Մասնավոր դպրոցները Հայաստանում պահանջված են․ ծնողներն այլընտրանք են փնտրում
Մասնավոր դպրոցները Հայաստանում պահանջված են
Հայաստանում, ավելի ստույգ՝ Երևանում, մասնավոր դպրոցների մեծ պահաջարկ կա: 50-ից ավելի մասնավոր դպրոցներում կրթությունը վճարովի է, կրթության որակը` տարբեր։ Ծնողը կարող է ընտրել՝ ելնելով դրանից, թե ուսման որակի ինչ ակնկալիքներ ունի տվյալ կրթօջախից, կրթական ծրագրից, ինչ հավելյալ ծառայություններ է ուզում ստանալ:
Մասնավոր դպրոցների վարձավճարները բարձր են։ Որոշ դեպքերում գերազանցում են նույնիսկ բուհական վարձավճարները՝ տարեկան հասնելով մինչև 3,5 մլն դրամի:
Եթե ծնողները պատրաստ են վճարել, ուրեմն կարևորում կրթության որակը։ Մասնավոր դպրոցների միջոցով նրանք փորձում են իրենց երեխաների համար հետագա աճի նախադրյալներ ստեղծել:
- «Արհեստական բանականության սերունդ». ՀՀ-ում մեկնարկել է փորձարարական ծրագիր
- Երեխաների շրջանում քաղցրավենիք օգտագործելու ցուցանիշով ՀՀ-ն առաջատար է
- Հայաստանի 220 ուսուցիչներ ստանում են 400 հազար դրամից ավելի աշխատավարձ
Մի ընտանիքի պատմություն
Հասմիկն իր 10-ամյա տղային պետական դպրոցից տեղափոխել է մասնավոր դպրոց, որի համար ամսական վճարում է 70 հազար դրամ: Տեղափոխումը պայմանավորում է ոչ թե կրթության որակով, այլ երեխայի հանդեպ ուսուցիչների վերաբերմունքով:
«Ես երկու տեղ եմ աշխատում։ Շատ ժամանակ չեմ ունենում երեխայի կրթությամբ զբաղվելու համար։ Որպեսզի միշտ դասերին պատրաստ լինի, դպրոցից դուրս երեխան գնում էր դասապատրաստման։ Դրա համար 40 հազար դրամ էի վճարում: Անկեղծ ասած, որակից գոհ չէի։ Կարծես անգիր էր անում առանց հասկանալու»,- պատմում է Հասմիկը:
Նրա խոսքով՝ ուսուցիչները երեխայի ունեցած գիտելիքների, ունակությունների մասին հարցերին, նույն պատասխանն են միշտ տվել։ Ասել են, եթե դասերից դուրս իրենց մոտ լրացուցիչ պարապի, հնարավոր է և հասցնի ընկալել առարկան, հետ չընկնի համադասարանցիներից:
Արդեն մեկ տարի է, ինչ երեխան հաճախում է մասնավոր դպրոց։ Եվ մայրն արդեն զգում է, թե ինչ հաջողությունների է երեխան հասել․
«Նախ ինքնուրույն է պատրաստվում դասերին։ Այն, ինչ չի հասկանում, դասերից հետո նաև տնից նամակագրությամբ պարզաբանում է ուսուցիչների հետ: Դարձել է ավելի ինքնավստահ, սկսել է գրքեր կարդալ։ Օնլայն անգլերեն է սովորում երկու դասընկերների հետ: Ինձ մտահոգող ճնշվածությունն անցել է։ Ինքը շատ էր նեղվում, որ ուսուցիչներն իրեն չէին նկատում կամ դաս պատասխանելիս միշտ վատ էին տրամադրվածություն էին ունենում»։
Նոր դպրոցում ծնողին չեն խոստացել, որ երեխան նկատելի կրթական հաջողություններ կունենա։ Փոխարենն ասել են՝ կլինի այնպիսի միջավայր, որտեղ խրախուսվում է գիտելիքը, հետազոտական աշխատանքն ու ինքնակրթությունը:
Հասմիկն ասում է, որ ինքը պետական դպրոցում է գիտելիք ստացել։ Ազատ տիրապետում է երեք լեզուների, երբեք չի վատաբանել հանրակրթությունը։ Ավելին համարել է, որ երեխային պետք չէ կտրել իր տարածքի դպրոցից և այսպես կոչված «էլիտար կրթության» ուղարկել մասնավոր դպրոց․
«Անկեղծ ասած, եթե երեխայի հանդեպ ուսուցիչների այդ անհասկանալի պահվածքը չլիներ, նորմալ գիտելիքներ ստանար պետական դպրոցում, այլ կրթօջախ չէի դիտարկի։ Ընտանիքի հիմնական աշխատողը ես եմ, և այլ պարտադիր ծախսեր էլ կան իմ ուսերին, բացի մասնավոր դպրոցի վարձից: Բայց զգացի, որ երեխան կոտրվում է, ինքնագնահատականի խնդիր ունի, որը կարող է ճակատագրական լինել հետագայի համար։ Այդ պատճառով որոշեցի մասնավոր դպրոց փնտրել»:
Ընդ որում, ասում է՝ նախկին դպրոցի տնօրենն ու դասղեկը չէին ընդունում խնդիրը։ Ավելին, Հասմիմ խոսքով՝ հենց իրեն էին մեղադրում, թե տղային բամբակների մեջ է մեծացնում․
