«Հայաստանի բուհերի տված գիտելիքը հնացած է»․ կրթության փորձագետ
Ընդունելության քննություններ Հայաստանում
Հայաստանի կրթական գերատեսչությունն ամփոփել է ընդունելության քննությունների հիմնական փուլի արդյունքները։ Բուհերում ընդունելության համար հատկացված 15 984 վճարովի տեղերից ընդունելություն իրականացվել է 7242-ի չափով, այսինքն՝ 45.3 տոկոսով: Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի խոսքով՝ այս ցուցանիշը շատ ցածր է, բայց «նորություն չէ»։ Այն համադրելի է նախորդ երկու տարիների ցածր ցուցանիշների հետ։
Կրթության ոլորտի փորձագետ Ատոմ Մխիթարյանի խոսքով՝ դիմորդների քանակի կրճատումը պայմանավորված է ինչպես բնակչության թվի նվազմամբ, այնպես էլ հանրակրթության ոլորտում արձանագրված «որակի անկմամբ»։
«Բազմաթիվ դիմորդներ ուղղակի չեն կարողանում բավարարել բուհերի պահանջներն ու հաղթահարել միասնական քննությունները, նույնիսկ ի զորու չեն հավաքել նվազագույն ութ միավորը»,- ասում է նա։
Բուհական ընդունելության հիմնական փուլի արդյունքները, փորձագիտական կարծիք
«Ոչ պետական բուհերում ընդունելություն գրեթե չի իրականացվում»
Կառավարության՝ հուլիսի 20-ի նիստում նման հայտարարություն է արել ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանը։ Մատնանշել է՝ ոչ պետական բուհերի պարագայում հատկացված է եղել 3700-ից ավելի տեղ, ընդունելությունը եղել է շուրջ 3 տոկոսի չափով:
Նախարարի փոխանցմամբ՝ 45.3 տոկոս ընդունելության ցուցանիշը վերաբերում է բոլոր՝ ինչպես պետական, այնպես էլ ոչ պետական բուհերին։
«Անվճար տեղերի թիվը եղել է 2128, անվճար ընդունվել են 1782-ը, որը 83.7 տոկոսն է»,- հայտարարել է նա։
Բուհ է դիմել 13 հազար 314 դիմորդ։ Միասնական քննություն հանձնել է 10 հազար 966-ը։ Ընդունելության հիմնական փուլում ընդունվածների թիվը 9 հազար 147 է։
Ժաննա Անդրեասյանի գնահատմամբ՝ «շատ ցածր ու մտահոգիչ» է շարունակում մնալ ընդունելությունն ագրարային ուղղությամբ՝ կազմելով ընդամենը 7 տոկոս։ Ասում է՝ շատ մեծ աշխատանք իրականացնելու կարիք կա։
Տեղեկացրել է՝ արդեն իսկ մեկնարկել է ընդունելության լրացուցիչ փուլը։ Կարող են հայտագրվել բոլոր այն դիմորդները, որոնք հիմնական փուլի մրցույթից դուրս են մնացել, բայց հավաքել են դրական միավորներ:
Ո՞ր մասնագիտություններն ունեն ռազմավարական նշանակություն
Պետությունը հանդես է գալիս նախաձեռնություններով, փորձում է համալրել թափուր տեղերը այն մասնագիտությունների գծով, որոնք առաջնային են, ունեն ռազմավարական նշանակություն։ Այս մասին հայտնել է նախարարության բարձրագույն և հետբուհական մասնագիատական կրթության վարչության պետ Լուսինե Գրիգորյանը։
Մասնավորապես, զինվորական ծառայությունից տարեկետման իրավունքի տրամադրման զուգակցմամբ տեղեր են հատկացվել բնագիտական, մաթեմատիկական, ճարտարագիտական ուղղություններով։ Գրիգորյանի փոխանցմամբ՝ նշված ուղղություններով համալրումներ կան։
