Աբխազիայի ընդդիմությունը կարծում է, որ իրեն հարված են հասցրել

Աբխազիայի ընդդիմության առաջնորդ Ասլան Բժանիան անցյալ հանգստյան օրերին երկու անգամ ձերբակալվել է ռուսական միլիցիայի կողմից: Եվ միայն դեկտեմբերի 4-ին՝ կիրակի երեկոյան, ի վերջո, նրան հաջողվել է Աբխազիա մտնել Փսոու գետի անցակետից:

Ամբողջ այս պատմությունը մեծ իրարանցում է առաջացրել Աբխազիայում և, ամենայն հավանականությամբ, լուրջ ազդեցություն կունենա Աբխազիայի՝ առանց այն էլ խորը ներքաղաքական ճգնաժամի վրա: Հատկապես որ, դեռ նախքան Բժանիայի հետ կապված միջադեպը ընդդիմությունը հայտարարել էր, որ դեկտեմբերի 15-ին անցկացնում է համաժողովրդական հանրահավաք՝ նախագահ Ռաուլ Հաջիմբայի ինքնակամ հրաժարականի պահանջով:

Դեպքերի ժամանակագրություն

Ամեն ինչ սկսվեց դեկտեմբերի 3-ի ուշ երեկոյան. մեդիայում և Facebook-ում տեղեկություն տարածվեց այն մասին, որ Ռուսաստանի սահմանն անցնելիս ձերբակալվել է Ասլան Բժանիան: Անմիջապես, գործնականում հենց գիշերը, հրավիրվեց ընդդիմադիր «Ամցախարա» կուսակցության քաղխորհրդի արտահերթ ընդլայնված նիստ և արդեն գիշերը հրպարակվեց կուսակցության հայտարարությունը:

Կուսակցությունը Սոչիի միլիցիային մեղադրել է այն բանում, որ նրանք ձերբակալել են Ասլան Բժանիային «մտացածին առիթով»: Մասնավորապես, Բժանիայի հետ եղած մարդիկ պատմել են, որ ձերբակալողներից մեկը եղել է քաղաքացիական հագուստով և Բժանիային մեղադրել «Ռուսաստանի և Աբխազիայի դեմ ուղղված թշնամական գործունեության մեջ»:

«Երկու օրվա ընթացքում Ա. Գ. Բժանիան բազմիցս տեղափոխվել է Սոչի քաղաքի Ներքին գործերի գլխավոր վարչություն (ներքին գործերի բաժին), որտեղ հարցաքննվել է: Դեկտեմերի 3-ին ռուս-աբխազական սահմանը հատելիս անձնագրային ստուգման ժամանակ Ա. Գ. Բժանիային տարել են առանձին տեղ: Շուտով նրա ետևից մեքենա է եկել՝ իրավապահ կառույցների ներկայացոպւցիչների հետ, որով նա դարձյալ տեղափոխվել է Սոչի քաղաքը Ներքին գործերի գլխավոր վարչություն»:

«Ամցախարան» նաև հայտարարել է, որ կուսակցությունը կասկած չունի, որ «Ընդդիմադիր ուժերի բլոկի համանախագահի վրա ճնշումները գործադրվում են  Աբխազիայի իշխանությունների միջնորդությամբ»:

Աբխազիայի մի քանի այլ ընդդիմադիր կազմակերպություններ նույպես հանդես են եկել կոչով՝ իշխանություններից պահանջելով չսրել երկրում առանց այն էլ բարդ հասարակական- քաղաքական իրավիճակը:

Կիրակի՝ դեկտեմբերի 4-ի առավոտյան, հայտարարությամբ հանդես է եկել Աբախազիայի նախագահի մամուլի ծառայությունը՝ արձագանքելով ընդդիմության մեղադրանքներին:

«Ամցախարա» կուսակցության քաղխորհրդի հապշտապ և փաստերով չհիմնավորված հայտարարությունը մոլորեցնում է հասարակությանը և հերթական անգամ ուղղված է երկրում ներքաղաքական իրավիճակի արհեստական լարմանը»:

Պետության ղեկավարի մամուլի ծառայությունը կոչ է արել ընդդիմությանը քաղաքական զսպվածություն ցուցաբերել և սպասել կոմպետենտ մարմիններից պաշտոնական տեղեկատվության:

Կիրակի՝ դեկտեմբերի 4-ի առավոտյան, Բժանիայի հայրենի գյուղից՝ Թամիշից նրա համախոհները փակել են Սուխումի տանող կենտրոնական ավտոմայրուղին, որի արդյունքում առաջացել է հսկայական խցանում:

