Ընտրություններ՝ նոր կանոններով․ Հայաստանի ԿԸՀ-ն փոփոխել է քվեարկության կարգը

Հայաստանի Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովը հաստատել է կայանալիք արտահերթ ընտրությունների անցկացման միջոցառումների ժամանակացույցը և փոփոխել է քվեարկության կարգը։ Այժմ ընտրողները ոչինչ չեն նշելու քվեաթերթիկներում, նրանք պետք է միայն ընտրեն համապատասխան քաղաքական ուժի քվեաթերթիկը, այն դնեն քվեարկության համար նախատեսված ծրարի մեջ և գցեն քվեատուփը։

Նախընտրական արշավը սկսվելու է հունիսի 7-ին և տևելու է մինչև հունիսի 18-ի ժամը 24:00-ն։

Արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունները կայանալու են հունիսի 20-ին։

Մայիսի 10-ին Հայաստանի խորհրդարանն արձակվել է։ Իշխող դաշինքն ու երկու ընդդիմադիր ուժերը պայմանավորվել են արտահերթ ընտրություններ անցկացնել, որպեսզի երկրում տիրող քաղաքական ճգնաժամը հաղթահարվի։

Նույն օրը Հայաստանի նախագահ Արմեն Սարգսյանը ստորագրել է Ազգային ժողովի արձակման և հունիսի 20-ին ընտրությունների նշանակման մասին հրամանագիրը։

Քաղաքական ճգնաժամը Հայաստանում առաջացել է 2020 թ-ի աշնանը տեղի ունեցած Արցախյան պատերազմից հետո։ Հայկական կողմի պարտությունից անմիջապես հետո ընդդիմությունը սկսել է պահանջել վարչապետի հրաժարականը։ Սակայն Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է, որ ընտրվել է երկրի բոլոր բնակիչների կամքով և չի հեռանա միայն ընդդիմության կողմնակիցների պահանջով։ Մնում էր մեկ ելք՝ արտահերթ ընտրություններ անցկացնելը։

• Բոլոր պայմանականությունները պահպանված են․ Հայաստանի խորհրդարանն ինքնացրվել է
• Հայտ ընտրություններից առաջ․ Հայաստանի նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը կգլխավորի «Հայաստան» դաշինքը

Դեպի ընտրություններ՝ առանց գրչի

ԿԸՀ քարտուղար Արմեն Սմբատյանը հայտարարել է, որ հունիսի 20-ի քվեարկությանը գրիչ պետք չի գա։ Բանն այն է, որ առաջին անգամ Հայաստանում ընտրությունները կանցկացվեն համամասնական համակարգով, և քվեաթերթիկների հակառակ կողմում արդեն չեն նշվի մեծամասնական թեկնածուների անունները, ինչպես նախկինում էր․

«Քվեարկության ժամանակ գրիչ չի օգտագործվելու։ Քվեարկությունը հետևյալ կերպ է իրականացվելու․ ընտրողն ընտրում է քվեաթերթիկներից մեկը [այս կամ այն քաղաքական ուժի քվեաթերթիկը, որի օգտին մտադիր է քվեարկել] և դնում է ծրարի մեջ»։

Համամասնական ընտրական համակարգն առաջարկում է իշխանության ընտրովի մարմինների ձևավորում կուսակցական ցուցակներով։ Համամասնական համակարգով ընտրությունների անցկացման դեպքում պատգամավորական մանդատներն ամբողջությամբ բաշխվում են կուսակցությունների հավաքած ձայների թվին համապատասխան։

Ընտրարշավի ժամանակացույցն ու կարգը

Ընտրատեղամասերը ձևավորվելու են մինչև մայիսի 26-ը, իսկ կուսակցություններն ու կուսակցական դաշինքները պետք է գրանցման համար փաստաթղթեր ներկայացնեն ԿԸՀ՝ մինչև մայիսի 26-ի ժամը 18:00-ն։

«Նշված ժամանակահատվածում գրանցման փաստաթղթերի հետ միասին կուսակցությունները կարող են նաև ներկայացնել ավելի քան 5 քառ․ մ մակերեսով գովազդային պաստառների տեղակայման համար դիմումներ։ Դիմումների ներկայացման վերջնաժամկետը հունիսի 5-ն է», — հաղորդել է ԿԸՀ ղեկավար Տիգրան Մուկուչյանը։

Կուսակցություններն ու կուսակցական դաշինքներն ընտրություններին մասնակցելու համար կգրանցվեն մինչև մայիսի 30-ը։

Վերահսկողությունն ընտրությունների ժամանակ

ԿԸՀ նախագահը լրագրողներին հաղորդել է, որ 1500 հիմնական ընտրատեղամասերում տեսախցիկներ կտեղադրվեն։ Քվեների հաշվարկի ժամանակ ընտրատեղամասերում կարող են գտնվել վստահված անձինք, դիտորդներն ու լրագրողները։

Մայիսի 10-ին խորհրդարանի ինքնալուծարումից առաջ ելույթ ունենալիս վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանն ընդգծել էր, որ Հայաստանի իշխանությունները չեն կարողանալու կեղծել ընտրությունների արդյունքը, անգամ եթե ցանկանան․

«Երկրի 97%  ընտրատեղամասերում ԿԸՀ տեսախցիկներ են տեղադրվելու, որոնք ուղիղ հեռարձակում են իրականացնելու։ ԿԸՀ տեսախցիկներից բացի, այժմ բոլոր հեռախոսները տեսախցիկներ ունեն։ Դրանց միջոցով կարելի է ոչ միայն տեսագրել, այլև ուղիղ եթեր վարել։ Թե՛ իշխանական, թե՛ ընդդիմադիր թեկնածուների վստահված անձինք կարող են տեղամասերից ուղիղ եթեր մտնել։ Չափազանցություն չի լինի ասել, որ յուրաքանչյուր քվեաթերթիկ հեռուստախցիկների օբյեկտիվում է լինելու»։

Իշխող կուսակցության առաջնորդի խոսքով՝ երկրում ինստիտուցիոնալ փոփոխություններ են տեղի ունեցել, և այժմ արդեն իրոք ժողովուրդն է որոշում, թե ընտրությունների արդյունքում ով իշխանության կգա։ Փաշինյանը սա համարում է իր՝ 2018 թ-ի «թավշյա» հեղափոխությունից հետո իշխանության եկած կառավարության ձեռքբերումը։