ომმა უკრაინაში იარაღით ვაჭრობის ახალი კერა შექმნა
უკრაინაში, უკვე წელიწადზე მეტია, საფრანგეთის მოქალაქეს გრეგუარ მუტოს ასამართლებენ. მას უკრაინა-პოლონეთის საზღვარზე იარაღისა და ასაფეთქებელი ნივთიერების კონტრაბანდაში სდებენ ბრალს.
2016 წლის მაისში მუტო საზღვარზე დააკავეს. მისი მანქანიდან კალაშნიკოვის ავტომატი, ორი ნაღმმტყორცნი, ხუთ ათასზე მეტი ვაზნა, 125 კილოგრამი ტროტილი და 100 დეტონატორი ამოიღეს.
უკრაინის უსაფრთხოების სამსახურის ვერსიით, მუტო მემარჯვენე რადიკალურ და ნაციონალისტურ შეხედულებებს იზიარებს. ის ამ იარაღით ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის დროს მეჩეთების, სინაგოგებისა და საფრანგეთის საგადასახდო პოლიციის ოფისის წინააღმდეგ ტერაქტების განხორციელებას აპირებდა.
მუტომ არალეგალური იარაღი დონბასში დისლოცირებული უკრაინის მოხალისეთა ბატალიონის, „აზოვის“ მებრძოლისგან შეიძინა. ამ ქვედანაყოფის მებრძოლები თავიანთი მემარჯვენე რადიკალური შეხედულებებით არიან ცნობილები, ბევრი მათგანი ფეხბურთის ფანატიკოსების წიაღიდანაა. თუმცა, იარაღის გამყიდველმა მუტოს ინტერესების თაობაზე აცნობა უკრაინის სამართალდამცავ ორგანოებს, რომლებმაც იარაღით (სინამდვილეში მუტომ მულიაჟები შეიძინა, და არა საბრძოლო იარაღი) ვაჭრობასთან დაკავშირებით სპეცოპერაცია ჩაატარეს და ის დააპატიმრეს.
თავად ბრალდებული, რომელსაც, უკაინული კანონების მიხედვით, შესაძლოა 12 წლამდე პატიმრობა დაემუქროს, ყველანაირ კომენტარზე უარს აცხადებს. ის პირობას დებს, რომ სასამართლო პროცესის დასრულების შემდეგ ყველა წვრილმანს გაამჟღავნებს.
ფრანგმა გამომძიებლებმა, რომლებსაც უკრაინელმა კოლეგებმა მიმართეს, მუტოს სახლში ჩხრეკა ჩაატარეს და მისი მეგობრები დაკითხეს. თუმცა, მათ ტერორისტული შეთქმულების კვალს ვერ მიაგნეს. მათი ვარაუდით, ევროპელი რადიკალები და ნაციონალისტები უკრაინის სამხრეთ-აღმოსავლეთში არსებულ კონფლიქტსა და იქ არალეგალური იარაღის კონტრაბანდისთვის ხელმისაწვდომობას უფრო გამდიდრების მიზნით იყენებენ. ამიტომაც, უკრაინასა და საფრანგეთში მუტოს სხვადასხვა ბრალდებას უყენებენ: ერთ შემთხვევაში – ჯგუფური ტერაქტის მომზადებას, მეორეში კი – იარაღის კონტრაბანდის მცდელობას.
Hromadske TV-ის მიერ გამოკითხული ექსპერტები იმაზე მიუთითებენ, რომ ბოლო ხანს საპირისპირო ტენდენცია შეინიშნება – უკრაინაში უფრო მეტი არალეგალური იარაღი შედის, ვიდრე დასავლეთში იგზავნება. ეს ქვეყანაში დანაშაულის ზრდას უკავშირდება. მაგალითად, კალაშნიკოვის ავტომატის ყიდვა უკრაინაში მინიმუმ 500 USD-ად შეიძლება, ბრიუსელში კი მისი ფასი – 350-ს უდრის.
თუმცა, ეჭვი არავის ეპარება, რომ უკრაინის სამხრეთ-აღმოსავლეთში მიმდინარე ომმა, ეს რეგიონი მაღალი საფრთხის წყაროდ აქცია, რომელიც ჩვეულებრივ კონტრაბანდისტებსაც იზიდავს და ექსტრემისტებსაც, რომლებიც მზად არიან ტერორისტული აქტების მოსაწყობად – თუ რამდენად სწრაფად მიაგნებენ ერთმანეთს, ეს მხოლოდ დროის საკითხია.
დონბასი პირველი ასეთი რეგიონი არ არის. ბოლო ათწლეულის განმავლობაში ევროპაში გავრცელებული არალეგალური იარაღის წყაროდ თანმიმდევრობით ხდებოდნენ – დნესტრისპირეთი, ჩეჩნეთი და ბალკანეთი.