Աբախազական պետական հեռուստաընկերության լրագրողներին հաջողվել է կապ հաստատել Ասլան Բժանիայի հետ: «Երրորդ օրն է՝ բաց չեն թողնում Ռուսաստանի Դաշնության տարածքից: Ուշ երեկոյան բաց են թողնում տուն, փորձում եմ անցնել սահմանը, բայց այնտեղ թույլ չեն տալիս: Այժմ գտնվում եմ Սոչի քաղաքի ոստիկանական բաժանմունքում: Հարուցվել է քրեական գործ, հստակ չեմ հիշում՝ որ հոդվածով: Իբր անօրինական կերպով զինամթերք պահելու համար: Ես ունեմ բոլոր փաստաթղթերը: Երեկ մենք այդ ամենը պարզել ենք: Դուրս չգալու համար ստորագրություն ես չեմ տվել, իմ դեմ խափանման այլ միջոցներ ակտուալ չէին»,- հեռախոսազրույցում ասել է Ասլան Բժանիան: 

Դեկտեմբերի 4-ի կեսօրին  ճեպազրույց է անցկացրել Աբխազիայի ներքին գործերի նախարար Ասլան Կոբախիան: Նա լրագրողներին ասել է, որ դեռ առավոտյան պաշտոնական նամակով դիմել է Աբխազիայում Ռուսաստանի ՆԳՆ ներկայացուցիչ փոխգնդապետ Ստանիսլավ Ապսավային:

Նախարարի ստացած պատասխան նամակում ասվում է, որ Ասլան Բժանիան, ենթադրաբար, անօրինական կերպով պահել է անվանական GLOCK տեսակի ատրճանակի 15 զինամթերք: Դրանում նաև ասվում է, որ ցուցմունք տալուց հետո Բժանիան ազատ է արձակվել՝ առանց որևէ խափանման միջոցի կիրառման:

Նախարարն ասել է, որ սա Փսոու գետի մոտ տեղակայված հսկիչ-անցակետում աբխազ քաղաքական և հասարակական գործիչների ձերբակալության միակ դեպքը չէ: «Երբ ես պատգամավոր էի, ինքս մի անգամ սահմանն անցնելու վրա ծախսել եմ ավել քան 4 ժամ: Գիտեմ դեպքեր, երբ նույնը պատահել է ոչ կառավարական կազմակերպությունների ներկայացուցիչների հետ: Շատերին կանգնեցրել են օդանավակայանում»,- ասել է Կոբախիան:

Այնուհետև ներքին գործերի նախարարը մեկնաբանել է ընդդիմության հայտարարությունը: «Մենք կտրականապես հերքում ենք ցանկացած հայտարարություն առ այն, որ դա տեղի է ունեցել Աբխազիայի իշխանությունների պատվերով: Եթե Աբխազիայի իշխանությունները պարոն Բժանիային ուղղված հարցեր ունենանան, մենք այդ հարցերը նրան կուղղենք Աբխազիայի տարածքում՝ ցանկցած պահի, բաց և մարդավայել: Հարևան պետության իրավապահ կառույցների օգնությամբ մենք ոչ մի պարագայում չպետք է մեր մեջ հարաբերություններ պարզենք»,- հայտարարել է Կոբախիան:

Կիրակի՝ դեկտեմբերի 4-ի կեսօրին, Բժանիայի ձերբակալության հետ կապված իրավիճակը արտահերթ հրավիրված նիստում քննարկել է Աբխազիայի Անվտանգության խորհուրդը:

Նիստի ավարտին Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Մուհամեդ Քիլբան լրագրողներին ասել է, որ ընդդիմության որոշ ներկայացուցիչներ դիտավորյալ կերպով սրում են իրավիճակը, ուստի նախագահ Ռաուլ Հաջիմբան համապատասխան կառույցների ղեկավարներին կարգադրել է կանխարգելիչ արձագանք տալ իրադրության հնարավոր զարգացմանը:

Կիրակի՝ դեկտեմբերի 4-ի կեսօրին, Աբխազիայի նախագահ Ռաուլ Հաջիմբան ընդունել է Աբխազիայում Ռուսաստանի Դաշնության դեսպան Սեմյոն Գրիգորևին: Հանդիպմանը քննարկվել են Ասլան Բժանիայի հետ կապված իրադարձությունները: Հաջիմբան խնդրել է Ռուսաստանի դեսպանից ամենակարճ ժամկետներում բացատրություն տրամադրել կատարվածի պատճառների վերաբերյալ և առավելագույն կերպով աջակցել, որպեսզի Ասլան Բժանիան կարողանա առանց խոչընդոտների տեղափոխվել Աբխազիա:

