Աբխազ պաշտոնյաներին արգելել են մասնակցել հասարակական կազմակերպությունների կազմակերպած միջազգային հանդիպումներին
Աբխազիայում ղեկավար կառույցների աշխատակիցներին արգելում են մասնակցել հասարակական կազմակերպությունների կողմից կազմակերպած ցանկացած միջազգային հանդիպման: Այլ կերպ ասած, նրանց, ովքեր այսպես թե այնպես մասնկացում են Աբխազիայում որոշումների կայացմանն, արգելված է մասնակցել միջազգային հանդիպումներին, որոնք կազմակերպում են հասարակական կազմակերպությունները:
Այս որոշումը կայացրել է Աբխազիայի նախարարների կաբինետը, այն տեղադրված է կառավարության պաշտոնական կայքում: Ընդհանուր առմամբ, կաբինետը հասարակական կառույցների համար այդպիսի կարգավորումների տպավորիչ ցուցակ է նախապատրաստել. կայքում ավելի քան 100 հաղորդագրություն կա:
Դրանց թվում Աբխազիայում քաղաքացիական ակտիվությանը վերաբերող ևս մեկ հանձնարարական կա. գերատեսչությունները պետք է «[նախարարների կաբինետին] զեկուցեն Աբխազիայի Հանրապետության տարածքում միջազգային հասարակական կազմակերպությունների գործունեության մասին»:
Նման սահմանափակումներ Աբխազիայում առաջին անգամ են ընդունվում: JAMnews-ն առաջարկել է հասարակական կազմակերպությունների ներկայացուցիչներին, ինչպես նաև իրավաբաններին մեկնաբանել որոշումները:
Ի՞նչ են խոսում հասարակական կազմակերպություններում
Աբխազիայի հումանիտար ծրագրերի փոխտնօրեն Լիանա Կվարչելիան կարծում է, որ նախարարների կաբինետի մեծ քանակությամբ հանձնարարականների ի հայտ գալը խոսում է կարգապահությունը խստացնելու և ենթակա կառույցների գործունեությունն առավել ուշադիր վերահսկելու՝ նոր ղեկավարության ցանկության մասին:
Սակայն հասարակական կազմակերպությունների կազմակերպած արտասահմանյան ուղևորություններին պաշտոնյաների մասնակցության արգելքը «հարցեր է առաջացնում», ասում է նա:
«Եթե հանձնարարականում ասվեր, որ պաշտոնյաների բոլոր ուղևորությունները պետք է համաձայնեցվեն նախարարների կաբինետի հետ, ես դրանում ոչ մի բացասական բան չէի տեսնի: Դա նորմալ է, պաշտոնյան պարտավոր է իր գործողությունները համաձայնեցնել վերադաս ղեկավարության հետ:
Սակայն երբ խոսվում է առանց վերապահումների արգելքի մասին, ես նման ձևակերպումը հասկանում եմ որպես հասարակական կազմակերպությունների հանդեպ բացասական վերաբերմունքի արտահայտում: Այնպիսի տպավորություն է, որ հանձնարարականի նպատակը ոչ թե արգելքն է, այլ հասարակական կազմակերպությունների հանդեպ հանրային կերպով որոշակի վերաբերմունքի արտահայտումը:
Պաշտոնական անձանց մասնակցությամբ միջոցառումները, որոնք կազմակերպում են հասարակական կազմակերպությունները, պետք է ոչ թե արգելել, այլ համաձայնեցնել: Յուրաքանչյուր հստակ դեպքում պետք է հասկանալ ուղևորության նպատակահարմարությունը, մասնակցության ձևաչափը: Իրոք, եթե անտեսենք այսպիսի պահերը, Աբխազիայի համար անընդունելի ձևաչափով միջազգային հանդիպմանը կամ ճանաչողական այցերին պաշտոնական անձանց չմտածված մասնակցությունը, միջազգային կազմակերպությունների կողմից դա կարող է մեկնաբանվել Աբխազիայի համար ոչ շահեկան ձևով: Թեև դա էլ ճակատագրական չէ:
