«Վտանգավոր է իր անհասկանալիությամբ»․ Արցախի նախագահի հայտարարության մասին
Արցախի նախագահը միացել է նստացույցին
«Ավելի շատ քաղաքացիական ակցիայի է նմանվում, քան քաղաքական գործունեության, ինչը վկայում է այն մասին, որ իրավիճակը մոտենում է անվերադարձ կետի։ Նկատի ունեմ՝ Արցախի սուբյեկտայնության ամբողջական դեմոնտաժ»,- քաղաքագետ Արեգ Քոչինյանը նման կարծիք է հայտնել Արցախի նախագահի՝ նստացույցին միանալու որոշման մասին։
Հուլիսի 17-ի ուշ երեկոյան Արայիկ Հարությունյանն ուղերձով էր հանդես եկել և տեղեկացրել, որ ստեղծված իրավիճակում ավելի արդյունավետ այլ տարբերակ չի գտել և որոշել է դիմել «ծայրահեղ քայլի»՝ միանալ Ստեփանակերտի Վերածննդի հրապարակում ընթացող նստացույցին։ Նման որոշում է կայացրել նաև խորհրդարանի խոսնակը։
Քաղաքագետ Արեգ Քոչինյանի գնահատմամբ՝ նման քայլերը վկայում են այն մասին, որ Արցախի գործիչների համար «ինչ-որ չափով քաղաքականությունն ավարտվել է»։
Հուլիսի 14-ից Արցախում մեկնարկել է անժամկետ համաժողովրդական շարժում։ Դրա շրջանակում Ստեփանակերտի Վերածննդի հրապարակում մարդիկ նստացույց են անցկացնում։ Նպատակն Արցախի ապաշրջափակումն է։
Նախորդ տարվա դեկտեմբերից Ադրբեջանը փակ է պահում ԼՂ-ը արտաքին աշխարհին կապող միակ ճանապարհը՝ Լաչինի միջանցքը։ Հունիսի 15-ից դադարեցված է նաև հումանիտար բեռների մուտքը։ Արձագանքելով միջանցքի բացման վերաբերյալ տարբեր երկրներից հնչող կոչերին՝ Բաքուն հայտարարում է, թե պատրաստ է հումանիտար մատակարարումներ ապահովել Աղդամից։ Ադրբեջանական այս օրակարգն օրերս առաջ էր մղվել նաև բրյուսելյան բանակցությունների ժամանակ։ Ադրբեջանի՝ Աղդամից Լեռնային Ղարաբաղ մատակարարումներ իրականացնելու պատրաստակամության մասին հայտարարել էր Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելը։
«Դիմելու ենք ավելի կոշտ գործողությունների»․ Արցախի նախագահ
Ուղերձում Արայիկ Հարությունյանը ներկայացրել է վերջին 7 ամիսներին ԼՂ-ում ստեղծված ծանրագույն իրավիճակը։ Ընդգծել է, որ նստացույցին միանալու որոշում է կայացրել՝ «հաշվի առնելով վերահաս հումանիտար ու անվտանգային աղետը»։
«Սա լրացուցիչ ճիգ ու ահազանգ է միջազգային գործնական ուշադրություն գրավելու, հորդորելու միջազգային հանրությանը կատարել իր ստանձնած պարտավորությունները, մղելու հայ ժողովրդին և մեր բոլոր բարեկամներին ակտիվ ու անհապաղ գործողությունների»,- ընդգծել է նա։
Վստահ է՝ տարբեր երկրներում նստացույցներ, բողոքի ու իրազեկման այլ զանգվածային արշավներ իրականացնելու միջոցով հնարավոր է «շոշափելի արդյունք» ապահովել պայքարում:
Նստացույցին միանալը բնորոշել է որպես իր սահմանադրական, քաղաքացիական ու ազգային պարտավորությունների կատարմանն ուղղված ծայրահեղ քայլ։ Ըստ նրա՝ այդ քայլը որևէ կերպ էականորեն չի ազդելու պետական կառավարման համակարգի գործունեության վրա:
«Եթե մեկ շաբաթվա ընթացքում միջազգային միջամտությամբ Արցախի ժողովրդի վիճակը չվերադառնա քիչ թե շատ կայուն ու բնականոն հուն, ապա դրանից հետո մենք դիմելու ենք ավելի կոշտ գործողությունների և՛ Արցախում, և՛ դրանից դուրս»,- հայտարարել է նա՝ առանց մանրամասնելու՝ ինչ գործողությունների մասին է խոսքը։
Փորձագիտական կարծիք
Անվտանգային քաղաքականության հետազոտական կենտրոնի նախագահ, քաղաքագետ Արեգ Քոչինյանը Լեռնային Ղարաբաղի իշխանությունների կողմից որևէ քաղաքականություն իրացնելու հնարավորություններ չի տեսնում։ Համաժողովրդական նստացույցին միանալու Արցախի նախագահի որոշումը որակում է որպես «քաղաքականության բացակայություն».
