Ադրբեջանում շարունակում են արգելափակել համացանցի միջոցով կատարվող միջազգային զանգերը
Մայիսի կեսերից Ադրբեջանում գրեթե անհնար են դարձել միջազգային տեսա և ձայնային զանգերը համացանցով՝ WhatsApp և Skype մեսինջերների միջոցով:
Ի սկզբանե բարձրաձայնվեց ոչ պաշտոնական վարկածը, որ դա հարկադրված միջոց է, որը կիրառվել է տրանսպորտի, կապի և բարձր տեխնոլոգիաների նախարարության կողմից Իսլամական համերաշխության խաղերի ժամանակ համացանցում գերլարումը կանխարգելելու նպատակով: Այդպիսի վարկած էր առաջ քաշում «Մուլտիմեդիա» հասարակական կազմակերպության նախագահ Օսման Գյունդուզը:
Սակայն մայիսի 22-ին Իսլամիադան ավարտվեց, հյուրերը մեկնեցին, բայց մեսինջերներով արտասահման զանգահարել մինչ այսօր հնարավոր չէ:
Նախարարությունն այս փաստը չի բացատրում: Մամուլի ծառայության աշխատակիցը «Թուրան» տեղեկատվական գործակալությանն ասել է, որ ոչ մի սահմանափակում այդ մեսինջերների աշխատանքում չկա:
Ինչպես նախարարության ղեկավարությունն, այնպես էլ Ադրբեջանի իշխանամետ պատգամավորները բազմիցս խոսել են համացանցով կատարվող միջազգային զանգերի «կարգավորման» անհրաժեշտության մասին:
Անկախ փորձագետները դեմ են արտահայտվել այդ պլաններին:
Իրավաբան Ալեսկեր Մամեդլին պնդում է, որ պետությունն իրավունք չունի միջամտելու քաղաքացիների և մեսինջերի միջև երկկողմանի հարաբերություններին: Տեղի ունեցածի իրական պատճառները նախարարության կառույցներում ֆինանսական եկամուտ հավաքելու ցանկությունն է, որը այն չի ստացել բաժանորդների կողմից արտասահմանյան սոցցանցերի և մեսինջերների օգտագործման արդյունքում, ինչպես նաև յուրաքանչյուր բաժանորդի մասին անհատական տեղեկատվություն ստանալու մտադրությունը, կարծում է Մամեդլին:
ՏՏ ոլորտի փորձագետ Իլգար Միրզան բջջային հեռախոսային օպերատորների առևտրային շահերի մասին վարկած առաջ քաշեց, որոնք ճնշում են գործադրում նախարարության վրա, որպեսզի պետությունը սահմանափակի սոցցանցերի և մեսինջերների աշխատանքը, որոնք մրցակցում են հեռախոսային ընկերությունների հետ միջազգային կապի ոլորտում: Հեռախոսային ընկերությունները վնասներ են կրում, քանի որ արտասահմանում գտնվող ընկերոջ հետ Skype-ով խոսելն ավելի հարմար է, իսկ խոսակցության համար վճարել պետք չէ: Վճարում ենք միայն ինտերնետի օգտագործման համար, ասել է Միրզան contact.az կայքին:
Ադրբեջանում սոցցանցերի օգտատերերն ընդհանուր առմամբ մեսինջերների արգելափակմանը բացասական են վերաբերվում, սակայն կան նաև ըմբռնումով են մոտեցողներ։ Մի քանի մեջբերումներ ենք ներակայցնում սոցցանցերից և ֆորումներից.
— «Իմ կարծիքով՝ ավելի լավ է մի քիչ առանց Ուոթսափ ապրել, քան ահաբեկչության զոհ դառնալ: Ինչպես կարող էիք նկատել, մեր պաշտպանության մարմիններն այդ խնդիրը լավ են կատարում: Դուք ապրում եք շատ անվտանգ երկրում: Արժե մի փոքր այլ միջավայրում ապրել հասկանալու համար, թե որքան կարևոր է պաշտպանվածություն զգալը: Եվ ինչ-որ զրկանքներ կրել դրա համար»:
— «Ընկերությունը, որտեղ ես աշխատում եմ, հիմա չի կարող առցանց տեսակոնֆերանսներ անցկացնել և արտասահմանյան գործընկերների հետ հարցեր քննարկել հարմար, ժամանակակից ձևաչափով»:
— «Մի՞թե դուք լուրջ կարծում եք, որ դրանով կարելի է ահաբեկչություն կանխել: Մինչ մենք մեզ բացատրում ենք արգելափակման պատճառները և արդարացումներ գտնում, նրանք շարունակում են փող քամել»
— «Իմ աչքի առջև 9-րդ դասարանի աշակերտը VPN ծրագրի միջոցով հեշտությամբ Սկայպ միացրեց: Մի՞թե իշխանությունները մտածում են, որ հիպոթետիկ ահաբեկիչները չգիտեն, թե ինչպես շրջանցել արգելքը»: