուկրաինացիներին կոչ էր արել միանալ իր թիմին։ Տեսաուղերձներից մեկում նա նշել էր․
«Ես քայլ եմ անում։
Միացե՛ք ինձ,
միասին անենք այդ քայլը»։
Այս կոչին այն ժամանակ արձագանքել էին հարյուր հազարավոր ուկրաինացիներ։ «Զե-թիմը» ստացել է գրեթե 600 հազար հայտ։ Նրանցից մի քանի փորձագետներ և բարեփոխիչներ հետագայում ձևավորել են թիմի կորիզը վճռորոշ քվեարկության նախաշեմին։
Եվ ահա անցել է ընդամենը երկուսուկես տարի, և փոխվել են այն ժամանակ և անգամ հետագայում իշխանությունում առանցքային պաշտոններ զբաղեցնողներից բառացիորեն բոլորը։ Կայունություն է դրսևորում թերևս միայն դիվանագիտական կորպուսը։
Սակայն հենց «ծառա» պատգամավորների կազմն են փորձագետները համարում 2019 թ-ի ամենամեծ կադրային սխալը։
Այժմ կառավարությունում հերթական ռոտացիան է ընթանում, սակայն նախագահի թիմն այժմ արդեն բախվել է իսկական կադրային խնդրի։ Պարզվել է, որ նախարարների թեկնածուներ գտնելն այնքան էլ հեշտ չէ։
Դրանք այն մարդիկ էին, որոնք իշխանության էին եկել Զելենսկու պոպուլյարության գագաթնակետին։ Նրանք ի սկզբանե տրամադրված չէին երկարատև աշխատանքի։
Այսպես է կադրերի հոսքը բացատրում «Ժողովրդի ծառա» իշխող խմբակցության ղեկավարի տեղակալ Եվգենյա Կրավչուկը։
Սակայն շատերը կարծում են, որ պաշտոնավարման ընթացքում Զելենսկին բախվել է կադրային խնդրի, նախևառաջ, որովհետև պրոֆեսիոնալ մասնագետների թիմ չի ձևավորել դեռ ընտրություններին նախապատրաստվելու փուլում։
«Բարեփոխիչներին» ազատել են աշխատանքից բավականին արագ՝ 2020 թ․ գարնանը։ Պատճառը նաև անձնական տարաձայնություններն էին։
Նա այն մարդը չէ, որը կարողանում է վերլուծել, լսել, լիազորությունները կիսել։ Նա ԽՄԿԿ ԿԿ քարտուղարի նման մեկն է «95-րդ թաղամաս» հեռուստաշոուի շրջանակում։
Սա 2019-2020 թ-ի գլխավոր դատախազի տեղակալ Վիկտոր Չումակի մեկնաբանությունն է, նա նկատի ունի Զելենսկու դերասանական անցյալը, որն այդ հեռուստաշոուի գլխավոր հերոսն էր նախագահ ընտրվելուց առաջ։
Սակայն փորձագետների մեծ մասը կարծում է, որ թիմի ամբողջական փոփոխությունը դրա ձևավորման սկզբունքների վերաբերյալ Զելենսկու հայացքների արմատական փոփոխությունն է։ Նոր դեպքերի սկզբնական ընտրությունը փոխվել է փորձառու և արդյունավետ կառավարման տիրապետող մասնագետներ գտնելու ցանկությամբ։
- Թուրքիան հավակնում է գերտերությո՞ւն դառնալ։ Դեսպանների արտաքսում, Գյուլեն և Ստամբուլի ջրանցք
- Pandora Papers․ հարուստների և հայտնիների մասին, որոնք փող են գողացել և խախտել օրենքը։ Հակիրճ
Կառավարության ռուսամետ անդամներն ու պատգամավորները
Երբ 2019 թ-ին ձևավորվում էր «Զե-թիմը», նորեկների գաղափարական հայացքներին առանձնապես ուշադրություն չէին դարձնում։ Դրա պատճառներից մեկն այն էր, որ Զելենսկին հստակ հակառուսական դիրքորոշում չուներ։
Ընդ որում, թիմում ի սկզբանե դիմակայություն կար արևմտամետ խմբի և նրանց միջև, ովքեր ռուսամետ հայացքներ ունեն։ Արդյունքում՝ առաջինները հաղթեցին։
Թիմում կորուստների մի մասն այս գաղափարական պայքարի հետևանք էր։ Սակայն «Զե-թիմը» ռուսամետ անձնացից լիակատար մաքրման դեռ չի հասել։
Ե՛վ խորհրդարանում, և՛ կառավարությունում մարդիկ կան, որոնց մեղադրում են ռուսամետության համար։ Փորձագետները կարծում են, որ նրանց թվում նաև նախագահի աշխատակազմի ղեկավարի երկու տեղակալներն են՝ Անդրեյ Սմիռնովն ու Օլեգ Տատարովը։ Մասնավորապես, Տատարովին մեղադրում են այնպիսի նախաձեռնությունների ներդրման համար, որոնք Ուկրաինայում չի ուզում տեսնել Արևմուտքը։
