«Ամենակարևորը գործընթացն առաջ մղելն է». ԵՄ մոտեցումը հայ-ադրբեջանական բանակցություններին
Տոյվո Կլաարի հարցազրույցը Երևանում
Դրական թափ կա, կարևոր է զարգացնել այն, առաջ մղել գործընթացը: Հայ-ադրբեջանական բանակցությունների մասին նման կարծիք է հայտնել Հարավային Կովկասում Եվրամիության հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարը, որն այս օրերին պաշտոնական այցով Երևանում է:
Նա արդեն հանդիպել է վարչապետ Փաշինյանի, արտգործնախարարի, Անվտանգության խորհրդի քարտուղարի հետ։ Երևանյան այցի ավարտից հետո Կլաարը մեկնելու է Բաքու:
«Ազատության» հետ զրույցում ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչն անդրադարձել է Երևանից և Բաքվից ստացվող ուղերձներին, հայ-ադրբեջանական բանակցությունների բրյուսելյան և մոսկովյան ձևաչափերին, ԼՂ կարգավիճակին: Մասնավորապես, նա ասել է, որ առանց Ղարաբաղի հայերի կարծիքը հաշվի առնելու հնարավոր չէ հասնել կարգավորման։
Հարավային Կովկասում Եվրամիության հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարի երևանյան հարցազրույցի կարևոր թեզերը։
«Որոշակի արդյունքներ է տվել»․ բրյուսելյան հանդիպման մասին
Հայաստանի և Ադրբեջանի մայրաքաղաքներից Կլաարը, ընդհանուր առմամբ, դրական ուղերձներ է ստանում: Նկատում է՝ մի քանի շաբաթ առաջ Բրյուսելում տեղի ունեցած Հայաստանի և Ադրբեջանի առաջնորդների հանդիպումը, որը կայացել էր Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի միջնորդությամբ, «որոշակի արդյունքներ է տվել»։
Այս կապակցությամբ Կլաարը, մասնավորապես, հիշեցրել է եռակողմ հանդիպմանը հաջորդած սահմանային հանձնաժողովի առաջին նիստի մասին, որը պետք է կայանար դեռ ապրիլին, բայց շարունակ հետաձգվում էր։ Այս շարրքում նա խոսել է նաև Հայաստանի և Ադրբեջանի փոխվարչապետների և նրանց ռուս գործընկերոջ մոսկովյան հանդիպման մասին: Այս ձևաչափով հանդիպումները ևս արդեն կես տարի է դադարել էին։
«Պետք է հասնել համապարփակ կարգավորման»․ ԼՂ հակամարտության մասին
Հայաստանում դրական ընդունվեց հատկապես Տոյվո Կլաարի կարծիքն այն մասին, որ Ղարաբաղի հայերը պետք է լինեն հակամարտության կարգավորման մաս՝ ինչ ձևով էլ որ դա տեղի ունենա․
«Շատ պարզ է, որ Ղարաբաղում ապրող մարդիկ հիմնարար շահագրգռվածություն ունեն համապարփակ կարգավորման հասնելու հարցում: Եվ անձամբ ես չեմ տեսնում, թե ինչպես կարող ենք հասնել նման կարգավորման՝ առանց այդ մարդկանց կարծիքն ու տեսակետը հաշվի առնելու»։
Կլաարը շեշտում է՝ բրյուսելյան վերջին բանակցություններից հետո Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի հայտարարությունը չէր ընդգրկում այն բոլոր խնդիրները, որոնք պետք է լուծվեն:
Այս կարծիքը Եվրոպացի պաշտոնյան հայտնել է՝ ի պատասխան դիտարկմանը, թե՝ Միշելի հայտարարությունում անդրադարձ կար ԼՂ-ի էթնիկ հայերի իրավունքներին, բայց ոչ ապագա կարգավիճակին.
«Սա պետք է լինի համապարփակ կարգավորում։ Մենք բոլորս գիտենք, թե ինչպես սկսվեց հակամարտությունը, այն պետք է վերջնականապես փակվի։ Նախագահ Միշելն իր հայտարարության մեջ էլի շատ բան չի նշել։ Բայց փաստն այն է, որ մենք միշտ ընդգծել ենք, որ հակամարտության համապարփակ կարգավորումն անհրաժեշտ է, և մենք հենց դրա ուղղությամբ ենք աշխատում»։
«Եվրամիության միակ շահն է՝ օգնել գործընթացին»․ ԼՂ կարգավիճակի մասին
Ինչ վերաբերում է Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի անորոշությանը, ըստ Տոյվո Կլաարի, ներկա պահին ամենակարևորը գործընթացի առաջմղման փորձերն են․
«ԵՄ-ն չի պնդում, թե ունի որևէ բանի հեղինակային իրավունք: Մենք շահագրգռված ենք առաջընթաց տեսնելու ու դրան աջակցելու մեջ, և դա, կարծում եմ, այն է, ինչին Շառլ Միշելը կարողացավ հասնել առաջնորդների հետ իր երեք հանդիպումների, ինչպես նաև նախագահներ Մակրոնի, Ալիևի և վարչապետ Փաշինյանի հետ իր հանդիպման միջոցով։ Եվ դա այն է, ինչ մենք ուզում ենք անել»:
Դիվանագետը հիշեցրել է, որ բացի բրյուսելյան ձևաչափից, կա նաև մոսկովյանը: Եվ ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչը ողջունել է փոխվարչապետների եռակողմ հանձնաժողովի նիստերի վերսկսումը մոսկովյան ձևաչափի շրջանակում․
«Դա հոյակապ է, շատ լավ է, եթե այն մեզ առաջ տանի ճիշտ ուղղությամբ: Եվրամիության միակ ու միակ շահն է՝ օգնել գործընթացին ու օգնել հասնելու կայուն և համապարփակ կարգավորման»:
Տոյվո Կլաարի հարցազրույցը Երևանում