«Քիմիայի գծով ընդամենը մեկ անվճար թափուր տեղ է մնացել, մնացած բոլոր մասնագիտությունների գծով՝ ֆիզիկա, միջուկային ռեակտորների ֆիզիկա, երկակի նշանակության ֆիզիկա, ատոմային էնեգետիկա, մեքենաշինություն, նյութերի մշակում, թռչող ապարատներ և ավիացիոն սարքավորումներ տեղերը համալրվել են։ Նույնիսկ վճարովի տեղերում շատ քիչ թափուր տեղեր ունենք»,- մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասել է Գրիգորյանը։
Փորձագիտական կարծիք
Կրթության ոլորտի փորձագետ Ատոմ Մխիթարյանը նկատում է՝ դիմորդների թվի կրճատման մասին խոսելիս պետք է նկատի ունենալ նաև այն հանգամանքը, որ լիազոր մարմինը բուհերին հատկացված տեղերի քանակը գրեթե նույնն է թողնում, մինչդեռ շրջանավարտների քանակը «տարեցտարի նվազում է»։ «Արմենպրեսի» հետ զրույցում ընդգծել է՝ մտահոգիչ հանգամանք է նաև որակի անկումը հանրակրթության ոլորտում։
Ասում է՝ դիմորդները հիմնականում պայքարում են պետական բուհերի տեղերի համար։ Պատճառն, ըստ նրա, այն է, որ «մասնավորների վարկանիշը գրեթե զրո է»․
«Արդյունքում մասնավոր բուհերը մրցակցությանն ընդհանրապես չեն դիմանում։ Նրանց ուսանողների քանակը կրճատվելու է, և, ի վերջո, դրանք փակվելու են»։
Նրա կարծիքով՝ մասնավոր բուհերի հնարավորություններն ավելի է փոքրացնում նաև այն հանգամանքը, որ պետական բուհերը շահագրգռված կլինեն իրենց թափուր տեղերը համալրել ցածր, բայց դրական գնահատական ստացած դիմորդներով։
Ստեղծված իրավիճակում, ըստ նրա, շահում են միջպետական պայմանագրերի հիման վրա Հայաստանում գործող բուհերը, օրինակ՝ Ամերիկյան համալսարանը, Ֆրանսիական համալսարանը, որոնց հնարավորություններն ավելի լայն են․
«Սովորողները ուսման մի մասը կամ պրակտիկան անցկացնում են արտերկրում և նույնիսկ կարող են լավ սովորելու դեպքում ստանալ երկու դիպլոմ»։
Ատոմ Մխիթարյանի դիտարկմամբ՝ հանրակրթության ոլորտում «մասնագիտական կողմնորոշման օղակը» շատ թույլ է գործում։ Շեշտում է՝ պետությունը պետք է ավելի մեծ ջանքեր գործադրի, որպեսզի ապագա դիմորդները մասնագիտության հարցում կողմնորոշվեն ավելի վաղ տարիքում, ոչ թե ավագ դպրոցն ավարտելիս։ Այդ ժամանակ, ըստ նրա, աշակերտներն ընտրում են բացառապես այն մասնագիտությունները, որոնք ունեն բարձր վարկանիշ, օրինակ՝ իրավագիտություն, բժշկություն, ՏՏ ոլորտ և այլն։
Փորձագետի գնահատմամբ՝ անհրաժեշտ է, որ բարձր վարկանիշ չունեցող բնագավառներում նույնպես լինեն շուկայի պահանջներին համապատասխան, բարձր վարձատրվող աշխատատեղեր։
«Այն գիտելիքներն ու կրթությունը, որ տալիս են բուհերը ոչ մրցունակ դարձած ճյուղերում, ըստ էության, հնացած են։ Հետևաբար, պետք է խրախուսել այնպիսի ծրագրեր, որոնք համահունչ են ժամանակի պահանջներին»,- ամփոփել է նա։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
Ընդունելության քննություններ Հայաստանում