ԱՄՆ, ցույցեր․ ինչո՞ւ են գեներալներն ու նախկին նախագահները դեմ Թրամփին
Ամերիկան հունիսի 4–ին հրաժեշտ է տվել Ջորջ Ֆլոյդին, որի մահը ոստիկանության կողմից ձերբակալման պահին զանգվածային հուզումների պատճառ է դարձել՝ հարյուր հազարավոր մարդկանց մասնակցությամբ։
Սակայն ցույցը չի ավարտվել։ Շատերն ասում են, որ սա դեռ սկիզբն է։
Աղբյուր՝ CNN
Ինչո՞ւ է մահացել Ջորջ Ֆլոյդը
Ջորջ Ֆլոյդն ամերիկյան Մինեապոլիս քաղաքի սևամորթ բնակիչ էր։ Մայիսի 25–ին նա ձերբակալվել է այն կասկածանքով, որ խանութում վճարում է արել կեղծ 20-դոլարանոցով։ Նախկինում Ջորջը պատասխանատվության էր ենթարկվել իրավախախտումների համար։
• Ամերիկան այրում է ոստիկանական մեքենաներ և պառկում գետնին՝ կրկնելով «Շունչս կտրվում է»։ Ֆոտոռեպորտաժ
Ձերբակալման պահին Ջորջը մահացել է այն պատճառով, որ ոստիկանը երկար ժամանակ ծնկով սեղմած է պահել նրա կոկորդը՝ չնայած ձերբակալվածի «Շունչս կտրվում է» և «Մի սպանիր ինձ» բացականչություններին։
Դաժան ձերբակալության հետևանքները
Ֆլոյդի ձերբակալման և մահվան ընթացքը տեսանկարահանել և սոցցանցերում են տեղադրել անցորդները։ Դա զանգվածային հուզումների սկիզբ է դրել սկզբից Մինեապոլիսում, այնուհետև՝ ամերիկյան մյուս քաղաքներում։
Սկզբից ցույցը բացառապես խաղաղ բնույթ էր կրում։ Գլխավոր կարգախոսը «Սևամորթների կյանքերը նույնպես նշակություն ունեն» արտահայտությունն էր։
Սակայն շուտով խաղաղ ակտիվիստներին էին միացել խուլիգաններ։ Սկսվել էր ոստիկանական բաժանմունքների և մեքենաների հրդեհում, խանութների թալան։
ԱՄՆ 40 քաղաքներում, այդ թվում՝ Նյու Յորքում, Վաշինգտոնում, Սան Ֆրանցիսկոյում, պարետային ժամ է սահմանվել, փողոց է դուրս բերվել ազգային գվարդիան։
Ընդ որում, ցույցերը հիմնականում խաղաղ և կառուցողական բնույթ են կրում։
Ողջ աշխարհն է տեսել կադրերը, որոնցում սպիտակամորթ ոստիկանները Վաշինգտոնում ծնկի են գալիս՝ ի նշան ցուցարարների հետ համերաշխության և կարեկցանքի։
Ոստիկան Դերեք Շովենը՝ Ջորջ Ֆլոյդի մահվան անմիջական մեղավորն ու նրա երեք գործընկերները, որոնք ներկա են եղել ձերբակալությանը, հեռացվել են ծառայությունից և կալանավորվել։
Նրանց նկատմամբ արդար դատաստանը ցուցարարների գլխավոր պահանջներից մեկն է։
Դերեք Շովենը, որը Ջորջ Ֆլոյդին պահում էր՝ ծունկը նրա կոկորդին դրած, մեղադրվել է երկրորդ աստիճանի սպանության համար։ Նրան մինչև 40 տարվա ազատազրկում է սպառնում։
Մյուս երեք ոստիկաններին մեղադրանք է առաջադրվել մեղսակցության և սպանության հրահրման համար։
Նախագահ Թրամփի արձագանքը
Նախագահ Թրամփը ցույցի առանց բացառության բոլոր մասնակիցներին «էքստրեմիստներ» և «ահաբեկիչներ» է անվանել։
Նա նաև կտրուկ քննադատության է ենթարկել նահանգապետերին, որոնք կարեկցանք և ըմբռնում են դրսևորել։
Թրամփը խոստացել է բանակն օգտագործել անկարգությունները ճնշելու համար։
Առանձնահատուկ վրդովմունք է հասարակությունում առաջացրել Վաշինգտոնում հունիսի 2–ին տեղի ունեցած միջադեպը։ Ոստիկանությունը մահակների և արցունքաբեր գազի կիրառմամբ ցրել էր խաղաղ ցույցի հարյուրավոր մասնակիցների, որպեսզի նախագահ Թրամփը եկեղեցի գնա և այնտեղ Աստվածաշունչը ձեռքին լուսանկարներ անի։
Պատասխան նախագահ Թրամփին
Դոնալդ Թրամփի գործողություններն ու հայտարարությունները քննադատել են ԱՄՆ բոլոր նախկին նախագահները՝ Ջիմի Քարթերը, Ջորջ Բուշ–կրտսերն ու Բարաք Օբաման։
«Նրանք, ովքեր դատողություններ են անում ցույցերի մասին, պետք է հիշեն, որ մեր երկիրը լույս աշխարհ է եկել՝ շնորհիվ ցույցերի։ Այն կոչվում էր Ամերիկյան հեղափոխություն», — հայտարարել է Օբաման՝ դիմելով Թրամփին։
Սակայն բացարձակ սենսացիա է դարձել զինվորականների կոշտ արձագանքը։
Ամերիկյան քաղաքներում բանակն օգտագործելուն դեմ են արտահայտվել այնպիսի բարձրաստիճան և հեղինակավոր զինվորականներ, ինչպիսիք են պաշտպանության նախկին նախարար Ջեյմս Մեթիսը, որն այդ պաշտոնը զբաղեցնում էր Թրամփի կառավարությունում, Աֆղանստանում ամերիկյան ուժերի նախկին հրամանատար Ջոն Ալենը, Շտաբերի պետերի միացյալ կոմիտեի նախկին նախագահ Մայք Մուլենը։
Ամենակտրուկը գեներալ Մեթիսն է արտահայտվել․ նա Թրամփի ղեկավարման ոճն «ինֆանտիլ» է անվանել։
Գագաթնակետը հունիսի 4–ին ԱՄՆ պաշտպանության գործող նախարար Մարք Էսփերի ելույթն էր։
Նա հայտարարել է, որ կտրականապես դեմ է բանակի օգտագործմանը 1807 թ–ի ապստամբությունների մասին օրենքի հիման վրա, ինչպես առաջարկում է Թրամփը։