Բաքվի քաղաքային իշխանությունները փակել են սրճարանը՝ տերերին մեղադրելով կոմունիստական և հայկական քարոզչության համար
Բաքվի իշխանություններն առանց դատարանի որոշման փակել են քաղաքի կենտրոնի «26» սրճարանը և ոստիկանության աջակցությամբ դուրս են բերել կահույքն ու այլ գույքը: Դրա համար առիթ է ծառայել սրճարանի անվանումը, իշխանությունները դրանում Բաքվի 26 կոմիսարների անվան այգու ակնարկ են տեսել:
Բաքվի 26 կոմիսարներ հայ բոլշևիկ Ստեփան Շահումյանի գլխավորությամբ խորհրդային պրոպագանդայի կուռքերից էին: Բաքվի կոմունան Բաքվում իշխանության էր մոտ 100 օր՝ 1918թ—ի ապրիլից մինչև հուլիս: 1918թ—ի սեպտեմբերին թուրք—ադրբեջանական բանակների Բաքու մտնելուց հետո կոմիսարները լաստանավով փախուստի են դիմել Կասպից ծովով դեպի Կրասնովոդսկ (ներկայիս Թուրքմենբաշի քաղաքը, սակայն այնտեղ կալանավորվել են և գնդակահարվել բոլշևիկների թշնամի էսերների կողմից): Բաքվի 26 կոմիսարներին պոեմներ, ֆիլմեր են նվիրվել, նրանց անուններով փողոցներ են անվանվել խորհրդային քաղաքներում (Մոսկվայում այդպիսի փողոց կա մինչև հիմա): Ադրբեջանի խորհրդայնացումից հետո կոմիսարների մարմինները բերվել են Բաքու և թաղվել քաղաքի կենտրոնում, այնտեղ էլ հենց պանթեոն է կառուցվել, և այգին անվանվել է 26 կոմիսարների պատվին:
Սեպտեմբերի 8-ին Բաքվի գործադիր իշխանության ղեկավար Հաջիբալա Աբութալիբովը Բաքվի ոստիկանության քաղաքային դեպարտամենտի պետի տեղակալ գեներալ մայոր Սահլաբ Բագիրովի ուղեկցությամբ եկել են «26» սրճարան և առանց դատարանի որևէ որոշման հրահանգել գոցել դռներն ու դուրս բերել կահույքը: Սրճարանը գտնվում էր Գրողների միության շենքի առաջին հարկում Սահիլ այգում (նախկին անվանումը՝ «Բաքվի 26 կոմիսարների այգի»):
Այդ գործողություններին նախորդում էր տեղեկատվությունը որոշ առցանց պարբերականներում և հեռուստաալիքներում այն մասին, թե սրճարանն իբր այդպես է անվանվել ի պատիվ 26 կոմիսարների:
«Ադրբեջանցիների ցեղասպանություն իրականացրած մարդասպանների հետնորդները, ցավոք, կենդանի են մինչ այսօր: Դրա արդյունքում Գրողների միության շենքի ճակատային հատվածի մի մասում հայտնվել է «26» թիվն ու «Twenty six» գրառումն անգլերենով: Թող հայերի համախոհները, որոնք լավ ծանոթ չեն իրենց երկրի պատմությանը, իմանան, որ քանի ադրբեջանցի ժողովուրդը ողջ է, հայերը տեղ չունեն մեր հողի վրա», — ասել է Աբութալիբովն ԱՊԱ գործակալությանը:
Աբութալիբովի հայտարարությունից հետո սրճարանը փակվել է, «26» – «Twenty six» ցուցանակը հանվել, իսկ սրճարանի գույքը՝ դուրս բերվել տարածքից: Տարածքը վարձակալողին իրավապահ մարմինների աշխատակիցներն ուղեկցել են ոստիկանության բաժանմունք:
Փակման օրվա նախորդ օրը սրճարանը վարձակալող Ռամին Մամեդովը «Խազար» հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում ասել է, որ սրճարանի անվանումը ոչ մի կապ չունի Բաքվի կոմիսարների հետ: «26 թիվն ինձ համար երջանիկ թիվ է: Ես 26 տարեկան եմ, ծնվել եմ ամսի 26-ին, մեքենայիս համարը 026 է, բացի այդ մեր սրճարանն էլ գտնվում է համար 26 շենքում: Ինչպես տեսնում եք, ներքին հարդարանի մեջ ոչինչ կոմունիզմի պրոպագանդա չի հիշեցնում»:
Սոցցանցերի օգտատերերն ակտիվորեն քննարկում են այդ իրադարձությունը: Մեծ մասը քաղաքային իշխանությունների գործողությունները չարդարացված է համարում: Ֆեյսբուքյան օգտատերերից մի քանիսի գրառումները ներկայացնենք.
«Եթե օրենքը սրճարանին թույլ է տվել գործել, ապա ոչ մի քաղաքապետ իրավունք չունի այն փակելու: Այլապես նա քաղաքապետ չէ, այլ թագավոր»:
«26 թիվն ընդհանրապես ամենուր պետք է արգելվի: Ինչպես 4-ը՝ ճապոնացիների մոտ: Չի կարելի: Ոչ մի տեղ: Բարձրահարկ շենքերից հանել 26-րդ հարկը, ջնջել այն օրացույցից, զրկանքների ենթարկել բոլոր այդ օրը ծնվածներին: Ես Հաջիբալայի խոսքերից հետո մի քիչ ամաչում եմ, որ տատերիցս մեկը ծնվել է 26 թվականին: Մյուս տատս քաղաքականորեն ավելի գրագետ է եղել, այդ պատճառով էլ մայրս ծնվել է ամսի 27-ին»:
«Հաջիբալան թերևս մոռացել է, որ մեր ազգային բանակի օրը հունիսի 26-ին է: Իսկ առաջին տիկնոջ ծննդյան օրն՝ օգոստոսի 26-ին»:
«Թբիլիսիի կենտրոնում «Պետանվտանգության կոմիտե» անվանումով սրճարան կա: Չեմ կարծում, որ վրացիները խորհրդային իշխանություններից մեզնից պակաս են տուժել, սակայն, չգիտես ինչու, այդ սրճարանը ոչ ոքի մտքով էլ չի անցնում փակել»:
«Աբութալիբովն ասում է, որ հայերը տեղ չունեն Ադրբեջանում: Ինչ ասենք այդ դեպքում Հեյդար Ալիևի «ամենալայն ինքնավարության» վերաբերյալ խոստման մասին:
