1 : 5. Հայաստանն ու Ադրբեջանը կրկին գերիներով են փոխանակվել

Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև գերիների հերթական փոխանակումն է տեղի ունեցել։ Հունվարի 28-ին հայրենիք է վերադարձվել 6 մարդ․ գերեվարված հինգ հայ  տեղափոխվել է Երևան, մեկ ադրբեջանցի՝ Բաքու։

Գերիների փոխանակումը տեղի է ունեցել ռուսական կողմի միջնորդությամբ։

Բոլոր մանրամասները․ ի՞նչ է հայտնի այս պահի դրությամբ, նաև գերիների փոխանակման գործընթացի վերաբերյալ մեկնաբանություն ԵՄ արտաքին քաղաքականության ծառայության ղեկավարի ներկայացուցչից։

• Հայաստանի ընդդիմությունը մոսկովյան բանակցությունները «Հայաստանի հերթական խայտառակ պարտությունն» է համարում
• Հայաստանի 62 քաղաքացի Ադրբեջանում․ ռազմագերինե՞ր, թե՞ դիվերսանտներ

Տեղեկություններ Երևանից

Այն մասին, որ հինգ հայ գերի է Բաքվից Երևան վերադառնում, սկզբում Facebook-ի իր էջում հաղորդել է Հայաստանի փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանը։ Բացի այդ, նա գրել է, որ գերության մեջ գտնվող 62 հայ զինծառայողների հնարավորություն է տրվել հեռախոսով խոսել հարազատների հետ։

Խոսքը 62 զինծառայողների մասին է, որոնք գերության մեջ են հայտնվել 2020 թ-ի դեկտեմբերին՝ Արցախում ռազմական գործողությունների ավարտից հետո։

Ադրբեջանը նրանց դիվերսանտներ է անվանում և մտադիր է դատել, հայկական կողմը նրանց ռազմագերի է համարում և պահանջում է վերադարձնել։

Երևան վերադարձած հինգ գերիները զինծառայողների այդ խմբից են։ Հենց սա է բարդացրել նրանց վերադարձի գործընթացը, հաղորդվում էր Հայաստանում։ Սակայն այն փաստը, որ առաջին խումբը հայրենիք է վերադարձել, նշանակում է, որ գործընթացում առաջխաղացում կա, կարծում են երկրի իշխանությունները։

Հայ զինծառայողներին արդեն այցելել է Հայաստանի օմբուդսմեն Արման Թաթոյանը։ Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակի աշխատակիցները հատուկ ուշադրություն են դարձրել Բաքվից վերադարձածների առողջական վիճակին։

Գերիների փոխանակում տեղի էր ունեցել  և ավելի վաղ՝ 2020 թ․ դեկտեմբերի 14-ին և 28-ին։ Ռուսական կողմի միջնդությամբ, ընդհանուր առմամբ, այս պահի դրությամբ Հայաստան է վերադարձել 58 մարդ։ Սակայն հայ իրավապաշտպանները պնդում են, որ Ադրբեջանում դեռ ոչ պակաս, քան 120 գերի կա։

Գերիներին հայրենիք վերադարձնելու հարցը նաև հունվարի 11-ին Հայաստանի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի առաջնորդների՝ Մոսկվայում կայացած եռակողմ հանդիպման օրակարգում էր։

Սակայն, ինչպես բանակցությունների ավարտին հայտարարել էր Հայաստանի վարչապետը, հարցը լուծել չի հաջողվել։

«Սա ամենազգայուն և ցավոտ հարցն է, քանի որ սա հումանիտար հարց է, և մենք պայմանավորվել ենք, որ շարունակելու ենք աշխատանքն այս ուղղությամբ», — հայտարարել էր Նիկոլ Փաշինյանը։

ԵՄ արձագանքը

Եվրամիությունը ողջունում է հինգ գերիների վերադարձը Հայաստան և կոչ է անում անհապաղ վերադարձնել նաև մնացած 57-ին։ Այս մասին Twitter-ի իր միկրոբլոգում գրել է ԵՄ արտաքին քաղաքականության ծառայության ղեկավարի ներկայացուցիչ Պետեր Ստանոն․

«Դա կամրապնդի երկու երկրների միջև վստահությունը, որն անհրաժեշտ է տարածաշրջանում կայուն խաղաղության համար»։

Ավելի վաղ այս հարցի վերաբերյալ իրենց դիրքորոշումն են հայտնել նաև եվրոպացի պատգամավորները Եվրախորհրդի Խորհրդարանական վեհաժողովի բանաձևում։ Նրանք Ղարաբաղյան հակամարտության կողմերին կոչ են արել անհապաղ գերիների փոխանակում իրականացնել։

Տեղեկություններ Բաքվից

Ադրբեջանում հաղորդվում է, որ ապօրինի զինված խմբավորման կազմում Ադրբեջանի տարածքում ահաբեկչություն իրականացնելու համար մեղադրվող Ալյոշա Արամայիսի Խոսրովյանի նկատմամբ քրեական գործ է հարուցվել։ Թերևս, խոսքն այդ 62 հայ զինծառայողներից մեկի մասին է, որոնք գերեվարվել են 2020 թ-ի դեկտեմբերին։

Ադրբեջանական լրատվամիջոցները հաղորդում են, որ Բաքվի Սաբայիլի շրջանային դատարանում քննվելու է նրա նկատմամբ կալանքը որպես խափանման միջոց ընտրելու մասին միջնորդությունը։

Խոսրովյանը մեղադրվում է քրեական օրենսգրքի հետևյալ հոդվածներով․ 228.1 (հրազենի, դրա մասերի, զինամթերքի, պայթուցիկ նյութերի և սարքերի ապօրինի գնում, փոխանցում, վաճառք, պահպանում, տեղափոխում և կրում), 276 (լրտեսություն), 279.1 (Ադրբեջանի օրենսդրությամբ չնախատեսված զինված կազմավորումների կամ խմբերի ստեղծում, մասնակցություն դրանց ստեղծմանն ու գործունեությանը, դրանց ապահովում զենքով, զինամթերքով և պայթուցիկ նյութերով, զինվորական տեխնիկայով կամ զինվորական սպառազինությամբ) և 318.2 (պետական սահմանի ապօրինի հատում)։