Նույն օրը Գրիգորևի հետ հանդիպում է տեղի ունեցել նաև Ընդդիմադիր ուժերի բլոկի գրասենյակում:

«Հայտարարությունները, որոնք հնչում են որոշ քաղաքական գործիչների շուրթերից, կոռեկտ չեն Ռուսաստանի Դաշնության մեր գործընկերների հանդեպ: Ես ձեզ հավատացնում են, որ իշխանության ներկայացուցիչներից ոչ ոք, մասնավորապես նախագահը, այդպիսի մեթոդներից չեն օգտվում»,- հայտարարել է Քիլբան:

Կիրակի՝ դեկտեմբերի 4-ին՝ ժամը 20:00-ի մոտակայքում հայտնի դարձավ, որ Ընդդիմադիր ուժերի բլոկի համանախագահ Ասլան Բժանիային թույլատրել են հատել ռուս-աբխազական սահմանը, և նա մտել է Աբխազիա: Բժանիան զանգահարել է Թամիշ գյուղի ցուցարարների ներկայացուցիչներին և խնդրել բացել ճանապարհը: Գրեթե անմիջապես շուրջ 500 ցուցարարները և ճանապարհն արգելափակած շուրջ 200 մեքենաները ցրվել են:

Ընդդիմադիր ուժերի բլոկը շնորհակալություն է հայտնել Աբխազիայում Ռուսաստանի Դաշնության դեսպան Սեմյոն Գրիգորևին «միջադեպի կարգավորման գործում օպերատիվ աջակցության և հասարակական-քաղաքական իրադրությունում առաջացած լարվածությունը թուլացնելու գործում անձնական մասնակցության համար»:

Կիրակի՝ դեկտեմբերի 4-ի ուշ երեկոյան, Ասլան Բժանիան ժամանել է Թամիշ գյուղ:

·  Ասլան Բժանիա, Աբխազիայի Պետական անվտանգության ծառայութան նախկին ղեկավար (2010-2014թթ.): Առաջադրվել է 2014թ. նախագահական ընտրություններում, ձայների 35 տոկոսով զբաղեցրել է երկրորդ տեղը՝ զիջելով Աբխազիայի ներկայիս նախագահ Ռաուլ Հաջիմբային: Ընտրություններից հետո դարձել է առանձին բլոկում միավորված ընդդիմության՝ «Ընդդիմադիր ուժերի բլոկի» ոչ ֆորմալ առաջնորդը: Բլոկում ներառված են Վրաստանի հետ պատերազմի վետերանների «Ամցախարա» կուսակցությունը և ևս 3 հասարակական կազմակերպություններ՝ «Կանայք քաղաքականության մեջ», «Աբզանխարա» և «Ապրա»:

·  «Ամցախարա» կուսակցությունն Աբխազիայի ամենախոշոր ընդդիմադիր կազմակերպությունն է: Հիմնադրվել է 1999թ.՝ որպես Վրաստանի հետ պատերազմի վետերանների հասարակական-քաղաքական կազմակերպություն: 2004թ. նախագահական ընտրություններում առաջադրել է Սերգեյ Բաղափշի թեկնածությունը, որը հաղթանակ տարավ: 2012թ. վերակազմավորվել է որպես քաղաքական կուսակցություն: Ընդհուպ մինչև 2014թ. ամառը «Ամցախարան» համարվում էր իշխանությունների գլխավոր հենարանը: 2014թ. նախագահական պալատի վրա գրոհ տեղի ունեցավ, և նախագահ Ալեքսանդր Անկվաբը ընդդիմության ճնշման տակ ստիպված եղավ հրաժարական տալ: «Ամցախարան», որը պաշտպանում էր Անկվաբին, անցավ ընդդիմադիր դաշտ և այդ իրադարձությունն անվանեց «հեղաշրջում»: Արտահերթ նախագահական ընտրություններում կուսակցությունը պաշտպանեց Ասլան Բժանիայի թեկնածությունը, որը քվեարկության արդյունքում զբաղեցրեց 2-րդ տեղը՝ զիջելով Ռաուլ Հաջիմբային: 

·  Նոյեմբերի 30-ին հրավիրված «Ամցախարայի» արտահերթ համագումարում միավորված ընդդիմությունը հայտարարեց, որ դեկտեմբերի 15-ին հրավիրում է համաժողովրդական հանրահավաք, որում կպահանջեն նախագահ Ռաուլ Հաջիմբայի արտահերթ հրաժարականը:

Հոդվածում արտահայտած մտքերը փոխանցում են հեղինակի տերմինաբանությունն ու հայացքները և պարտադիր չէ, որ համընկնեն խմբագրության դիրքորոշման հետ:

Հրապարակվել է 05.12.2016