Ռուսամետ էր համարվում նաև արդեն նախկին խոսնակ Դմիտրի Ռազումկովը, որը վերջիններից մեկն է լքել է Զելենսկու թիմը, ենթադրաբար, գաղափարական տարաձայնությունների պատճառով։ 2014 թ-ին նա նախագահի իր թեկնածությունն էր առաջադրել ռուսամետ օրակարգով։
Ընդհանրապես «Զե-թիմի» խորհրդարանական մասն Ուկրաինայում անվանում են Զելենսկու կադրային գլխավոր ձախողում։
«Ապագա պատգամավորների ցուցակը ձևավորվել է հապշտապ՝ ընտրություններին նախորդած մի քանի շաբաթում, հավաքել են բացարձակ միմյանց հակասող հայացքներով, ցանկություններով և արարքներով մարդկանց։ Այնտեղ մարդիկ էին հայտնվել, որոնք կապված են ադեցության որոշակի [օլիգարխիկ] խմբերի հետ․ Կոլոմոյսկու, Պավլյուկի խումբը։ Կային կասկածելի և ռուսամետ հայացքներով մարդիկ», — ասում է քաղաքագետ Վլադիմիր Ֆեսենկոն։
Արդյունքում՝ նոր Ռադայի աշխատանքի առաջին օրերից սկսած՝ միասեռ մեծամասնության փոխարեն հայտնվել էր ազդեցության տարբեր խմբերից կազմված խոշոր խմբակցություն։ Եվ հանուն ընդհանուր շահերի համատեղ գործունեության փոխարեն սկսվեցին կենտրոնախույս գործընթացներ։
«Միայն վերջին կես տարում նախագահի գրասենյակն ու խմբակցությունների ղեկավարները կարողացան որոշակի կարգուկանոն սահմանել, կարգապահություն մտցնել խմբակցությունում։ 2020 թ-ին այնտեղ քաոս էր։ Իսկ այժմ հարցերի մեծ մասի վերաբերյալ հավաքվում է ձայների անհրաժեշտ քանակը», — ասում է Ֆեսենկոն։
Ի՞նչ է լինելու
Քաղաքագետները կարծում են, որ խորհրդարանում իշխող կուսակցության խմբակցությունը սկսելու է փլուզվել, պատգամավորները լքելու են այն։
Դրա վրա ազդելու է երկու գործոն։
Առաջինը խորհրդարանական ընտրությունների անցկացումն է (2023 թ․ հոկտեմբերին)։ Շատերը նախապես սկսելու են այլ հնարավորություններ որոնել։
Երկրորդը Զելենսկու վարկանիշն է։ «Եթե վարկանիշը շարունակի նվազել և կրիտիկական ցածր լինի, թիմը կփլուզվի։ Այս մասին է վկայում մեր քաղաքական փորձը», — ասում է Ֆեսենկոն։
Այս երկու գործոնները փորձում են օգտագործել Զելենսկու հակառակորդները, երբ մշտապես կանխատեսում են արտահերթ ընտրություններ և պատմում նախագահի վարկանիշի զգալի անկման մասին։
Ո՞րն է կադրերի նկատմամբ Զելենսկու վերաբերմունքի թերությունը
Իշխանության գալիս Զելենսկին ասում էր, որ ուզում է կոտրել համակարգը՝ նոր մարդկանց ներգրավելով։ Սակայն, իշխանության գալով, նա այլ համակարգ է կառուցում։
Կարևոր է երեք բաղադրիչ․ արհեստավարժությունը, իշխանությանը լիակատար հավատարմությունն ու արդյունք տալու պատրաստակամությունը։
Ժամանակին հենց կադրային վատ քաղաքականությունն էր Զելենսկու նախորդների խնդիրների պատճառը։ Զե-նախագահը պետք է և կարող էր փոխել մոտեցումը պետական իշխանության ձևավորմանը։
Սակայն նոր մոտեցման և կադրերի հետ կապված առաջին անհաջող փորձերից հետո նա վերադարձավ հին պրակտիկային՝ հավաքագրել և առաջ տանել անձամբ իրեն հավատարմություն դրսևորողներին։
Սակայն, եթե 2019 թ-ի սկզբին Զելենսկուն հավատալ և նրա թիմին միանալ ցանկացողները հարյուր հազարավոր մարդիկ էին, և լավագույններից ընտրելու հնարավորություն կար, ապա այժմ նա ստիպված է ընտրել նրանցից, ովքեր մնացել են։ Եվ նրանցից բնավ ոչ բոլորն են լավագույնը։