Հենց հասարակական կազմակերպությունների կողմից կազմակերպած գործընթացների միջոցով պաշտոնական անձինք կարող են հաղորդակցվել կարևոր միջազգային հարթակներին, որոնք սովորաբար փակ են արևմտյան երկրների կողմից չճանաչված պետությունների պաշտոնական անձանց համար:
Իսկ Աբխազիայի շահերն զարգացնելու համար կարևոր է, որ Աբխազիայի շահերը բարձրաձայնվեն պաշտոնական ներկայացուցիչները:
Կարծում եմ, որ նոր վարչապետը դա շատ լավ հասկանում է, քանի որ ոչ հեռավոր անցյալում ինքն էր գլխավորում Առևտրաարդյունաբերական պալատը. չէ՞ որ դա Աբխազիայի ամենախոշոր հասարակակն կազմակերպությունն է: Որքան գիտեմ, նրանք բազմիցս արտասահմանյան ուղևորություններ են կազմակերպել՝ Աբխազիայի պաշտոնական անձանց մասնակցությամբ: Առավելևս տարօրինակ էր նման հանձնարարական կարդալը»:
Լիանա Կվարչելիան ասում է, որ, թեև այդ որոշումները կայացվել են միայն հիմա, գործընթացն ինքնին նոր չէ: Վերջին տարիներին գործադիր իշխանության ներկայացուցիչները հրաժարվում էին մասնակցել Եվրոպայում անցկացվող միջոցառումներին, որոնք կազմակերպվում էին Հումանիտար ծրագրերի կենտրոնի մասնակցությամբ, թեև ոչ մի ֆորմալ արգել չի եղել՝ ի տարբերություն խորհրդարանի պատգամավորների:
«Ես, այնուամենայնիվ, հույս ունեմ, որ նախարարների կաբինետի նոր ղեկավարությունն ավելի բաց կլինի հասարակական կազմակերպությունների հետ փոխազդեցության համար», — JAMnews-ին ասել է Լիանա Կվարչելիան:
Պաշտոնյաների իրավունքների խախտում
Իրավաբանի մեկնաբանությունը JAMnews-ի համար, որը չցանկացավ իր անունը նշել:
«Իրավաբանական տեսանկյունից գործադիր իշխանության կենտրոնական մարմինների աշխատակիցների համար այն ուղևորությունների մասնակցելու արգելքը, որը կազմակերպում են հասարակական կազմակերպություններն, ինքնակամ և չհիմնավորված որոշում է, որը հակասում է սահմանադրությանը, քանի որ ընդհանուր առմամբ սահմանափակում է մարդու ազատությունը:
Որոշումը սահմանափակում է ոչ միայն ազատ տեղաշարժը, այլ նաև քաղաքացիական հասարակության հետ հարաբերվելու իրավունքն, այդ թվում՝ հասարակական կարևորություն ունեցող հարցերի շուրջ:
Իր մյուս հանձնարարականով, որի համաձայն՝ պետք է զեկուցել Աբխազիայում միջազգային կազմակերպությունների գործունեության մասին, նախարարների կաբինետն անվստահություն է հայտնում ողջ միջազգային և աբխազական քաղաքացիական հանրությանը: Նա մոռանում է մի շարք միջազգային կազմակեպրությունների հումանիտար ներդրման մասին
Քիչ հավանական է, որ պետական կառույցների աշխատակիցներից ինչ-որ մեկը կվրդովվի և կդիմի Սահմանադրական դատարան: Այդ պատճառով էլ պետք է միջամտի նախագահը: Նա՝ որպես մարդու իրավունքների և սահմանադրության պահպանման երաշխավոր, կարող է չեղարկել այդ որոշումը»:
Կարծիքներ սոցցանցերից
Սոցցանցերում քննարկումը նոր է սկսվել, երկու տիպիկ մեկնաբանություն ենք մեջբերում:
«Որոշումը կայացվել է բացառապես որոշակի պաշտոնյաների համար, մնացածը ֆոն է»:
«Երբ Վրաստանը խոչընդոտում է միջազգային մրցույթներին մեր երեխաների կամ մարզական թիմերի մասնակցությանը, մենք խոսում ենք տեղաշարժվելու, զարգանալու և այլ իրավունքների խախտման մասին: Հիմա իրենք են սկսել արգելել: Մեկուսացումը մի դարդ է, սակայն ինքնամեկուսացումից մարազմի հոտ է գալիս»:
