«ՀՀ շահերից է բխում Վրաստան-Արևմուտք կապերի վերականգնումը»․ կարծիք Երևանից
Երևանն ու Թբիլիսին պետք է աջակցեն իրար․ կարծիք
Հայաստանն այժմ զբաղվում է Արևմուտքի ուղղությամբ հարաբերությունները դիվերսիֆիկացնելով։ Շատ կարևոր է, որ հայկական կողմը տարածաշրջանում չլինի միայնակ և Վրաստանի հետ համատեղ հասնի կարևոր արդյունքների։ «Արմենպրեսի» հետ զրույցում նման կարծիք է հայտնել Վրաստանի հարցերով փորձագետ Ջոնի Մելիքյանը։
«Հայաստանի համար կարևոր է, որ Վրաստանը չշեղվի արևմտյան ուղուց և ապահովի որոշակի առաջընթաց։ Անգամ եթե դա չլինի նույն առաջընթացը, ինչ [կար] 3 տարի առաջ՝ մինչև ռուս-ուկրաինական հակամարտությունը»,- ընդգծել է Մելիքյանը։
Շեշտել է՝ որքան Եվրոպան լարում է հարաբերությունները Վրաստանի հետ, այնքան ավելի է իրեն դուրս մղում տարածաշրջանից։
«Ադրբեջանն ու Թուրքիան, իրենց հերթին, երազում են այն մասին, որ արտաքին ազդեցությունը Հարավային Կովկասում հասնի նվազագույն աստիճանի և իրենք օգտվեն դրանից։ Ուստի Արևմուտքի և Հայաստանի համար շատ կարևոր է, որ Վրաստանի հետ ԵՄ-ի ու ԱՄՆ-ի երկխոսությունը վերականգնվի»,- շեշտել է նա և հավելել, որ այդ գործում կարող են իրենց դերն ունենալ նաև հայ դիվանագետներն ու պատգամավորները։
- ՀՀ-ն խնդիրների կբախվի, եթե Վրաստանն ընթանա եվրասիական ուղով․ կարծիք Երևանից
- «Կրեմլը փորձում է լուծել ինչպես Վրաստանի, այնպես էլ ՀՀ հարցը»․ հայ փորձագետ
- «Դեպի ՀՀ Ֆրանսիայի ուղին անցնում է Վրաստանով»․ կարծիք Երևանից
«Գուցե ապագայում ԵՄ-ն ստիպված լինի սեղան նստել Վրաստանի իշխանությունների հետ»
Ջոնի Մելիքյանը հիշեցում է, որ 2024 թ․-ին Եվրամիությունը և ԱՄՆ-ն սառեցրցին Վրաստանի հետ ռազմավարական բնույթի հարաբերությունները, պատժամիջոցներ սահմանեցին քաղաքական էլիտայի ներկայացուցիչների նկատմամբ․
«Հարվածի տակ ընկան հիմնականում պատգամավորներն ու այն անձինք, որոնք ունեն դիվանագիտական անձնագրեր, ինչն ավելի է բարդացրել իրավիճակը»։
Փորձագետի գնահատմամբ՝ իրադարձությունները կարող են ապագայում հանգեցնել նրան, որ Եվրամիությունը ստիպված լինի Վրաստանի իշխանությունների հետ սեղանի շուրջ նստել։ Թե ինչո՞ւ և ինչպե՞ս՝ չի հստակեցնում։
Ըստ Մելիքյանի՝ կան նման սպասելիքներ, բայց իշխանությունները զուգահեռաբար շարունակում են աշխատանքն այլ ոլորտներում։ Պատահական չի համարում, որ այցեր են կատարվում դեպի Ադրբեջան, Արաբական Միացյալ Էմիրություններ։ Ասում է՝ Աբու Դաբիում նույնիսկ քննարկվել է Թբիլիսիի արվարձաններում չոր նավահանգիստներ կառուցելու հարցը։
«Պետք է ուսումնասիրել Վրաստանի փորձը, հասկանալ կարմիր գծերը»
Վրաստանի հարցերով փորձագետի կարծիքով՝ անկախ ամեն ինչից Թբիլիսին ունի ԵՄ հետ լավ հարաբերությունների փորձ, որը անհրաժեշտ է ուսումնասիրել՝ հասկանալով «կարմիր գծերը»․
«Հայաստանն ու Վրաստանը համատեղ ծրագրերով ավելի հետաքրքիր են Արևմուտքի գործընկերներին։ Նախաձեռնելով երկարաժամկետ ծրագրեր՝ Թբիլիսին և Երևանը պետք է ունենան իրենց հստակ օրակարգը և հարաբերությունները բավականին ակտիվ պահեն»։
Անդրադառնալով Վրաստանում ստեղծված ներքաղաքական իրավիճակին՝ Մելիքյանը նկատել է՝ Վրաստանում չեն համակերպվել խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքների հետ։ Որոշ շրջանակներ դեռ մասնակցում են բողոքի ակցիաների և հանրահավաքների, հնչեցնում են արտահերթ ընտրություններ անցկացնելու կոչեր։
Սակայն Ջոնի Մելիքյանի դիտարկմամբ՝ ակնհայտ է՝ փողոցային պայքարով որևէ փոփոխություն Վրաստանում չի լինի։
Ըստ նրա՝ առաջիկա մեկ տարում տեղի ունենալիք զարգացումները կարևոր և որոշիչ են լինելու ոչ միայն Վրաստան-Արևմուտք հարաբերությունների, այլև ողջ տարածաշրջանի համար։
«Հույս ունեմ՝ 2025 թ․-ը նոր լիցք կհաղորդի հայ-վրացական հարաբերություններին»
Փորձագետը հիշեցրել է՝ մեկ տարի առաջ Երևանն ու Թբիլիսին ռազմավարական գործընկերության մասին հռչակագիր ստորագրեցին։
«Ենելով այն հանգամանքից, որ Վրաստանի ներքաղաքական գործընթացները բավականին բարդ են, չկարողացանք այս մեկ տարվա ընթացքում մեր հարաբերությունները համալրել նոր նախագծերով»,- նկատել է նա։
Մելիքյանը հույս ունի, որ ընթացիկ տարին նոր լիցք կհաղորդի երկկողմ հարաբերություններին։ Ընդգծում է՝ հայկական կողմը չպետք է կաշկանդված լինի Վրաստան-ԵՄ հարաբերություններով․
«Եթե Վրաստանը կունենա մեր կարիքը և հակառակը, ապա կողմերը պետք է անեն առավելագույնն իրար աջակցելու համար»։
2024 թ․-ի հունվարին Հայաստանն ու Վրաստանը ռազմավարական գործընկերության հռչակագիր ստորագրեցին։ Երկրների ղեկավարները փաստաթղթի կնքումը բնորոշել էին որպես «պատմական որոշում» և «նվաճում»։ Փաստաթղթի բովանդակության մանրամասները, սակայն, չեն հանրայնացվել։ Հստակ չէ՝ ո՞ր ոլորտներում են կողմերը նախատեսում ընդլայնել գործակցությունը և արդյո՞ք սահմանված են արդյունքային ցուցանիշներ։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
Երևանն ու Թբիլիսին պետք է աջակցեն իրար․ կարծիք