«Այս քայլը վկայում է այն մասին, որ Ադրբեջանի պահանջները չբավարարելու ուղղությամբ որևէ կոնկրետ հնարավորություն, սցենար, ծրագիր չի երևում»:
JAMnews-ի հետ զրույցում նա նշել է, որ պատկերացում անգամ չունի, թե ինչ կոշտ քայլերի մասին է խոսում Արայիկ Հարությունյանը։
«Չեմ կարծում, թե սպառնալիք է։ Կարող է ավելի կոշտ քաղաքացիական ակցիա նկատի ունենալ, օրինակ՝ հացադուլ»,- նկատել է նա։
Կոշտ գործողությունների դիմելու մասին հայտարարությունն, ըստ քաղաքագետի, «վտանգավոր է իր անհասկանալիությամբ»։
Կարծում է՝ պետք է ռազմավարական հաղորդակցությունն ավելի մտածված անել։
Դժվարանում է ասել՝ ինչի է հնարավոր հասնել քաղաքացիական ակցիաներով։ Մյուս կողմից նկատում է՝ դրանք որևէ կերպ չեն խանգարում, չեն վնասում։ Ասում է՝ պետք է փորձել աշխարհի տարբեր մասերում հնարավորինս բարձրացնել մարդկանց տեղեկացվածությունը, ուշադրություն հրավիրել «օրհասական խնդրի»՝ Լաչինի միջանցքի բացման վրա։
Քոչինյանի գնահատմամբ՝ Հայաստանն ու Արցախն այն բացելու կարողություն չունեն։
«Եթե նման բան լինի, դա կարող են անել միայն միջազգային շատ լուրջ ճնշման արդյունքում»,- նշում է նա, բայց նաև հիշեցնում միջազգային դատարանի՝ պարտադիր ուժ ունեցող որոշումների չկատարման մասին։
Շեշտում է՝ Լաչինի միջանցքը փակ պահելն Ադրբեջանի համար դարձել է կարևորագույն գործիք Հայաստանի և Արցախի հետ հարաբերություններում։ Բացառում է, որ Բաքուն ինքնակամ հրաժարվի այդ գործիքից։ Հավանական է համարում, որ ժամանակ առ ժամանակ բացեն-փակեն միջանցքը՝ մարդկանց հոգեբանական ճնշման ենթարկելու համար կամ էլ թույլ տան միայն ելքը ԼՂ-ից։
Հայկական կողմն, ըստ նրա, պետք է կենտրոնանա երկու հարցի վրա՝
- ապահովել Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը,
- եթե դեռ հնարավոր է, ապահովել, որ Արցախում մնա հայկական բնակչություն՝ անկախ սուբյեկտայնությունից, կարգավիճակից և այլնից։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
Արցախի նախագահը միացել է նստացույցին