«Այդ շրջանում իրոք մտածում էի, գուցե ճիշտ են, խնդիրը իմ կամ մեր ընտանիքի ներսում է։ Բայց ունեցա այդ համարձակությունը և դպրոցը փոխելու որոշում կայացրի: Հիմա ինձ համար ավելի բարդ է։ Երեխային առավոտյան տանում եմ դպրոց, հետո երկու տրանսպորտ փոխելով՝ գնում աշխատանքի: Սակայն այդ դժվարությունն աննկատ է դառնում, երբ երեխան երեկոյան ոգևորված պատմում է դասերի, ուսուցիչների և երազանքների մասին: Սկսել է հետաքրքրվել ռոբոտաշինությամբ»:
Մայրը շատ չի խոսում մասնավոր դպրոցի կրթության որակի մասին։ Բայց նկատում է միջավայրի փոփոխությունը, ուսուցիչների դրական տրամադրվածությունը, կրթության պրակտիկ մասի պարտադիր անցկացումը:
«Գրեթե բոլոր առարկաների տեսական մասից բացի ունենում են գործնական, լաբարատոր դասաժամեր։ Դրանցից մեկի ժամանակ էլ իմ տղան այնքան է տարվել տեխնիկայով, որ դասարանցիներն ու ուսուցիչը սենյակից դուրս են եկել, իսկ ինքը մնացել է կողպված տարածքում»,- ժպտալով պատմում է նա:
Ինչ սպասելիքներ ունեն ծնողները մասնավոր դպրոցներից
Ֆեյսբուք սոցիալական ցանցում #մասնավորդպրոց հեշթեգով որոնումների արդյունքում հետաքրքիր մանրամասներ են ի հայտ գալիս: Ծնողներին վարձավճարներից ավելի հետաքրքրում է՝ արդյո՞ք դպրոցն ունի
- երեխաների տեղափոխման ծառայություն,
- առողջ սնունդով ճաշացանկ,
- պարտադիր դասապատրաստում,
- արտասահմանում ճամբարների կազմակերպման հնարավորություն և այլն:
Վճարովի կրթությունից հիմնական սպասելիքները մի քանիսն են․
- երեխայակենտրոն միջավայր,
- անալիտիկ մտածողություն խթանող կրթություն,
- արվեստի և արհեստների ուսումնասիրության հնարավորություն:
Ծնողներն ուզում են, որ երեխաներին թվանշաններով չծանրաբեռնեն, բացահայտեն ուժեղ կողմերը, սովորեցնեն մտածել և ոչ թե անգիր անել։
Փորձագիտական կարծիք
«Մեկ ձայն» անկախ դպրոցների հայկական ասոցացիայի գործադիր տնօրեն Շամամ Գևորգյանն ասում է, որ մասնավոր դպրոցների աճը պետական դպրոցների հաշվին չէ․
«Հայաստանում, վստահ եմ՝ նաև այլ երկրներում, ծնողները միշտ պետական կրթությանն այլընտրանք են փնտրում: Կրթական հաստատություն փնտրելիս՝ նրանք կարևորում են երկարօրյայի, տեղափոխման և նման ծառայությունների առկայությունը։ Որովհետև աշխատանքի ծանրաբեռնվածության պատճառով դժվարանում են այդ ամենով անձամբ զբաղվել»:
Փորձագետը համոզված է, որ մասնավոր դպրոցներ ընտրում են ոչ միայն հարուստ, վճարունակ ծնողները.
«Շատերն ընտրում են մասնավոր դպրոց, որովհետև ուզում են այլ կրթական ծրագիր, հետաքրքիր միջավայր, հագեցած դասապրոցես։ Մարդիկ ցանկանում են, որ իրենց երեխան անհատական վերաբերմունք ստանա դպրոցում»:
Միաժամանկ Շամամ Գևորգյանն ընդունում է, որ մարզերում մասնավոր դպրոցների բացակայության պատճառներից է հենց մարդկանց վճարունակությունը.
«Մայրաքաղաքում մարդիկ մտածում են նաև, որ մասնավոր դպրոցների միջոցով իրենց երեխան ավելի շատ հնարավորություններ կստանա, այդ թվում՝ կրթությունը արտասահմանում շարունակելու համար»:
Տարեցտարի, ըստ նրա, մասնավոր նոր դպրոցներ են բացվում, պետության կողմից համապատասխան լիցենզավորում ստանում։ Իսկ կրթության համապատասխանությանը հետևում է կրթության տեսչական մարմինը:
Հայաստանում այս պահին պետական և մասնավոր կրթությունը տարանջատված են, ավելին՝ հակադրված:
Սակայն Շամամ Գևորգյանն ասում է՝ բոլոր սովորողները, ի վերջո, Հայաստանի քաղաքացիներ են, նրանց բոլորի գիտելիքը ծառայելու է այս երկրին.
«Շատ լավ կլինի եթե պետությունը համագործակցի մասնավոր դպրոցների հետ, օգտագործի նրանց կարողությունները պետական դասավանդման կարիքների համար: Օրինակ, պետությունն իր դպրոցների պրակտիկ դասաժամերը կարող է պատվիրակել մասնավոր դպրոցների լաբորատորիաներին: Արդյունքում, բոլոր կողմերն օգուտներ կստանան այս համագործակցությունից։ Նաև կհաղթահարվի կրթության բևեռացումը և որալյալ գիտելիքը հասանելի կլինի անհամեմատ ավելի շատ դպրոցականների»:
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
Մասնավոր դպրոցները Հայաստանում պահանջված են
